ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง

93 3.4.2 ประเภทของสัญญาทางปกครอง สัญญาทางปกครองแบ่งออกเป็นประเภทใหญ่ได้ 2 ประเภท ดังนี้ 36 3.4.2.1 สัญญาพัสดุ หมายถึง สัญญาที่ฝุายปกครองจัดทาขึ้นเพื่อให้ได้มาซึ่งวัสดุอุปกรณ์ หรือเพื่อการก่อสร้าง 3.4.2.2 สัญญามอบให้จัดทาบริการสาธารณะ หมายถึง สัญญาที่ฝุายปกครองมอบหมาย ให้นิติบุคคลมหาชนอื่นหรือเอกชน เข้ามาทาหน้าที่ในการจัดทาบริการสาธารณะแทนตนเอง เช่น สัญญา สัมปทาน เป็นต้น ข้อสังเกต ข้อ 1. แม้สัญญาอุปกรณ์ เช่น ค้าประกัน จานา จานอง เป็นต้น จะเป็นสัญญาทางแพ่ง แต่เมื่อเป็นสัญญาอุปกรณ์ของสัญญาทางปกครอง ก็ถือเป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับสัญญาทางปกครอง อันอยู่ใน อานาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครอง (คาวินิจฉัยชี้ขาดอานาจหน้าที่ระหว่างศาลที่ 28/2546, คาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.469-470/2562, 71/2565) ข้อ 2. หากมีการโอนสิทธิเรียกร้องของสัญญาทางปกครอง ก็ถือเป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับสัญญา ทางปกครอง อันอยู่ในอานาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครอง (คาวินิจฉัยชี้ขาดอานาจหน้าที่ระหว่างศาลที่ 89/2556) 3.5 คดีที่มีกฎหมายกาหนดให้หน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐฟ้องคดีต่อศาล เพื่อบังคับให้บุคคลต้องกระทาหรือละเว้นกระทาอย่างหนึ่งอย่างใด หมายความว่า มีกฎหมายกาหนดว่า เมื่อหน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐสั่งให้บุคคลกระทาหรือละเว้นกระทาอย่างหนึ่งอย่างใดแล้ว หากบุคคลนั้นไม่กระทาหรือละเว้นกระทาดังกล่าว หน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐมีอานาจนาคดี มาฟูองต่อศาล เพื่อบังคับให้บุคคลต้องกระทาหรือละเว้นกระทาอย่างหนึ่งอย่างใดนั้นได้ เช่น พระราชบัญญัติ ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 มาตรา 43 วรรคหนึ่ง (1) กาหนดว่า ถ้าไม่มีการรื้อถอนอาคารตามคาสั่งของ เจ้าพนักงานท้องถิ่น ให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นมีอานาจยื่นคาขอฝุายเดียว โดยทาเป็นคาร้องต่อศาล เพื่อขอให้ ศาลมีคาสั่งจับกุมและกักขังบุคคลซึ่งมิได้ปฏิบัติตามคาสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นนั้นได้ เป็นต้น อย่าง ไรก็ดี ในปัจจุบันไม่ค่อยปรากฏกฎหมายในลักษณะดังกล่าวนี้ เพราะในปัจจุบัน เมื่อหน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐสั่งให้บุคคลกระทาหรือละเว้นกระทาอย่างหนึ่งอย่างใดแล้ว หากบุคคลนั้นไม่กระทาหรือละเว้นกระทาดังกล่าว หน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐมีอานาจ ใช้ มาตรการบังคับทางปกครอง ตามมาตรา 63/2 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ได้เอง 36 นันทวัฒน์ บรมานันท์, กฎหมายปกครอง , พิมพ์ครั้งที่ 2 (กรุงเทพมหานคร: สานักพิมพ์วิญญูชน, 2553), หน้า 442-443.