แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

147 อัยการเป็นองค์กรที่ถูกคิดค้นขึ้นครั้งแรกในประเทศฝรั่งเศส เพื่อปรับปรุงข้อบกพร่องของการ ดำเนินคดีในระบบไต่สวนที่การตรวจสอบค้นหาความจริงและการตัดสินคดีเป็นอำนาจของศาล 253 จึง แยกการสอบสวนฟ้องร้องออกจากการพิจารณาพิพากษาคดี โดยตั้งองค์กรอัยการซึ่งเป็นเสมือนศาลที่ ทำหน้าที่ไต่สวนเพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบค้นหาความจริงในการสอบสวนฟ้องร้องชั้นหนึ่งก่อน จากนั้น จึงให้สิทธิที่จะมีการตรวจสอบค้นหาความจริงอีกครั้งผ่านการพิจารณาพิพากษาคดีที่ทำโดยศาลซึ่งมี ความเป็นกลาง เพื่อแก้ปัญหาความมีอคติในการตัดสินจากการค้นหาความจริงด้วยตนเองของศาล (โดยจะเห็นได้ว่าในการคัดเลือกพนักงานอัยการและผู้พิพากษาของประเทศฝรั่งเศสต้องผ่านการ คัดเลือกเช่นเดียวกัน แต่ผู้ผ่านการคัดเลือกจะสามารถเลือกได้ตามความสมัครใจว่าจะทำหน้าที่ พนักงานอัยการหรือผู้พิพากษาก่อนจะแยกไปฝึกอบรมพิเศษของตำแหน่งที่เลือก และทั้งสองตำแหน่ง นี้ยังสามารถสับเปลี่ยนกันไปทำหน้าที่อีกตำแหน่งได้เช่นกัน ) ดังนั้น “คุณภาพและบรรทัดฐานในการ ตรวจสอบค้นหาความจริงโดยพนักงานอัยการตามระบบการดำเนินคดีอาญาในแบบของภาคพื้นทวีป ยุโรปจึงใกล้เคียงกับตรวจสอบค้นหาความจริงในชั้นศาล” 254 พนักงานอัยการยังมีบทบาทที่สำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินคดีอาญาโดยรัฐ ในการบังคับใช้ กฎหมาย และการเป็นผู้อำนวยความยุติธรรม ในนามของตัวแทนแห่งรัฐ ซึ่งมีหน้าที่ตั้งแต่การ ดำเนินคดีในชั้นเจ้าพนักงานไปจนถึงชั้นบังคับคดี 255 ซึ่งในระดับสากล องค์การสหประชาชาติได้วาง หลักอันเป็นข้อชี้แนะและแนวปฏิบัติเกี่ยวกับบทบาทของอัยการ (Guidelines on the Role of Prosecutors) ในการประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการป้องกันอาชญากรรมและการคุ้มครองผู้กระทำ ผิด ครั้งที่ 8 ณ กรุงฮาวานา ประเทศคิวบา ใน ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) ซึ่งได้กำหนดแนวทางของ การคุ้มครองสิทธิเอาไว้ว่า พนักงานอัยการจะต้องเป็นผู้ตระหนักถึงคุณธรรม อุดมคติในการปฏิบัติ หน้าที่ของอัยการ และการคุ้มครองสิทธิของทั้งผู้ถูกกล่าวหาและผู้เสียหายตามที่กำหนดไว้ใน รัฐธรรมนูญ รวมถึงสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐานทั้งตามกฎหมายภายในและกฎหมายระหว่าง ประเทศ การทำหน้าที่ของพนักงานอัยการจะต้องมีบทบาทเชิงรุกทั้งในคดีอาญาและดำเนินงานอื่น ๆ ขององค์อัยการหรือในกรณีอื่น ๆ ที่กฎหมายหรือในทางปฏิบัติกำหนดให้อัยการมีบทบาทควบคุมการ 253 โปรดศึกษารายระเอียดเพิ่มเติมจากบทที่ 2 ระบบของการดำเนินคดีอาญาและการค้นหา ความจริง และโปรดศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมจากบทที่ 1 พัฒนาการและระบบของการดำเนินคดี อาญา 254 อุทัย อาทิเวช. (2557). รวมบทความกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาฝรั่งเศส, พิมพ์ครั้ง ที่ 2. กรุงเทพ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด วี.เจ.พริ้นติ้ง. น. 128-131 255 คณิต ณ นคร. (2564). กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพ: วิญญู ชน. น. 127-132