แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

173 กำหนด ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 45 การคุมตัวไว้ในสถานพยาบาล ตามประมวลกฎหมาย อาญา มาตรา 48 การเรียกประกันทัณฑ์บน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 46 และมาตรา 47 และการห้ามประกอบอาชีพบางอย่าง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 50 เป็นต้น จะมุ่งเน้นต่อ การป้องกันสังคมต่อเหตุที่อาจก่อให้เกิดภยันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต ดังนั้น แม้ว่าจะทำให้ ผู้กระทำความผิดได้รับความเดือดร้อนอยู่บ้าง แต่ก็มิใช่การลงโทษผู้กระทำผิดนั้นเอง 15.1 การประหารชีวิต (Death Penalty) โทษประหารชีวิต หมายถึง การกระทำโดยชอบด้วยกฎหมายของรัฐให้บุคคลเสียชีวิต การ ประหารชีวิตนั้นเป็นบทลงโทษสูงสุดแก่ผู้กระทำความผิดร้ายแรง ด้วยวิธีการต่าง ๆ เช่น การแขวนคอ การยิงเป้า การนั่งเก้าอี้ไฟฟ้า การตัดศีรษะ การใช้หินขว้างให้ตาย การฉีดยา เป็นต้น โดยโทษประหาร ชีวิตในกฎหมายไทย ในความผิดที่ร้ายแรงที่สุดเป็นโทษเด็ดขาดสถานเดียวที่ไม่ให้ศาลใช้ดุลพินิจ ได้แก่ ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 289 มาตรา 107 มาตรา 109 แต่ในความผิดที่ ร้ายแรงฐานอื่น ๆ โทษประหารชีวิตเป็นโทษสถานหนึ่งที่จะใช้ลงแก่ผู้กระทำความผิดได้ ระวางโทษ ประหารชีวิตที่กฎหมายบัญญัติไว้มีไว้ให้กำหนดไว้เป็นทางเลือกแรก เช่น ในความผิดตามมาตรา 288 และกำหนดให้เป็นทางเลือกสุดท้าย เช่น ในความผิดตามมาตรา 148 ในการลงโทษประหารชีวิต ศาล จะลงโทษได้ก็ต่อเมื่อกฎหมายกำหนดโทษประหารชีวิตในความผิดฐานนั้น ๆ เท่านั้น เพราะกฎหมาย ห้ามเพิ่มโทษประหารชีวิต โดยประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 51 288 ได้กำหนดข้อห้ามไว้ หลักนี้จะสอดคล้องกับหลักประกันสิทธิของผู้ที่เผชิญโทษประหารชีวิต ข้อ 2 ส่วนประมวล กฎหมายอาญา มาตรา 76 289 และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 247 วรรคสอง 290 บทบัญญัตินี้ก็จะสอดคล้องกับหลักประกันสิทธิของผู้ที่เผชิญโทษประหารชีวิต ข้อ 3 อีกทั้งบทบัญญัติ 288 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 51 “ในการเพิ่มโทษ มิให้เพิ่มขึ้นถึงประหารชีวิต จำคุก ตลอดชีวิต หรือจำคุกเกินห้าสิบปี” 289 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 76 “ผู้ใดอายุตั้งแต่สิบแปดปีแต่ยังไม่เกินยี่สิบปี กระทำ การอันกฎหมายบัญญัติเป็นความผิด ถ้าศาลเห็นสมควรจะลดมาตราส่วนโทษที่กำหนดไว้สำหรับ ความผิดนั้นลงหนึ่งในสามหรือกึ่งหนึ่งก็ได้” 290 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 247 วรรคสอง “หญิงใดจะต้องประหาร ชีวิต ถ้ามีครรภ์อยู่ ให้รอไว้จนพ้นกำหนดสามปีนับแต่คลอดบุตรแล้ว ให้ลดโทษประหารชีวิตลงเหลือ จำคุกตลอดชีวิต เว้นแต่เมื่อบุตรถึงแก่ความตายก่อนพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว ในระหว่างสามปีนับแต่ คลอดบุตร ให้หญิงนั้นเลี้ยงดูบุตรตามความเหมาะสมในสถานที่ที่สมควรแก่การเลี้ยงดูบุตรภายใน เรือนจำ”