แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

148 สอบสวนคดีอาญา การบังคับให้มีการปฏิบัติตามคำพิพากษาคดีของศาล และบทบาทหน้าที่ในฐานะ ผู้แทนเกี่ยวกับการรักษาผลประโยชน์ของสาธารณชน อย่างไรก็ตาม หากผลของการสอบสวนโดยชอบ พบว่า ข้อกล่าวหาไม่มีมูลเพียงพอ พนักงานอัยการจะต้องมีคำสั่งไม่ฟ้อง ไม่ดำเนินเพื่อเป็นการ ฟ้องร้อง และไม่ดำเนินคดีต่อไป ในประเทศไทยบทบาทของพนักงานอัยการสามารถพิจารณาได้จากการที่องค์กรอัยการมี ภารกิจหลักสำคัญอยู่ 3 ประการคือ ก. การอำนวยความยุติธรรมในทางอาญา ข. การรักษาผลประโยชน์ของรัฐ และ ค. การคุ้มครองประโยชน์สาธารณะ ภารกิจดังกล่าวนำไปสู่หน้าที่ เช่น การให้คำปรึกษากฎหมายแก่ส่วนราชการและหน่วยงาน ของรัฐในการร่างสัญญา การดำเนินคดีแทนภาครัฐในศาลทั้งปวง ตลอดจนการให้บริการช่วยเหลือ ทางกฎหมายแก่ประชาชน งานด้านการประนอมข้อพิพาทโดยอนุญาโตตุลาการ งานด้านคดีอาญา ระหว่างประเทศ เช่น การส่งผู้ร้ายข้ามแดน เป็นต้น แต่ในหนังสือเล่มนี้จะขอยกมากล่าวถึงเฉพาะส่วน ของภารกิจในการอำนวยความยุติธรรมทางอาญาในคดีอาญา ซึ่งเป็นอำนาจหน้าที่ที่บัญญัติไว้ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาหรือพระราชบัญญัติองค์กรอัยการและพนักงานอัยการ พ.ศ. 2553 ที่มีความเกี่ยวข้องกับการตรวจสอบค้นหาความจริงในชั้นเจ้าพนักงาน บทบาทของพนักงานอัยการในภาพรวมในประเด็นของการตรวจสอบค้นหาความจริงใน คดีอาญา เมื่อพิจารณาจากแนวคิดในเรื่องของภารกิจในการอำนวยความยุติธรรม และหลักการ ตรวจสอบค้นหาความจริงในระบบประมวลกฎหมาย (Civil Law) ซึ่งทุกฝ่ายในกระบวนการยุติธรรมมี หน้าที่ตรวจสอบค้นหาความจริง เพื่อให้ได้มาซึ่ง “ความจริงแท้” มิใช่ลักษณะของการต่อสู้กันของ โจทก์และจำเลยเพื่อให้ปรากฏขึ้นซึ่งความจริงตามแบบพิธี บทบาทของพนักงานอัยการในการเป็น โจทก์ในคดีอาญาจึงเป็นเพียงการเป็นโจทก์เพียงรูปแบบเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้วบทบาทของ พนักงานอัยการคือ ผู้อำนวยความยุติธรรม ซึ่งจะต้องค้นหาความจริงทั้งส่วนที่เป็นคุณและส่วนที่เป็น โทษแก่ผู้ต้องหาอันเป็นการตรวจสอบความจริงเพื่อในเกิดความเป็นธรรม มิใช่การมุ่งเอาผิดผู้ต้องหา หรือจำเลย หรือการเป็นคู่ต่อสู้ที่พยาพยามจะเอาชนะในทางคดี 12.1 บทบาทในการกลั่นกรองการสอบสวน เมื่อพิจารณาภารกิจหลักในการอำนวยความยุติธรรมทางอาญาของพนักงานอัยการที่มีต่อ การดำเนินคดีในชั้นเจ้าพนักงานของพนักงานอัยการ ซึ่งสามารถพิจารณาได้จากประมวลกฎหมายวิธี พิจารณาความอาญา มาตรา 120 ที่ได้วางหลักในเรื่องของ “ความรับผิดชอบต่อความชอบด้วย