การศึกษาอิสระ - วิทยานิพนธ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

132 การตั้งประธานสภาท้องถิ่นมีส่วนสำคัญเนื่องจากการจัดตั้ง มาจากแต่ละกลุ่ม และเครือข่าย และ ประธานจะให้ความสำคัญกับสมาชิกหรือไม่ ส่วนมากจะจัดทำเป็นสมาคมเอกชน กฎหมายที่มีอยู่ สามารถเข้ามาสนับสนุนส่งเสริมได้ และรัฐควรสนับสนุนด้วยการบูรณาการทุกภาคส่วนให้เห็นภาพว่า มีการส่งเสริมในท้องถิ่นอย่างเป็นรูปธรรม อย่างเช่น ทะเลสาบสงขลามีกฎ กติกา ที่ ใช้ร่วมกันอยู่ แต่ส่วนใหญ่จะดูพื้นที่ทะเลเป็นหลัก นายกสมาคมรักษ์ทะเลไทย กล่าวว่า กติกาชุมชน อาจพัฒนา ไปออกเป็นข้อบัญญัติท้องถิ่น เช่นที่ องค์การบริหารส่วนตำบลท่าศาลา หรือกฎหมายระดับจังหวัด เช่น ประกาศจังหวัดจันทบุรี การห้ามใช้อวนช่องตาขนาดเล็กจับปลาเกร็ดขาวในพื้นที่ชายฝั่งบางจุด ซึ่งที่มีข้อกำหนดต่างกันขึ้นอยู่กับบริบท เงื่อนไขและปัจจัยของแต่ละพื้นที่ โดยที่จังหวัดสตูล มีความพยามการกำหนดกติกาชุมชนว่าด้วยการใช้ประโยชน์ในเขตซั้งกอ ซึ่งเป็นปะการังเทียมพื้นบ้าน เป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำในทะเลบางจุด กลุ่มชาวบ้านมีการตั้งกฎกติกาบริเวณเขตซั้งกอ ห้ามใช้เครื่องมือประมงทุกชนิด ยกเว้นเบ็ด สำหรับการใช้เครื่องมืออื่นตามกฎหมายประมงที่อนุญาต ให้อยู่นอกเขตที่กำหนดกติกาชุมชนไม่มีสภาพบังคับตามกฎหมาย ต้องอาศัยอำนาจตามกฎหมายหลัก ต่าง ๆ ชุมชนจึงทำข้อเสนอไปยังคณะกรรมการประมงประจำจังหวัดให้ใช้อำนาจตามกฎหมายในการ กำหนดเงื่อนไขการทำประมงบางพื้นที่ ซึ่งขณะนี้กำลังอยู่ในขั้นตอนการพิจารณา อีกทั้ง อ งค์การ บริหารส่วนจังหวัดสตูล มีความสนใจที่จะออกข้อบัญญัติจังหวัด ประเด็นข้อ 4 ท่านคิดว่า ควรมีวิธีการอย่างไรเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการแย่งชิงพื้นที่ ทำการประมงพื้นบ้านทางทะเล เหมือนกับที่เกิดขึ้นแล้วในจังหวัดอื่น ๆ ผลคำตอบการสัมภาษณ์เชิงลึก พบว่า หน่วยงานภาครัฐ จากผู้แทนประมงจังหวัด ทั้ง 4 จังหวัดมีความคิดเห็นที่แตกต่างกันในแต่ละพื้นที่ คือ 1) ประมงจังหวัดสุราษฎร์ธานี เสนอว่า การจัดตั้งกฎกติกาชุมชน เป็นส่วนหนึ่ง ที่จะป้องกันไม่ให้เกิดการแย่งชิงพื้นที่ เพราะกฎกติกานี้ได้ตกลงกันเพื่อจัดการพื้นที่แหล่งทำมาหากิน ร่วมกัน โดยให้คนในชุมชนและองค์กรชุมชนประมงท้องถิ่นและกลุ่มผู้ทำประมง ข้อตกลงก็ไม่ได้เป็น กฎหมายแต่ชุมชนกับชาวบ้านจะตกลงกัน ปัญหาที่พบ คือยังมีการใช้เครื่องมือประมงที่ผิดกฎหมาย กันอยู่ในคนบางกลุ่ม ในส่วนของรัฐเองมีคณะกรรมการประมงจังหวัดประชุมรับฟังความคิดเห็น ร่วมกัน เพื่อหาแนวทางในการใช้ประโยชน์จากทรัพยากร และสำคัญต้องช่วยกันอนุรักษ์ไปพร้อมกัน การสร้างความเข้าใจกับกลุ่มที่ใช้เครื่องมือทำลายล้างสัตว์น้ำวัยอ่อนยังไม่ได้ผลเท่าที่ควร เพราะพบว่า มีผู้กระทำผิดตลอดเวลา ประมงจังหวัดนครศรีธรรมราช เห็นว่าปัญหาความขัดแย้งสามารถป้องกันและ คลี่คลายได้ ต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของชาวประมง และความไว้เนื้อเชื่อใจกันและกัน โดยให้การ เคารพต่อเสียงข้างมากปัญหาความขัดแย้งลดน้อยลง ส่วนใหญ่ความขัดแย้งเกิดจากการใช้เครื่องมือ ทำประมงที่ถูกกฎหมายกับทำผิดกฎหมาย และมีการลักลอบทำประมง ทำให้ผู้ทำประมง ที่ถูกกฎหมายต้องได้รับความเสียหายไปด้วย จึงมีความขัดแย้งกันเกิดขึ้น การนำกฎหมายมาบังคับใช้ แต่ก็มิได้เกรงกลัว เนื่องจากมีนายทุนหนุนหลังผู้ที่ทำประมงผิดกฎหมาย และสาเหตุนี้ชาวประมง เป็นหนี้เจ้าของแพหรือผู้ที่สนับสนุนเรือหรือให้เครื่องมือทำประมง ชาวประมงมีหนี้สินมากขึ้นผูกติด กับเจ้าของแพไม่มีที่สิ้นสุด