แนวคิดและหลักการสำคัญในกระบวนการยุติธรรม

85 5.4.5 หลักการเพื่อการคุ้มครองบุคคลทุกคนที่ถูกคุมขังหรือจำคุก 156 ค.ศ.1968 (Body of Principle for the Protection of All Persons under Any Form of Detention of Imprisonment 1988) ซึ่งหลักการฉบับนี้รับรองโดยที่ประชุมสมัชชาทั่วไป โดยมติที่ 173/43 ลงวันที่ 9 ธันวาคม ค.ศ. 1988 ได้มีหลักเกณฑ์ที่วางหลักเกี่ยวการตรวจสอบการเอาตัวบุคคลไว้ในอำนาจรัฐไว้ในข้อที่ 2 เรื่องของ การจับกุม คุมขัง หรือจำคุก จะกระทำได้อย่างจำกัดเพียงเท่าที่กำหนดไว้ในบทบัญญัติของ กฎหมายและโดยบุคคลผู้ที่กฎหมายระบุอำนาจหน้าที่ไว้สำหรับการดังกล่าว ข้อที่ 4 การคุมขังไม่ว่าในรูปแบบใด หรือการจำคุก ตลอดจนมาตรการอื่นที่กระทบต่อ สิทธิมนุษยชนของผู้ที่ถูกคุมขังหรือจำคุกนั้นจะกระทำได้ต่อเมื่อเป็นคำสั่งหรือการควบคุมขององค์กร ศาลหรือองค์กรอื่น ข้อที่ 9 ผู้มีอำนาจหน้าที่จับกุม คุมขัง หรือสอบสวนคดีอาญาจะใช้อำนาจหน้าที่นั้นได้ เพียงภายใต้หลักเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดและการใช้อำนาจหน้าที่นั้นพึงถูกตรวจสอบได้โดยองค์กร ศาลหรือองค์กรอื่น ข้อที่ 11 บุคคลจะถูกคุมขังโดยปราศจากการไต่สวนขององค์กรศาลหรือองค์กรอื่นนั้น ไม่ได้ ผู้ที่ถูกคุมขังพึงมีสิทธิให้การแก้ข้อกล่าวหาหรือได้รับความช่วยเหลือทางกฎหมายตามที่กฎหมาย กำหนด ข้อที่ 32(1) ผู้ที่ถูกคุมขังหรือที่ปรึกษาของผู้นั้นพึงมีสิทธิที่จะร้องขอต่อองค์กรศาลหรือ องค์กรอื่นไม่ว่าเวลาใดก็ตามภายในหลักเกณฑ์ตามที่กฎหมายกำหนด เพื่อให้ไต่สวนว่าการคุมขังนั้น เป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ และเพื่อขอให้มีการปล่อยตัวโดยไม่ชักช้าหากว่าการคุมขังนั้น เป็นไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย ข้อที่ 37 ผู้ที่ถูกคุมขังในระหว่างการดำเนินคดีอาญานั้นจะต้องถูกนำตัวไปยังองค์กรศาล หรือองค์กรอื่นตามที่กฎหมายกำหนดในทันทีที่จะกระทำได้นับแต่เวลาที่ผู้นั้นถูกจับกุม ทั้งนี้ เพื่อจะได้ มีการตรวจสอบและวินิจฉัยว่าการควบคุมตัวผู้นั้นเป็นการชอบหรือจำเป็นหรือไม่ การคุมขังบุคคลใด ในระหว่างสอบสวนหรือพิจารณาคดีนั้นจะกระทำไม่ได้เว้นแต่มีหมายคุมขังที่ออกโดยชอบขององค์กร ที่ออกคำสั่งคุมขังนั้น ผู้ที่ถูกคุมขังดังกล่าวมีสิทธิที่จะทำหนังสือระบุถึงสิ่งที่เขาได้รับการปฏิบัติใน ระหว่างที่ถูกคุมขังให้องค์กรที่ตรวจสอบความถูกต้องของการคุมขังดังกล่าวนั้นได้ทราบข้อเท็จจริงด้วย และในกรณีที่มีการฝ่าฝืนรัฐพึงมีกฎหมายห้ามกระทำใด ๆ ที่จะเป็นการละเมิดต่อสิทธิ และหน้าที่ที่กำหนดไว้ในหลักการฉบับนี้ กับพึงออกกฎหมายเพื่อจัดวางมาตรการตอบโต้ที่เหมาะสม 156 สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล และคณะ. (กรกฎาคม พ.ศ. 2551). โครงการศึกษาเพื่อพัฒนา ระบบตรวจสอบถ่วงดุลในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา. รายงานวิจัย ส.ก.ว. น. 23-25