แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

114 ข. ระดับมีเหตุอันควรเชื่อหรือคดีมีมูล (Prima Facie Case) การมีน้ำหนักของพยานหลักฐานพอที่จะมีเหตุอันควรเชื่อหรือคดีมีมูลนั้นถูกใช้ในการไต่สวน มูลฟ้อง ซึ่งน้ำหนักของพยานหลักฐานนั้นทำให้อาจเชื่อได้ว่ากระทำความผิดอยู่ในระดับ 50% ขึ้นไป จึงจะเห็นว่าอยู่ในระดับมีเหตุอันควรเชื่อ โดยที่ระดับน้ำหนักของพยานหลักฐานดังกล่าวมักจะใช้เป็น ระดับที่พนักงานสอบสวนมีความเห็นควรสั่งฟ้องและพนักงานอัยการมีความเห็นสั่งฟ้องในการ ดำเนินคดีอาญาในทางปฏิบัติของการดำเนินคดีอาญาในประเทศไทย 205 อย่างไรก็ตาม การดำเนิน คดีอาญาที่อาศัยหลักการดำเนินคดีอาญาโดยรัฐในระดับสากลพนักงานอัยการมิได้ถือเอา พยานหลักฐานเพียงในระดับดังกล่าวมาเป็นเหตุที่จะฟ้องร้องดำเนินคดีแต่อย่างใด 206 หากแต่ถือเอา ระดับมีเหตุจะลงโทษหรือการพิสูจน์จนสิ้นความสงสัยตามสมควร เช่น การดำเนินคดีในประเทศญี่ปุ่น สหพันธ์สาธารณะรัฐเยอรมนี ที่สถิติการยกฟ้องแทบจะเป็นศูนย์ นอกจากนี้ ในระดับโลกศาลอาญา ระหว่างประเทศ ซึ่งพนักงานอัยการจะต้องประเมินความสมเหตุสมผลของการสอบสวนความ น่าเชื่อถือและ “คำนึงถึงการพิจารณาคดีในชั้นศาล” (ไม่ใช่แค่ผ่านการไต่สวนมูลฟ้อง) 207 ที่นอกจาก จะแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของการดำเนินคดีในชั้นเจ้าพนักงานแล้ว ยังเป็นการป้องกันไม่ให้เกิด ลักษณะของการส่งบุคคลเข้าไปทดลองกระบวนการยุติธรรม ค. ระดับมีเหตุอันควรสงสัยหรือที่น่าจะเป็น (Reasonable Suspicion) การมีน้ำหนักของพยานหลักฐานพอที่จะมีเหตุอันควรสงสัยหรือที่น่าจะเป็นเป็นดุลพินิจของ เจ้าพนักงาน ซึ่งคำว่า “ความสงสัย” (suspicion) 208 หมายความว่า การรับรู้หรือการสันนิจฐานได้ว่า มีการกระทำความผิดเกิดขึ้นโดยการรับรู้หรือการสันนิษฐานดังกล่าวตั้งอยู่บนพยานหลักฐานที่ยังไม่มี ข้อสรุปได้อย่างชัดเจนหรือมีพยานหลักฐานเพียงเล็กน้อยเกินกว่าจะสรุปเช่นนั้นได้ เช่น เจ้าหน้าที่ 205 เรื่องเดียวกัน. น. 10-13 206 โปรดศึกษาเพิ่มเติมในบทที่ 3 และบทที่ 2 207 ธรรมนูญกรุงโรมว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศ ข้อที่ 53 208 Black's Law Dictionary. Reasonable suspicion “The apprehension or imagination of the existence of something wrong based only on inconclusive or slight evidence, or possibly even no evidence. Reasonable suspicion particularized and objective basis, supported by specific and articulable facts, for suspecting a person of criminal activity.”