ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง

102 2.7 การดาเนินการในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา การดาเนินการในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา หมายถึง การปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา หรือตามกฎหมายพิเศษที่ได้กาหนดโทษทางอาญาไว้ โดยการพิจารณาและพิพากษาคดีเกี่ยวกับการดาเนินการในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา มีลักษณะเฉพาะ แตกต่างจากการพิจารณาและพิพากษาคดีทางปกครอง ดังนั้น คดีพิพาทเกี่ยวกับการดาเนินการใน กระบวนการยุติธรรมทางอาญาจึงอยู่ในอานาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม คาวินิจฉัยชี้ขาดอานาจหนาที่ระหวางศาลที่ 17/2565 การที่นาย ม. ยื่นฟูองสานักงานตารวจ แห่งชาติ ซึ่งเป็นหน่วยงานทางปกครองตามมาตรา 3 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณา คดีปกครอง พ.ศ. 2542 โดยอ้างว่าเจ้าหน้าที่ตารวจสถานีตารวจภูธร นพ. ในสังกัดของผู้ถูกฟูองคดี ปฏิบัติ หน้าที่ด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง ไม่ตรวจตราหรือดูแลความสงบเรียบร้อยภายในห้องควบคุมบน สถานีตารวจ จนเป็นเหตุให้นาย น. ซึ่งเป็นผู้ต้องหาอีกคน ซึ่งอยู่ในห้องควบคุมเดียวกันบีบรัดที่คอของนาย ก. จนเป็นเหตุให้นาย ก. ถึงแก่ความตาย ขอให้ศาลมีคาพิพากษาหรือคาสั่งให้ผู้ถูกฟูองคดีชดใช้ค่าขาดไร้อุปการะ แก่ผู้ฟูองคดี ซึ่งผู้ถูกฟูองคดีให้การว่าการเสียชีวิตของนาย ก. เกิดจากการกระทาของ นาย น. โดยตรง เจ้าหน้าที่ตารวจปฏิบัติหน้าที่เป็นไปตามระเบียบและกฎหมาย โดยมิได้เป็นการปฏิบัติหน้าที่โดยประมาท เลินเล่อหรือละทิ้งหน้าที่ขอให้ยกฟูองนั้น เมื่อเหตุแห่งการฟูองคดีนี้มาจากการที่นาย ก. ถึงแก่ความตายขณะ อยู่ในความควบคุมของเจ้าหน้าที่ตารวจเพื่อทาการสอบสวนผู้ต้องหา จึงเป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับการดาเนินการ ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา คดีนี้จึงอยู่ในอานาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม คาวินิจฉัยชี้ขาดอานาจหน าที่ระหวางศาลที่ 34/2566 การที่นายว. ผู้ฟูองคดียื่นฟูอง กรมราชทัณฑ์ผู้ถูกฟูองคดีที่ 1 เรือนจาอาเภอหล่มสักผู้ถูกฟูองคดีที่ 2 โดยระบุว่าผู้ฟูองคดีเป็นบิดาของนาย พ. ขอให้ผู้ถูกฟูองคดีทั้งสองชดใช้ค่าเสียหายจากการที่นาย พ. ซึ่งอยู่ระหว่างการควบคุมของผู้ถูกฟูองคดีที่ 2 เพื่อตรวจพิสูจน์สารเสพติดตามคาสั่งของศาลยุติธรรม ได้เสียชีวิตลงโดยผิดธรรมชาตินั้น แม้กรมราชทัณฑ์ ผู้ถูกฟูองคดีที่ 1 และเรือนจาอาเภอหล่มสักผู้ถูกฟูองคดีที่ 2 จะเป็นหน่วยงานทางปกครอง แต่เมื่อการควบคุม ตัวผู้ต้องหาเพื่อตรวจพิสูจน์การเสพยาเสพติด อันจะนาไปสู่การฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดตาม พระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดพ.ศ. 2545 เป็นขั้นตอนในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา กรณีจึงเป็นการกระทาละเมิดของเจ้าหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา มิใช่การกระทาละเมิดของ หน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐอันเกิดจากการใช้อานาจทางปกครอง ตามมาตรา 9 วรรคหนึ่ง (3) แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 คดีนี้จึงอยู่ในอานาจพิจารณา พิพากษาของศาลยุติธรรม คาสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ คร.16/2563 การฟูองว่าพนักงานสอบสวนรับแจ้งความร้องทุกข์ไว้แล้ว แต่ละเลยไม่ดาเนินการออกหมายเรียกและไม่ดาเนินการแจ้ งข้อกล่าวหาแก่ผู้ต้องหานั้น เป็นการโต้แย้ง เกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา อันเป็นการดาเนินการตาม กระบวนการยุติธรรมทางอาญา คดีนี้จึงไม่อยู่ในอานาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครอง