แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

175 ที่สุดตามกฎหมายที่ใช้บังคับในขณะกระทำความผิด โดยต้องให้สิทธิขออภัยโทษหรือลดหย่อนผ่อน โทษ บุคคลอายุต่ำกว่า 18 ปีและสตรีขณะมีครรภ์จะลงโทษประหารชีวิตไม่ได้ รวมถึงไม่ประหารโดย วิธีที่ทรมาน ซึ่งประเทศไทยได้ดำเนินนโยบายทางอาญาตามกติกาข้างต้น 294 นำมาสู่การพยายามใช้ โทษประหารชีวิตในกรณีที่จำเป็นโดยมีอาชญากรเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่ได้รับการลงโทษประหารชีวิต จริงตามที่กำหนดโทษไว้ 295 เมื่อพิจารณาในมุมมองของการปกป้องคุ้มครองสังคม จะพบว่า โทษประหารชีวิตถูกกำหนด ขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เป็นการการแก้แค้นทดแทนให้กับผู้ได้รับผลกระทบจากอาชญากรรมโดยตรง ซึ่ง มุ่งต่อผลในการป้องกันการแก้แค้นกันเองอย่างไม่รู้จบในสังคม และการข่มขู่ยับยั้ งตามทฤษฎี อรรถประโยชน์ เพื่อตัดโอกาสในการกระทำความผิดซ้ำโดยวิธีนี้เป็นวิธีที่ตัดไม่ให้มีโอกาสกระทำผิดได้ อย่างชะงัดที่สุด เพื่อตัดโอกาสในการกระทำความผิดซ้ำ ทั้งยังเป็นการเตือนให้ผู้อื่นเห็นโทษภัยและ เกรงกลัวต่อโทษจึงไม่กล้ากระทำความผิด กล่าวคือ หากพิจารณาให้ลึกซึ้งถึงต้นทุนคาดหมายและ ผลประโยชน์คาดหมายของอาชญากรตามหลักนิติเศรษฐศาสตร์ 296 จะพบว่า การเพิ่มขนาดของ บทลงโทษนั้นย่อมทำให้ต้นทุนคาดหมายของอาชญากรเพิ่มขึ้นด้วย เมื่อโทษประหารชีวิตเป็น บทลงโทษที่รุนแรงที่สุดก็ย่อมจะเป็นต้นทุนสูงสุดของอาชญากรที่พึงจะมีผลต่อประสิทธิภาพในการ ยับยั้งการกระทำความผิด แม้จะมิได้ทำลายประโยชน์คาดหมายของอาชญากรไปด้วยดังเช่นการเพิ่ม โอกาสในการถูกลงโทษซึ่งจะส่งผลต่อประสิทธิภาพในการการยับยั้งได้มากกว่าก็ตาม แต่เมื่อการเพิ่ม โอกาสในการถูกลงโทษนั้น เป็นเรื่องที่กระทำในทางปฏิบัติได้ยากในสังคมที่กระบวนการยุติธรรม อ่อนแอ อีกทั้งผลวิจัยทางสถิติอาชญากรรมของต่างประเทศที่ยกเลิกโทษประหารนั้นไม่อาจนำมาชี้ชัด ได้เนื่องจากประสิทธิภาพของกระบวนการยุติธรรมที่ต่างกันในแต่ละประเทศ เมื่อพิจารณาในมุมมองทางพุทธศาสนาและจริยธรรม จะพบว่าในทางจริยธรรม การทำลาย ชีวิตเป็นเรื่องที่ชั่วร้ายและเป็นบาป เพลโต (Plato) ได้กล่าวไว้ว่า “การลงโทษผู้กระทำผิดไม่ควร เป็นไปด้วยเหตุผลว่าเพื่อตอบแทนสิ่งที่เขากระทำเพราะ ถ้าเป็นเช่นนั้นก็แสดงว่าสังคมได้เลือกวิธีการ ที่ชั่วร้ายตอบโต้ความชั่วร้าย” ศาสนาพุทธซึ่งเป็นศาสนาที่ชาวไทยนับถือกันมากที่สุด ถือว่าเป็นการ ผิดศีลในข้อที่ 1 ซึ่งวางหลักไว้อย่างชัดเจนถึงการห้ามการฆ่าสัตว์ ผิดธรรมคำสอนในเรื่อง “การให้ อภัยทาน” ตัวอย่างขององค์คุลีมาล ซึ่งเป็นอาชญากรที่ได้กระทำการสังหารผู้บริสุทธิ์ไปเป็นจำนวน 294 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 247 และประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 73 มาตรา 74 มาตรา 75 295 คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ. (2557). โทษประหารชีวิตในประเทศไทย. แจ้ง วัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพ. น. 76-82 296 เรื่องเดียวกัน.