แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

119 การชี้ขาดคดีอันเป็นการพิสูจน์ว่าบุคคลนั้นมีความผิดหรือบริสุทธิ์ จึงจะนำไปสู่ภารกิจดังกล่าวแล้ว ยัง ต้องอาศัยการกำหนดโทษที่เหมาะสมกับผู้กระทำความผิดตามแนวคิดหลักในการบังคับโทษเมื่อคดี ดำเนินไปถึงขั้นตอนบังคับโทษเพื่อการแก้ไขฟื้นฟูอย่างมีประสิทธิภาพ ในอันจะทำให้สังคมกลับเข้าสู่ ภาวะปกติตามภารกิจของกระบวนการยุติธรรมทางอาญา การตรวจสอบค้นหาความจริงจึงอาจแบ่งได้ เป็น 2 เรื่อง คือ เรื่องที่เกี่ยวข้องกับวัตถุแห่งคดี ซึ่งเป็น “ข้อเท็จจริงที่เกี่ยวกับการกระทำที่ถูกฟ้อง” อันเป็นความจริงแท้ของเรื่องราวเกี่ยวกับการกระทำดังกล่าว และเรื่องที่เกี่ยวกับตัวบุคคลซึ่งจะมีผล กับการกำหนดโทษ เมื่อพิจารณาถึงข้อเท็จจริงที่สำคัญการทราบความจริงของเรื่องอันจะนำไปสู่การบรรลุซึ่ง ภารกิจของการดำเนินกระบวนการยุติธรรมทางอาญานั้น คือ 1. ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องราวของการกระทำที่มีการกล่าวหา ซึ่งเป็นข้อเท็จจริงที่จะนำมา ปรับกับองค์ประกอบของความผิดในการชี้ขาดคดีที่เป็นธรรม และ 2. ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับตัวบุคคลผู้ถูกกล่าวหา เพื่อใช้สำหรับการกำหนดโทษที่เหมาะสม ซึ่ง ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับตัวบุคคลผู้ถูกกล่าวหานั้น แม้มิได้มีการบังคับให้ต้องมีการตรวจสอบค้นหาแต่ก็เป็น ข้อมูลที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง ต่อการแยกประเภทของผู้กระทำความผิด ข้อเท็จจริงสองประเภทนี้จึงเป็นข้อเท็จจริงที่ต้องตรวจสอบค้นหาความจริง กล่าวคือ ทำการ ตรวจสอบโดยเครื่องมือคือการชั่งน้ำหนักพยานหลักฐาน ซึ่งพยานหลักฐานที่จะนำมาชั่งน้ำหนักนั้นมา จากการค้นหาความจริง ด้วยการรวบรวมพยานหลักฐานทุกชนิดที่สามารถกระทำได้ และการใช้ มาตรการบังคับ การตรวจสอบค้นหาความจริงในคดีอาญาในปัจจุบันมีเป้าประสงค์ที่จะมุ่งตรวจสอบค้นหา ความจริงในสองประเด็น คือ ความจริงของเรื่องที่เกิดขึ้น และความจริงเกี่ยวกับตัวบุคคล โดยที่ความ จริงของเรื่องที่เกิดขึ้นนั้นเป็นข้อเท็จจริงซึ่งต้องทำให้ปรากฏขึ้นสำหรับการชี้ขาดคดี การค้นหาความ จริงเพื่อให้ได้ความจริงที่แท้จริงของเรื่องดังกล่าวนำมาซึ่งหลักการในการดำเนินคดีต่าง ๆ เช่น การ เปิดโอกาสในการชี้แจงข้อมูลให้กับทุกฝ่าย หลักฟังความทุกฝ่ายจึงเป็นหลักที่อยู่เบื้องหลังของการ รวบรวมพยานหลักฐานในชั้นสอบสวน และการพิจารณาคดีในชั้นศาล ที่จะต้องให้ความสำคัญทั้ง พยานหลักฐานส่วนที่เป็นคุณและส่วนที่เป็นโทษต่อผู้ถูกกล่าวหา ส่วนความจริงเกี่ยวกับตัวบุคคลนั้น เป็นข้อเท็จจริงที่ต้องทำให้ปรากฏขึ้นเพื่อการกำหนดโทษและการบังคับโทษ การพิจารณาเพียง ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการกระทำของบุคคลไม่อาจจำแนกประเภทของบุคคลให้เหมาะสมและสอดคล้อง กับวิธีการในการแก้ไขฟื้นฟูซึ่งเป็นวัตถุประสงค์หลักในการบังคับโทษสมัยใหม่ได้ เนื้อหาของพยานหลักฐานที่รัฐต้องทำการตรวจสอบและค้นหาให้ถึงที่สุดเพื่อให้ปรากฏความ จริงแท้ที่กระจ่างชัดที่สุดเท่าที่จะทำได้จึงมีอยู่ 2 ประการ คือ