2566-2 ฐิตา ตุกชูแสง-การค้นคว้าอิสระ

21 2.3.2 หลักการในการทำสัญญา การทำสัญญานั้น แม้ว่าจะเกิดขึ้นจากความอิสระของผู้ที่ต้องการจะทำสัญญาและอยู่ ภายใต้การแสดงเจตนาที่เป็นอิสระและผู้ทำสัญญามีเสรีภาพที่จะทำสัญญาก็ตาม แต่อย่างไรก็ดการทำ สัญญาก็ยังจะต้องอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์ที่สำคัญ ได้แก่ 1) หลักเสรีภาพในการทำสัญญา (principle of freedom of contract) หลักเสรี ในการทำสัญญาเป็นส่ วนหนึ่ งของหลักอิ สระในทางแพ่ ง ( private autonomy) ซึ่งอิสระทางแพ่งนั้น หมายถึง อำนาจของบุคคลในการตัดสินใจเกี่ยวกับการกำหนดขอบเขต ในทางกฎหมายของตนเองทั้งในเรื่องส่วนตัวและทางทรัพย์สิน หลักอิสระในทางแพ่งเป็นหลักการที่กว้างที่ กฎหมายยอมรับรองให้เอกชนหรือปัจเจกชนจัดการสิ่งที่อยู่ในขอบเขตของตนได้อย่างอิสระ โดยรัฐจะไม่เข้า ไปแทรกแซง แต่จะมารองรับให้สิ่งที่เอกชนทำนั้นบังเกิดผลในทางกฎหมายและการจัดการอิสระในทาง แพ่งนี้ เอกชนสามารถจัดการทั้งในเรื่องส่วนตัวหรือจัดการเกี่ยวกับทรัพย์สินของตนก็ได้ โดยการจัดการ เกี่ยวกับทรัพย์สินนั้นเอกชนสามารถทำได้ ทั้งโดยการทำนิติกรรมฝ่ายเดียว เช่น การทำพินัยกรรม หรือ อาจจัดทำเป็นนิติกรรมทั้งสองฝ่าย เช่น สัญญา เสรีภาพในการทำสัญญานั้น Wilson เห็นว่า มีความหมายอยู่ 2 ประการ คือ (1) เสรีภาพในการทำสัญญา หมายถึง เสรีภาพในการก่อให้เกิดสัญญา (Formation of Contract)ซึ่งในความหมายนี้ Tamburrino ให้ความหมายเพิ่มเติมว่า คือ เสรีภาพในการก่อให้เกิดขึ้น ดำเนินการต่อไปหรือระงับกระบวนการก่อให้เกิดสัญญา หมายถึง ความเป็นไปได้ที่จะบอกถอนคำเสนอ หรือ คำสนองในกรณีสัญญายังไม่เกิดเป็นเสรีภาพที่ปราศจากบทลงโทษโดยตรง เพราะความไม่สุจริตในการเจรจา หรือการคุ้มครองความไว้เนื้อเชื่อใจของอีกฝ่ายหนึ่งไม่เคยนำมายังความสำเร็จของสัญญาหรือนำมายังผลที่ขัด กับการกำหนดโดยอิสระ (จำปี โสตถิพันธ์, 2548) เสรีภาพในการก่อให้เกิดสัญญานั้นมีอยู่ในช่วงของการทำการเจรจา การทำคำเชื้อ เชิญหรือการทำคำเสนอที่ผู้มีเสรีภาพเลือกทำกับใครอย่างไรก็ได้ แต่เมื่อมาถึงขั้นที่สัญญาได้เกิดขึ้น แล้วเสรีภาพใดๆก็สิ้นสุดลงเพราะนับแต่ขณะสัญญาเกิดขึ้นสมบูรณ์ โดยปกติสัญญาย่อมก่อให้เกิดผล ประการสำคัญคือ ก่อให้เกิดหนี้หรือนิติสัมพันธ์ ระหว่างคู่สัญญาและนับแต่นั้นไปคู่สัญญาไม่มีเสรีภาพ ใดๆ ที่จะเปลี่ยนแปลงสิ่งที่เกิดขึ้นและจะมีก็เพียง “หนี้” ที่ต้องปฏิบัติตามสัญญาที่ทำกันไว้แล้ว เท่านั้น (2) เสรีภาพที่จะไม่ถูกแทรกแซงภายหลังจากที่สัญญาเกิดขึ้นแล้ว หมายถึงเสรีภาพที่ จะไม่ถูกแทรกแซงจากรัฐบาลตามหลักปัจเจกชนนิยม ทั้งนี้เพราะรัฐได้รับรองเสรีภาพที่ปัจเจกชนมีตัง แต่ขั้นตอนก่อนเกิดสัญญาแล้ว ดังนั้น เมื่อสัญญาเกิดขึ้นรัฐจะเข้าไปแทรกแซงเพื่อสิ่งที่คู่สัญญาได้