การศึกษาอิสระ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

65 กฎหมายกำหนดข้อห้ามหรือข้อปฏิบัติ เพราะอาจสร้างภาระให้ผู้เลี้ยงกุ้งที่มีพื้นที่น้อย ที่ไม่อาจสร้าง บ่อบำบัดน้ำเสียให้สามารถเลี้ยงกุ้งทะเลได้เช่นกัน การเปิดโอกาสให้เกิดการมีส่วนร่วมดังกล่าวเป็น การสร้างจิตสำนึกจากภายในของผู้เลี้ยงกุ้งทะเลเพื่อนำไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้โดยไม่จำเป็นต้องออก กฎหมายบังคับ แต่อย่างไรก็ตามอาจเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้เลี้ยงกุ้งบางรายที่เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน ลักลอบระบายน้ำทิ้งโดยไม่ได้ปฏิบัติตามค่ามาตรฐานที่กฎหมายไว้ ดังนั้นควรต้องหาวิธีการควบคุม ซึ่งอาจกำหนดบังคับให้ผู้ประกอบอาชีพเลี้ยงกุ้งทะเลต้องจัดให้มีบ่อบำบัดน้ำทิ้งในสถานประกอบ กิจการของตนเพื่อปิดช่องว่างดังกล่าว หรือสร้างการมีส่วนร่วมโดยสร้างกลไกการตรวจสอบ การ ควบคุมดูและภายในชุมชนของผู้เลี้ยงกุ้งทะเลด้วยกันเอง การควบคุมโดยกำหนดค่ามาตรฐานควบคุมการระบายน้ำทิ้งก่อนปล่อยออกจากสถาน ประกอบกิจการ เพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่จะเกิดขึ้นกับแหล่งน้ำสาธารณะ เป็นกลไกการ ควบคุมที่ต้นเหตุของปัญหา หากน้ำที่ระบายออกจากบ่อเลี้ยงกุ้งมีสภาพที่เหมาะสมและมีคุณภาพที่ดี เมื่อระบายออกไปสู่แหล่งน้ำสาธารณะก็ไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่อย่างไรก็ตามถึงแม้จะมีการ กำหนดค่ามาตรฐานการระบายน้ำทิ้งไว้ที่ดีเพียงใด จากการศึกษาพบว่ายังมีผู้ประกอบอาชีพเลี้ยงกุ้ง ทะเลบางรายที่เห็นแก่ตัวพยายามลักลอบระบายน้ำจากบ่อเลี้ยงกุ้งโดยไม่ได้ปฏิบัติตามค่ามาตรฐาน ดังกล่าว เนื่องจากกฎหมายไม่ได้กำหนดกลไกการแจ้งให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องลงพื้นที่ตรวจสอบ คุณภาพของน้ำที่จะระบายลงสู่แหล่งน้ำสาธารณะว่าเป็นไปตามค่ามาตรฐานที่กำหนดหรือไม่ ฉะนั้น จึงเป็นช่องว่างทางกฎหมายอีกประการที่เปิดโอกาสให้สามารถลักลอบระบายน้ำทิ้งโดยไม่ได้ปฏิบัติให้ เป็นไปตามค่ามาตรฐานดังกล่าว ฉะนั้น จึงควรมีมาตรการหรือกลไกการแจ้งการระบายน้ำทิ้งต่อ เจ้าหน้าที่ของกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หรือส่วนราชการในสังกัดของกรมประมง โดย ต้องกำหนดบังคับให้การระบายน้ำออกจากบ่อเลี้ยงกุ้งที่ลงสู่แหล่งน้ำสาธารณะต้องแจ้งให้เจ้าหน้าที่ ลงพื้นที่ตรวจสอบคุณภาพของน้ำด้วย รวมถึงต้องอาศัยความร่วมมือของผู้ประกอบอาชีพเลี้ยงกุ้ง ทะเล ชุมชน และหน่วยงานในระดับท้องถิ่นเข้ามาร่วมจัดการ ร่วมตรวจสอบ ร่วมแจ้งข่าวสารกรณีมี ผู้ลักลอบกระทำความผิด ซึ่งการที่บุคคลที่เกี่ยวข้อง ชุมชน ท้องถิ่น เข้าไปมีส่วนร่วมกับการจัดการ บำรุงรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ก็สอดคล้องกับมาตรา 43 แห่งรัฐธรรมนูญแห่ง ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 บัญญัติว่า “ บุคคลและชุมชนย่อมมีสิทธิ จัดการ บำรุงรักษา และใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุล และยั่งยืน” เห็นได้ว่าในประเด็นการกำหนดค่ามาตรฐานควบคุมการระบายน้ำทิ้ง ควรมีรูปแบบใน การควบคุมโดยต้องปรับปรุงแก้ไขกฎหมาย ไม่ให้มีช่องว่างหรือความแตกต่างทางกฎหมายในประเด็น ค่ามาตรฐานการระบายน้ำทิ้งของบ่อพื้นที่บ่อต่ำกว่า 10 ไร่ และต้องกำหนดบังคับให้ต้องมีบ่อบำบัด น้ำทิ้งเพื่อปรับสภาพน้ำให้อยู่ในสภาพที่เหมาะสมก่อนปล่อยออกจากสถานประกอบกิจการ รวมไปถึง