การศึกษาอิสระ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

74 ทางปกครองฝ่ายเดียว ซึ่งเป็นข้อพิพาทเกี่ยวกับการที่หน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ กระทำการโดยออกกฎ คำสั่งหรือการกระทำอื่นใด มีลักษณะดังนี้ (1) กระทำโดยไม่มีอำนาจหรือนอกเหนืออำนาจหน้าที่หรือไม่ถูกต้องตามกฎหมาย หรือ (2) โดยไม่ถูกต้องตามรูปแบบขั้นตอน หรือ (3) วิธีการอันเป็นสาระสำคัญที่กำหนดไว้สำหรับการกระทำนั้น หรือ (4) โดยไม่สุจริต หรือมีลักษณะเป็นการเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม หรือ (5) มีลักษณะเป็นการสร้างขั้นตอนโดยไม่จำเป็นหรือสร้างภาระให้เกิดกับประชาชนเกิน สมควร หรือ (6) เป็นการใช้ดุลพินิจโดยมิชอบ ตัวอย่างเช่น คำสั่งบรรจุและแต่งตั้ง คำสั่งเลื่อนขั้นเงินเดือน คำสั่งปลดออกหรือไล่ออก คำสั่งไม่อนุญาตให้นักศึกษาดูสมุดคำตอบของตน คำสั่งลงโทษพักการเรียนหรือเพิกถอนปริญญาบัตร ของนักศึกษา คำสั่งอนุมัติหรือไม่อนุมัติ ได้แก่ ค่าเช่าบ้าน ค่ารักษาพยาบาล การจัดซื้อจัดจ้าง เป็นต้น (ฤทัย หงส์สิริ, 2558, น. 16) กรณีนี้ ผู้ปฏิบัติงาน ในมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐหรือนิสิตมีสิทธิอุทธรณ์ต่อ คณะกรรมการอุทธรณ์และร้องทุกข์ประจำมหาวิทยาลัยได้ภายในระยะเวลาตามกฎหมาย ซึ่งคณะกรรมการอุทธรณ์และร้องทุกข์ประจำมหาวิทยาลัยแต่งตั้งโดยสภามหาวิทยาลัย มีอำนาจและ ทำหน้าที่พิจารณาวินิจฉัยอุทธรณ์คำสั่งลงโทษทางวินัย และการร้องทุกข์ อนึ่ง คำวินิจฉัยของ คณะกรรมการอุทธรณ์และร้องทุกข์ประจำมหาวิทยาลัยให้ถือเป็นที่สุด แสดงให้เห็นว่า ข้อพิพาทอัน เนื่องมาจากการกระทำทางปกครองฝ่ายเดียว ซึ่งเมื่อออกเป็นคำสั่งทางปกครอง โดยอธิการบดี จึงไม่ควรนำกระบวนการไกล่เกลี่ยมาใช้กับข้อพิพาททางปกครองลักษณะนี้ เนื่องจากอาจก่อให้เกิด ปัญหาของการใช้อำนาจของอธิการบดีซึ่งเป็นดุลพินิจขาดประสิทธิภาพในการบังคับใช้กฎหมาย อีกทั้ง มหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐได้สร้างกลไกการจัดการข้อพิพาททางปกครองไว้ อยู่แล้ว ซึ่งเป็นอำนาจและหน้าที่ของคณะกรรมการอุทธรณ์และร้องทุกข์ประจำมหาวิทยาลัยในการพิจารณา ทางปกครอง ดังนั้น สำหรับข้อพิพาททางปกครองที่เกิดขึ้นในมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐที่สามารถ ไกล่เกลี่ยได้ก่อนเข้าสู่การดำเนินการอุทธรณ์และร้องทุกข์ประจำมหาวิทยาลัย คือ กรณีผู้ปฏิบัติงาน ในมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐเห็นว่าตนไม่ได้รับความเป็นธรรมหรือมีความคับข้องใจเนื่องจากการ กระทำหรือคำสั่งของผู้บังคับบัญชา ส่วนข้อพิพาททางปกครองที่เกิดขึ้นในมหาวิทยาลัยในกำกับของ รัฐที่ไม่สามารถไกล่เกลี่ยได้ก่อนเข้าสู่การดำเนินการอุทธรณ์และร้องทุกข์ประจำมหาวิทยาลัย คือ กรณีผู้ปฏิบัติงานในมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐหรือนิสิตผู้ใดถูกลงโทษทางวินัย เป็นข้อพิพาทอัน