2566-2 นายธนิสร เกิดสม-การค้นคว้าอิสระ

109 เวนคืนเปรียบเสมือนเป็นการให้อำนาจพิเศษแก่รัฐผ่านฝ่ายปกครองที่สามารถใช้อำนาจในการใช้สิทธิ ยึดเอาทรัพย์สินของผู้อื่นมาเป็นของรัฐได้และอาจมองได้ว่าสิทธิพิเศษดังกล่าวมามากเกินไป ดังนั้น การร่างกฎหมายเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ในต่างประเทศ จึงตั้งอยู่บนหลักการที่มีความ เคร่งครัด เพื่อประสงค์ที่จะคุ้มครองกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินของเอกชน ขณะที่ประเทศไทย ได้กำหนด ระยะยื่นคำร้องขอคืนต่อเจ้าหน้าที่ ระยะเวลาสามปีนับแต่พ้นกำหนดระยะเวลาการใช้บังคับพระราช กฤษฎีกาตามมาตรา 8 (2) หรือภายหลังระยะเวลาที่กำหนดในพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืน อสังหาริมทรัพย์แล้วแต่กรณี ซึ่งเป็นระยะเวลาที่น้อยเกินไปเพื่อดำเนินการยื่นคำร้องขอคืนที่ดินและ การพิจารณาคืนอสังหาริมทรัพย์ให้แก่เจ้าของเดิมหรือทายาท อีกทั้ง รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร ไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 37 วรรคหก ได้กำหนดไว้ว่า กฎหมายเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ต้องระบุ วัตถุประสงค์แห่งการเวนคืน และกำหนดระยะเวลาการเข้าใช้อสังหาริมทรัพย์ให้ชัดแจ้ง ถ้ามิได้ใช้ ประโยชน์เพื่อการนั้นภายในระยะเวลาที่กำหนดหรือเหลือจากการใช้ประโยชน์ และเจ้าของเดิมหรือ ทายาทประสงค์จะได้คืน ให้คืนแก่เจ้าของเดิมหรือทายาท ดังนั้นหากมีการกำหนดระยะเวลาการขอคืน อสังหาริมทรัพย์ หรือการกำหนดว่า ที่ดินที่ได้ใช้ตามวัตถุประสงค์แห่งการเวนคืนแล้ว หากภายหลัง หมดความจำเป็นในการใช้ตามวัตถุประสงค์ดังกล่าวหรือเมื่อพ้นระยะเวลาตามวรรคสองแล้ว เจ้าของเดิมหรือทายาทไม่มีสิทธิขอคืน ตามมาตรา 53 วรรคท้ายในพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืน และการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2562 ซึ่งขัดต่อบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญ ในขณะที่ประเทศไทยได้กำหนดไว้ว่าหากที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ที่ได้มาด้วยการเวนคืน ไม่ได้นำไปใช้ประโยชน์ตามวัตถุประสงค์แห่งการเวนคืนภายในระยะเวลาที่กำหนด หรือเหลือจากการ ใช้ประโยชน์ เจ้าของเดิมหรือทายาทมีสิทธิขอคืนที่ดินนั้น ตามมาตรา 53 วรรคหนึ่ง โดยต้องยื่นคำ ร้องขอคืนต่อเจ้าหน้าที่ภายในสามปี นับแต่พ้นกำหนดเวลา ตามมาตรา 53 วรรคสอง ถือเป็นปัญหา สำคัญของการบังคับใช้กฎหมายที่เป็นการตัดสิทธิเจ้าของเดิมหรือทายาทในการขอคืนที่ดิน เนื่องจาก ให้สิทธิในการยื่นคำร้องขอคืนที่ดินเพียงสามปี ภายหลังจากพ้นกำหนดระยะเวลาตามมาตรา 51 กล่าวคือ ระยะเวลาสามปีนับแต่พ้นกำหนดระยะเวลาการใช้บังคับพระราชกฤษฎีกาตามมาตรา 8 (2) คือระยะเวลาเพื่อสำรวจที่ดินและอสังหาริมทรัพย์ หรือภายหลังระยะเวลาที่กำหนดในพระราชบัญญัติ ว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์แล้วแต่กรณี แต่ทั้งนี้ การดำเนินการก่อสร้างโครงการของรัฐในที่ดิน หรืออสังหาริมทรัพย์ที่ได้มาจากการเวนคืน หลายโครงการไม่สามารถดำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน