ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง

21 คาฟูองซึ่งอาจยื่นต่อศาลปกครองชั้นต้นได้สองศาลหรือหลายศาล ไม่ว่าจะเป็นเพราะ ภูมิลาเนาของผู้ฟูองคดี เพราะสถานที่ที่มูลคดีเกิด หรือเพราะมีข้อหาหลายข้อ ถ้ามูลคดีมีความเกี่ยวเนื่องกัน ผู้ฟูองคดีจะยื่นคาฟูองต่อศาลหนึ่งศาลใดก็ได้ ตามข้อ 29 วรรคสอง แห่งระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการใน ศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 ศาลปกครองชั้นต้น ได้แก่ 1. ศาลปกครองกลาง และ 2. ศาลปกครองในภูมิภาค ตาม มาตรา 7 วรรคหนึ่ง (2) แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 2.3.2.1 ศาลปกครองกลาง พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดี ปกครอง พ.ศ. 2542 มาตรา 8 วรรคสอง กาหนดว่า ให้จัดตั้งศาลปกครองกลางขึ้นมีที่ตั้งในกรุงเทพมหานคร หรือในจังหวัดใกล้เคียง ซึ่งในปัจจุบัน ศาลปกครองกลางจัดตั้งอยู่ที่กรุงเทพมหานคร ศาลปกครองกลางมีเขตอานาจตลอดท้องที่กรุงเทพมหานคร จังหวัดนครปฐม จังหวัดนนทบุรี จังหวัดปทุมธานี จังหวัดราชบุรี จังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรสงคราม และจังหวัด สมุทรสาครตามมาตรา 8 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ในระหว่างที่ศาลปกครองในภูมิภาคยังมิได้มีเขตอานาจในท้องที่ใด ให้ศาล ปกครองกลางมีเขตอานาจในท้องที่นั้นด้วย ตามมาตรา 8 วรรคสาม แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครอง และวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 บรรดาคดีที่เกิดขึ้นนอกเขตอานาจศาลปกครองกลางดังกล่าวข้างต้น จะยื่นฟูอง ต่อศาลปกครองกลางก็ได้ ทั้งนี้ ให้อยู่ในดุลพินิจของศาลศาลปกครองที่จะไม่รับพิจารณาพิพากษาคดีที่ยื่นฟูอง เช่นนั้นได้ เว้นแต่คดีที่โอนมาตามหลักเกณฑ์ของการพิจารณาคดีปกครอง ตามมาตรา 8 วรรคสี่ แห่ง พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 การฟูองคดีปกครองที่มูลคดีมิได้เกิดขึ้นในราชอาณาจักร ถ้าผู้ฟูองคดีเป็น ผู้มีสัญชาติไทยและไม่มีภูมิลาเนาอยู่ในราชอาณาจักร ให้ยื่นฟูองต่อศาลปกครองกลาง ตามข้อ 29 วรรคสาม แห่งระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 2.3.2.2 ศาลปกครองในภูมิภาค การจัดตั้งและการกาหนดเขตอานาจของศาลปกครอง ในภูมิภาค ให้กระทาโดยพระราชบัญญัติ โดยคานึงถึงปริมาณคดีและการบริหารบุคลากรของศาลปกครอง โดยจะกาหนดให้เขตอานาจศาลปกครองในภูมิภาคครอบคลุมเขตการปกครองหลายจังหวัดก็ได้ ตามมาตรา 8 วรรคห้า แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ในปัจจุบัน (พ.ศ. 2567) ศาลปกครองในภูมิภาค มี 14 แห่ง ดังนี้ 1) ศาลปกครองเชียงใหม่ ศาลปกครองเชียงใหม่เป็นศาลปกครองในภูมิภาค ที่เปิดทาการเป็นแห่งแรกของประเทศ โดยเปิดทาการเมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2544 มีเขตอานาจศาล ตลอดภาคเหนือตอนบน รวม 8 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเชียงราย จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดแม่ฮ่องสอน จังหวัดลาปาง จังหวัดลาพูน จังหวัดน่าน จังหวัดพะเยา และจังหวัดแพร่