การศึกษาอิสระ - วิทยานิพนธ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ
16 ชัดเจนได้ แต่ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใด คำว่า “แรงงานนอกระบบ” ที่ปรากฏขึ้นและถูกใช้ ให้คำนิยาม สอดคล้องกัน คือคนทำงานที่ปราศจากความคุ้มครองตามกฎหมายแรงงาน 2.2.2 แรงงานนอกระบบ แรงงานนอกระบบ เกิดขึ้นครั้งแรก ในปี 2536 ในการประชุมนานาชาติ The 1th International Conference of Labour Statisticians (ICLS) ในครั้งนั้น “แรงงานนอกระบบ” ถูก จำกัดความให้หมายถึง แรงงานที่ประกอบอาชีพ เจ้าของกิจการ (Self - employed) หรือเป็นลูกจ้าง ของสถานประกอบการที่จัดอยู่ในเศรษฐกิจนอกระบบ หรือเป็นแรงงานที่ช่วยเหลือกิจการขอ ง ครอบครัวหรือลูกจ้างในสถานประกอบกิจการที่จัดอยู่ในระบบ แต่ไม่ได้รับการคุ้มครองทางสังคม (สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจังหวัดเชียงใหม่, 2561) ในอดีตแรงงานนอกระบบถูกมองว่าเป็นกลุ่มคนที่ไม่สามารถเข้าสู่ตลาดแรงงาน ในระบบหรือตลาดแรงงานหลักได้ ดังนั้นแรงงานนอกระบบดังกล่าวจึงถูกมองว่าเป็นแรงงานคุณภาพ ต่ำ มีปัญหาในเรื่องของปัญหาความยากจน และการศึกษาเป็นส่วนใหญ่ แต่อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน นั้นแรงงานนอกระบบไม่ได้เป็นอย่างที่กล่าวมาข้างต้นเสมอไป เช่น กรณีของผู้ประกอบอาชีพอิสระที่มี ทางเลือกที่จะปฏิบัติหรือทางเลือกที่สามารถได้รับการคุ้มครองมากกว่าที่รัฐจัดให้ เช่น ผู้ประกอบการ อิสระที่หลีกเลี่ยงการจดทะเบียนเพื่อหลบเลี่ยงภาษี หรือเลือกที่จะหลีกเลี่ยงความยุ่งยากของข้อบังคับ ทางกฎหมายกับหน่วยงานภาครัฐ ดังนั้น จึงสามารถแบ่งแรงงานนอกระบบได้ 2 กลุ่ม คือ กลุ่ม แรงงานไม่มีทักษะที่คุณภาพต่ำ และ กลุ่มแรงงานมีทักษะที่มีคุณภาพสูง ซึ่งกลุ่มเป้าหมายที่จะกล่าว ต่อไปในงานวิจัยนี้จะมุ่งไปที่กลุ่มแรงงานไม่มีทักษะที่มีคุณภาพต่ำ 2.2.3 กลุ่มผู้ประกอบอาชีพหาบเร่ แผงลอย กลุ่มผู้ประกอบอาชีพหาบเร่ แผงลอย เป็นแรงงานนอกระบบประเภทหนึ่ง เป็นกลุ่ม ผู้ประกอบอาชีพอิสระ โดยสามารถแบ่งได้ 2 ประเภท คือ กลุ่มหาบเร่ และกลุ่มแผงลอย ซึ่งสามารถ จำแนกได้ ดังนี้ กลุ่มหาบเร่ คือ กลุ่มผู้ประกอบอาชีพที่หาบของขายเร่ไปในที่ต่างๆ มีลักษณะเคลื่อนย้าย ได้สะดวกเพื่อไปค้าขายตามจุดที่เห็นว่าเป็นทำเลที่ดี หรือตามสถานที่มีคนพลุกพล่านจำนวนมาก กลุ่มแผงลอย คือ กลุ่มที่มีลักษณะการจัดพื้นที่ให้ไว้สำหรับการขายหรือให้บริการ อาจ เป็นพื้นที่สาธารณะและไม่ใช่พื้นที่สาธารณะ ทั้งที่ตั้งอยู่ภายในหรือนอกอาคาร อาจเป็นลักษณะของ ตลาดประจำหรือตลาดสดก็ได้ อย่างไรก็ตาม ด้วยปัจจัยด้านเศรษฐกิจ แรงงานนอกระบบ กลุ่มหาบเร่ แผงลอย จึง ประกอบไปด้วยผู้ที่พอจะมีฐานะทางการเงินและผู้ยากจน โดยผู้ที่พอจะมีฐานะทางการเงินจะ ประกอบอาชีพ หาบเร่ แผงลอย ในลักษณะเจ้าของกิจการ มีกำลังทรัพย์ที่สามารถซื้อสิทธิกิจการหรือ เช่าพื้นที่ในราคาสูง แรงงานกลุ่มนี้ส่วนใหญ่แล้วจะไม่ประสบปัญหาด้านสวัสดิการที่ได้รับเนื่องจากมี
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy Mzk3MzI3