การศึกษาอิสระ - วิทยานิพนธ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

51 ผู้กระทาความผิดว่ารัฐมีส่วนเกี่ยวข้องหรือไม่ แผนการค้นหาแห่งชาตินั้นประกอบได้ด้วย 4 ขั้นตอน ดังต่อไปนี้ ขั้นตอนที่หนึ่ง ได้แก่ การเก็บรวบรวมข้อมูลที่จาเป็นเพื่อตรวจสอบให้แน่ใจถึง ความมีประสิทธิภาพของการค้นหา ทั้งนี้ ได้แก่ ข้อมูลจากศูนย์ทะเบียนคนหายแห่งชาติ การเก็บ รวบรวมข้อมูลเพิ่มเติมจากรัฐบาล หน่วยงานราชการและเอกชน รวมถึงจากผู้เสียหาย พยาน ผู้กระทาความผิดในระหว่างการพิจารณาของศาล เอกสารทางประวัติศาสตร์ รวมทั้งข่าวทางหน้า หนังสือพิมพ์ ขั้นตอนที่สอง ได้แก่ การประมวลผลข้อมูลและการดาเนินการเพื่อค้นหาบุคคล ผู้สูญหายไม่ว่าจะยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ก็ตาม ซึ่งขั้นตอนที่สองนี้รวมถึงการใช้กลไกค้นหาเร่งด่วนการ เปรียบเทียบข้อมูลจากฐานข้อมูลต่างๆ การเข้าไปยังสถานที่ที่เชื่อว่ามีร่างของผู้สูญหาย การวางแผน เตรียมการขุดค้นหาร่างผู้สูญหาย ขั้นตอนที่สาม ได้แก่ การฟื้นฟูรวมถึงการชันสูตรพลิกศพ การระบุเอกลักษณ์ ของบุคคลที่สูญหายหากผู้สูญหายยังมีชีวิตอยู่ กรณีนี้การฟื้นฟู คือ การปล่อยตัวผู้สูญหายทั้งนี้จะมี การประสานงานกับหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายที่เกี่ยวข้อง ขั้นตอนที่สี่ ได้แก่ การยืนยันผลของเอกลักษณ์บุคคลและแจ้งไปยังครอบครัว สาเหตุและลักษณะการเสียชีวิต มีการเก็บข้อมูลเกี่ยวกับการชันสูตรพลิกศพและสถานที่ที่เก็บศพของ บุคคลที่ไม่สามารถระบุเอกลักษณ์ได้ 4. กลไกค้นหาเร่งด่วน มีขึ้นเพื่อคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนเป็นกลไกที่ ช่วยค้นหาผู้สูญหายโดยกาหนดให้เจ้าหน้าที่จะต้องดาเนินการตามขั้นตอนที่จาเป็นทั้งหมดในการ ค้นหาสถานที่ที่อาจเป็นที่อยู่ของผู้สูญหาย ในขณะเดียวกันกลไกที่มีประสิทธิภาพดังกล่าวถือเป็นการ ป้องกันอาชญากรรมบังคับให้สูญหายมิให้เกิดขึ้น ในกรณีบุคคลอาจจะหายตัวไปและไม่อาจทราบถึงความเป็นอยู่หรือสถานที่อยู่ ของผู้สูญหายหรือเป็นกรณีที่มีข้อมูลน่าเชื่อถือเกี่ยวกับสถานที่อยู่ของผู้สูญหายบุคคลใดๆพนักงาน อัยการ เจ้าหน้าที่รัฐที่รู้ถึงการหายตัวไปอาจยื่นคาร้องหรือกระทาโดยปากเปล่าต่อศาลและให้ศาลแจ้ง ไปยังพนักงานอัยการให้เข้ามาในคดี หากศาลเห็นว่ามีเหตุอันควรให้มีคาสั่งอนุญาตให้นากลไกค้นหา เร่งด่วนมาใช้ได้แต่หากเห็นว่าไม่มีมูลให้แจ้งคาสั่งยกคาร้องไปยังอัยการและผู้ร้องเพื่อจะได้ยื่นอุทธรณ์ ต่อไปและในทันที่ที่มีคาสั่งอนุญาตให้นากลไกค้นหาเร่งด่วนนั้น คณะกรรมการค้นหาแห่งชาติ สถาบัน นิติเวชและนิติวิทยาศาสตร์แห่งชาติและหน่วยงานอื่นๆที่มีข้อมูลเกี่ยวกับบุคคลที่หายตัวไปและบุคคล ที่ไม่อาจระบุเอกลักษณ์ได้ต้องส่งมอบข้อมูลดังกล่าวเพื่อประโยชน์ในการติดตามตัวผู้สูญหายใน ระหว่างการดาเนินการของกลไกนั้น ให้ครอบครัวผู้สูญหายและพยานได้รับความคุ้มครองให้พ้นจาก การคุกคามต่างๆหากต่อมาพบสถานที่ที่ควบคุมผู้สูญหายและเป็นที่แน่ชัดว่าถูกคุมขังโดยมิชอบด้วย