แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

159 13.3 บทบาทเกี่ยวกับการรับฟังพยานหลักฐานในชั้นศาล การชั่งน้ำหนักพยานหลักฐานนั้น ศาลมีหน้าที่ต้องกระทำเอง ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา ความอาญา มาตรา 227 วางหลักให้ “ศาลเป็นผู้ใช้ดุลพินิจชั่งน้ำหนักพยานหลักฐานทั้งปวงได้อย่าง เต็มที่ และต้องไม่พิพากษาลงโทษจนกว่าจะแน่ใจว่ามีการกระทำความผิดและจำเลยเป็นผู้กระทำ” ซึ่ง ศาลจะพิจารณาเฉพาะพยานหลักฐานที่นำสืบถูกต้องทั้งตามขั้นตอนและวิธีการของกฎหมายว่าด้วย การยื่นคำให้การต่อศาล และเป็นพยานหลักฐานที่รับฟังได้ไม่ต้องห้ามตามกฎหมายบทใดบทหนึ่ง เมื่อ เสร็จการสืบพยานหลักฐานแล้วคดีจึงเป็นอันเสร็จกระบวนการพิจารณา จากนั้นในการทำคำพิพากษา ในการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาเมื่อปี พ.ศ. 2551 265 มีการบัญญัติเพิ่มมาตรา 226/1 เรื่องหลักการรับฟังพยานหลักฐานที่ได้มาโดยมิชอบ มาตรา 226/2 ซึ่งเป็นเรื่องของหลักการ รับฟังพยานหลักฐานที่เกี่ยวกับประเด็นแห่งคดี และมาตรา 226/3 ซึ่งเป็นเรื่องของหลักการรับฟัง พยานบอกเล่า อันเป็นการแก้ไขเพิ่มเติมตามหลักกฎหมายพยานหลักฐานในแบบของคอมมอลลอว์ ซึ่ง ล้วนแล้วแต่เป็นหลักเกณฑ์ในทางปฏิบัติที่ศาลใช้อยู่ก่อนมีการแก้ไขกฎหมาย 266 นอกจากนี้ การแก้ไขกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 227/1 ซึ่งเป็นหลักเกณฑ์ เกี่ยวกับการประเมินคุณค่าของพยานบอกเล่าและพยานซัดทอด เช่นเดียวกับหลักเกณฑ์ในกฎหมาย วิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 95 (2) ตามที่ในทางปฏิบัติได้มีการนำหลักการดังกล่าวมาใช้ในการ พิจารณาคดีอาญาผ่านมาตรา 15 แล้วจึงมาบัญญัติภายหลัง 267 ทำให้การดำเนินคดีเกิดจำกัดโดยไม่ จำเป็นเพราะไม่ใช่การดำเนินคดีในระบบต่อสู้และตามกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาของไทยยังมี บทตัดพยานหลักฐานทั้งกรณีที่การได้มาซึ่งพยานหลักฐานเกิดขึ้นโดยมิชอบหรือได้มาเนื่องจากการ กระทำโดยมิชอบ ที่เกี่ยวกับการกระทำความผิดครั้งก่อนหรือความประพฤติในทางเสื่อมเสียของ จำเลยตามมาตรา 226/2 และบทตัดพยานหลักฐานที่เกี่ยวกับพฤติกรรมทางเพศของผู้เสียหายในคดี ความผิดเกี่ยวกับเพศ ตามมาตรา 226/4 อย่างไรก็ตาม นักกฎหมายบางส่วนเห็นว่า การแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับการรับฟัง พยานหลักฐานดังกล่าวไม่สอดคล้องกับระบบตรวจสอบค้นหาความจริงของไทย เนื่องจากคำพิพากษา ศาลที่เป็นภาววิสัยและมีประสิทธิภาพจะต้องเกิดจากการที่ได้มีโอกาสรับรู้รับทราบข้อเท็จจริงทั้งหมด 265 พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ฉบับที่ 28) พ.ศ. 2551 266 ภัทรศักดิ์ วรรณแสง. (2565). กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและพยานชั้นสูง หน่วยที่ 12 การรับฟังพยานหลักฐาน ในคดีอาญา. ตำรามหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. น. 12-7 267 เรื่องเดียวกัน. น. 12-7