ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง

133 3.2.3 กรณีที่ศาลไม่จาเป็นต้องมีคาบังคับตามที่กาหนดในมาตรา 72 แห่งพระราชบัญญัติ จัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 กล่าวคือ แม้ผู้ฟูองคดีจะมีคาขอตามหลักเกณฑ์ ที่กาหนดไว้ในมาตรา 72 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 แต่หากศาลเห็นว่าไม่จาเป็นต้องมีคาบังคับตามที่กาหนดในมาตรา 72 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครอง และวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ผู้ฟูองก็จะไม่มีสิทธิฟูองคดีต่อศาลปกครอง ตามมาตรา 42 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 เช่น 3.2.3.1 กรณีที่หน่วยงานทางปกครองสามารถใช้มาตรการบังคับทางปกครองได้เอง เช่น กรณีหน่วยงานทางปกครองออกคาสั่งเรียกให้เจ้าหน้าที่ผู้กระทาละเมิดชาระค่าสินไหมทดแทน ตาม มาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 แต่เจ้าหน้าที่ผู้นั้นไม่ยอมชาระ ค่าสินไหมทดแทน หน่วยงานทางปกครองสามารถใช้มาตรการบังคับทางปกครองได้เอง ตามมาตรา 63/7 แห่ง พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 3.2.3.2 กรณีที่เหตุแห่งการฟ้องคดีได้หมดสิ้นไปแล้ว หมายความว่า เหตุที่ทาให้ ผู้ฟูองคดีต้องนาคดีมาฟูองต่อศาลได้หมดสิ้นลงแล้วหรือจบลงไปแล้ว โดยเหตุแห่งการฟูองคดีดังกล่าวอาจจะ หมดสิ้นไปก่อนการฟูองคดีแล้ว หรืออาจจะหมดสิ้นไปหลังจากได้มีการฟูองคดีแล้วก็ได้ 37 เช่น หน่วยงานทาง ปกครองได้ออกคาสั่งทางปกครองโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย แต่ต่อมาได้มีการยกเลิกคาสั่งทางปกครองนั้นแล้ว เป็นต้น คาสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ คส.9/2564 ผู้ฟูองคดียื่นคาขอต่ออายุประทานบัตร ต่อผู้ถูกฟูองคดี ซึ่งจนถึงวันฟูองคดีนี้ ผู้ถูกฟูองคดีก็ยังไม่ได้ต่ออายุประทานบัตรและออกประทานบัตรให้แก่ ผู้ฟูองคดีตามคาขอ แต่ต่อมา ผู้ถูกฟูองคดีได้อนุญาตให้ต่ออายุประทานบัตร จึงถือได้ว่าความเดือดร้อนเสียหาย จากการที่ไม่ได้รับอนุญาตต่ออายุประทานบัตรของผู้ฟูองคดีได้หมดสิ้นไปแล้ว ศาลจึงไม่ต้องพิจารณา เพื่อกาหนดคาบังคับ ตามมาตรา 72 วรรคหนึ่ง (2) และ (3) แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและ วิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 คาสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ 188/2566 การฟูองขอให้ศาลพิพากษาหรือมีคาสั่ง ให้ผู้ถูกฟูองคดีพิจารณาเรื่องร้องทุกข์ของผู้ฟูองคดีให้แล้วเสร็จโดยเร็วนั้น เมื่อผู้ถูกฟูองคดีได้มีหนังสือ แจ้งผลการพิจารณาเรื่องร้องทุกข์ดังกล่าวให้ผู้ฟูองคดีทราบแล้ว กรณีจึงถือว่าเหตุแห่งการฟูองคดีได้หมดสิ้น ไปแล้ว ศาลจึงไม่จาต้องกาหนดคาบังคับตามมาตรา 72 วรรคหนึ่ง (2) แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครอง และวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 37 อาพน เจริญชีวินทร์, คาอธิบายการฟ้องและการดาเนินคดีในศาลปกครอง ภาค 2 เงื่อนไขการฟ้องคดีและการ ฟ้องคดี , พิมพ์ครั้งที่ 5 (กรุงเทพมหานคร: สานักพิมพ์นิติธรรม, 2564), หน้า 721.