แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

123 134 ก่อนแจ้งข้อหาก็ต้องแจ้งข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องราวของการกระทำที่กล่าวหาว่าผู้ต้องหากระทำ ผิด เพื่อให้สามารถต่อสู้คดีได้ตามหลักฟังความทุกฝ่าย สิทธิในการมีทนายความ และ ตามประมวล กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 120 “ห้ามมิให้พนักงานอัยการยื่นฟ้องคดีต่อศาลโดยมิได้มี การสอบสวนในความผิดนั้นเสียก่อน” ซึ่งหัวใจของการสอบสวนก็คือ การสอบปากคำผู้ต้องหาเพื่อ สิทธิของคู่ความในการเสนอหรือโต้แย้งพยานหลักฐาน รวมถึงการบรรยายฟ้องด้วยเช่นกัน ที่จะต้อง ทำเป็นหนังสือตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158 และต้องบรรยาย รายละเอียดเกี่ยวกับการกระทำ เวลาและสถานที่ อีกทั้งบุคคลหรือสิ่งของที่เกี่ยวข้องด้วยพอสมควร เท่าที่จะทำให้เขาเข้าใจข้อหาได้ดี เพื่อให้จำเลยสามารถต่อสู้ได้อย่างเต็มที่ตามหลักฟังความทุกฝ่าย การจะทำให้หลักฟังความทุกฝ่ายเกิดผลได้จริงในทางปฏิบัติ คู่ความจึงต้องมีโอกาสได้ทราบ ข้ออ้างข้อต่อสู้ตลอดจนพยานหลักฐานทั้งหมดของคู่ความอีกฝ่ายหนึ่งภายในระยะเวลาอันสมควร และมีทนายความเข้าช่วยในการปกป้องสิทธิ เพื่อให้กระบวนการในการนำพยานหลักฐานมาโต้แย้ง คัดค้านได้อย่างถูกต้องและมีความสมบูรณ์ ด้วยเหตุนี้ หลักฟังความทุกฝ่ายจึงส่งผลให้เกิดหลักการ สิทธิและบทบาทหน้าที่ของคู่ความแต่ละฝ่ายในการดำเนินคดี เช่น หลักวาจาในการดำเนินการ พิจารณา เนื่องจากวาจาเป็นการแสดงออกขั้นพื้นฐานที่สุดของมนุษย์ยิ่งกว่าการแสดออกด้านอื่นๆ การพิจารณาต่อหน้าจำเลย ในอันจะทำให้จำเลยมีโอกาสการโต้แย้งอย่างเต็มที่ 224 สิทธิของคู่ความใน การได้รับแจ้งข้อกล่าวหา หน้าที่ที่จะต้องเปิดเผยพยานหลักฐาน สิทธิที่จะต้องมีคู่ความอยู่ด้วยในขณะ สืบพิสูจน์ข้อเท็จจริง การพิจารณาโดยเปิดเผย การโต้แย้งคัดค้านคำพิพากษา และแม้กระทั่งเกิด หน้าที่ของศาลในการควบคุมและดูแลให้ดำเนินคดีเป็นไปตามหลักนี้เช่น การห้ามศาลใช้ประโยชน์ จากข้อเท็จจริงที่ตนรู้มาเอง รวมถึงต้องพิจารณาพิพากษาคดีให้เป็นไปตามฟังความทุกฝ่ายอีกด้วย โดยที่หลักนี้มีข้อยกเว้นอยู่เช่นกัน เช่น การที่จะลงโทษคู่ความที่ไม่ร่วมมือในการดำเนินกระบวน พิจารณา โดยการพิจารณาโดยขาดนัด หรือกรณีมีเหตุจำเป็นเร่งด่วนในการขอคุ้มครองชั่วคราว ด้วย กรณียกเว้นเกิดจากที่เกี่ยวกับสิทธิประโยชน์อันสำคัญกว่า 225 ดังนั้น การรวบรวมพยานหลักฐานในการสอบสวนจึงต้องเป็นการรวบรวมพยานหลักฐานที่ เกี่ยวข้องกับคดี 3 ประเภท คือ ก. พยานหลักฐานที่เป็นผลร้ายแก่ผู้ต้องหา ข. พยานหลักฐานที่เป็นผลดีแก่ผู้ต้องหา และ 224 เรื่องเดียวกัน. น. 100 225 ธนกร วรปรัชญากูล. (2565). ศาลรัฐธรรมนูญให้งดการไต่สวน กระทบสิทธิ การโต้แย้ง คัดค้านต่อสู้คดีหรือไม่. สืบค้นจากหนังสือพิมพ์มติชนรายวัน ฉบับวันที่ 12 ธันวาคม ปีที่ 31 ฉบับที่ 11234