แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

151 ควรเพิ่มเติมหรือส่งพยานคนใดมาให้ซักถามได้จนกว่าจะเห็นว่าเพียงพอที่จะวินิจฉัยได้ว่าผู้ต้องหามี ความผิดหรือไม่ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 143 (สั่งสอบสวนเพิ่มเติมหรือ เรียกพยานมาด้วยตนเอง) โดยที่และอาจสั่งเปรียบเทียบได้ในกรณีเป็นคดีเล็กน้อยซึ่งทำให้คดีอาญา ระงับไปโดยไม่ต้องฟ้องไปยังศาล หรือส่งผู้ต้องหาพร้อมด้วยสำนวนกลับไปยังพนักงานสอบสวนให้ เปรียบเทียบปรับซึ่งเป็นอำนาจตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 144 เมื่อพิจารณากฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 140 จะพบว่า อัยการเป็นผู้มีอำนาจ ในการควบคุมการสอบสวนอยู่ด้วยเช่นกันโดยผ่านการสั่งงดการสอบสวน หรือสั่งให้ทำการสอบสวน ต่อไป โดยคำสั่งย่อมขึ้นอยู่กับว่าผลของการสอบสวนนั้นสิ้นกระแสความเพียงใด แต่ในทางปฏิบัติ พนักงานอัยการกลับให้ความสำคัญกับเรื่องนี้น้อยมาก 257 ระบบการดำเนินคดีอาญาโดยรัฐมีการดำเนินคดีในชั้นเจ้าพนักงานโดยพนักงานอัยการซึ่งเป็น ตุลาการอาชีพ (ต่างจากระบบ Common Law) ซึ่งมีการตรวจสอบค้นหาความจริงถึง 2 ครั้ง ทั้งชั้น ศาลและชั้นเจ้าพนักงาน เพื่อให้ปรากฏซึ่งความจริงแท้ของเรื่องราวที่ละเอียดและลงลึกจนถึงแก่น อัน ได้จากการตรวจสอบค้นหาความจริงในเนื้อหา โดย “การดำเนินคดีในชั้นเจ้าพนักงานจะต้องได้มาซึ่ง ผลิตผลอันเป็นความจริงแท้ที่ครบถ้วน” หากพยานหลักฐานเท่าที่ปรากฏไม่เพียงพอฟังได้ว่าผู้ต้องหา กระทำความผิดตามที่ได้ถูกกล่าวหา ก็ควรคืนสำนวนคดีกลับไปให้พนักงานสอบสวนโดยการสั่งให้ ดำเนินการสอบสวนต่อไป หรือสั่งไม่ฟ้อง การสอบสวนที่จะถือว่าเป็นการสอบสวนที่เสร็จสิ้นจึงต้องมี ความสงสัยในระดับที่เชื่อได้ว่าศาลจะลงโทษ 258 พนักงานอัยการมีความเป็นอิสระในการสั่งคดีโดยใช้ดุลพินิจที่จะสั่งฟ้องหรือไม่ฟ้องก็ได้ โดย พิจารณาจากสำนวน และพยานหลักฐานตามสำนวนว่าเพียงพอหรือไม่ พร้อมความเห็นของพนักงาน สอบสวน โดยที่อำนาจการสั่งฟ้องคดีเป็นของพนักงานอัยการเท่านั้น พนักงานสอบสวนมีสิทธิแต่เพียง ทำความเห็นว่า ควรสั่งฟ้องหรือไม่ เสนอมาพร้อมสำนวนสอบสวนเท่านั้น พนักงานอัยการจึงถูก กำหนดบทบาทโดยกฎหมายให้มีหน้าที่ตรวจกลั่นกรองสำนวนการสอบสวนคดีอาญาของพนักงาน สอบสวนอีกชั้นหนึ่ง เพื่อแยกแยะผู้บริสุทธิ์ออกจากผู้กระทำความผิด ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสิทธิ เสรีภาพของประชาชนชาวไทย การใช้ดุลพินิจของพนักงานอัยการจึงต้องอยู่บนพื้นฐานของหลักนิติ 257 คณิต ณ นคร. (2555). กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพ: วิญญู ชน. น. 525-526 258 แนวทางว่าด้วยบทบาทอัยการ (United Nations Guidelines on the Role of Prosecutors) ข้อที่ 14 วางหลักให้ “พนักงานอัยการมีหน้าที่ที่จะต้องมีคำสั่งไม่ฟ้อง ไม่ดำเนินการ ฟ้องร้อง หรือ ไม่ดำเนินคดีต่อไป หากผลจากการสอบสวนโดยชอบปรากฏว่า ข้อกล่าวหานั้นยังไม่มี มูลเพียงพอ”