2566-2 นายธนิสร เกิดสม-การค้นคว้าอิสระ

2 การเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ถือเป็นสิ่งจำเป็นอย่างมากสำหรับหน่วยงานภาครัฐ เพราะการ เวนคืนอสังหาริมทรัพย์เพื่อนำไปใช้ประโยชน์สาธารณูปโภคหรือประโยชน์สาธารณะอื่นตาม วัตถุประสงค์ของหน่วยงาน ดังนั้น ที่ดินจึงเป็นส่วนสำคัญเกี่ยวกับสร้างโครงการเพื่อจัดทำบริการ สาธารณะของประเทศ ซึ่งภายหลังจากการจัดทำโครงการต่าง ๆ เสร็จสิ้น มีที่ดินที่ถูกเวนคืนจะถูกทิ้ง ร้างว่างเปล่า มิได้นำไปใช้ประโยชน์อยู่เป็นจำนวนมาก แม้ว่ากระทรวงการคลังได้รับหนังสือร้องเรียน จากราษฎรในการขอซื้อคืนที่ดินราชพัสดุที่ขายให้กับกรมชลประทานเพื่อใช้ประโยชน์ในการ ชลประทาน แต่กรมชลประทานมิได้ใช้ประโยชน์แต่อย่างใด เห็นได้จาก โครงการระบบส่งน้ำ ห้วยขอนแก่น คลองส่งน้ำสายใหญ่ฝั่งซ้าย กรณีนาย ก ขอซื้อคืนที่ดินราชพัสดุโฉนดเลขที่ 64355 ตำบลปากช่อง อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ ที่ได้แบ่งขายให้แก่กระทรวงการคลังซึ่งปัจจุบัน กรมชลประทานโดยสำนักงานพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลางที่สิบ ยังมิได้ใช้ประโยชน์ในที่ดินนานกว่า สิบเอ็ดปีแล้ว รวมถึงที่ดินของนาย ข กับพวกรวมสิบสามคน ขอซื้อคืนที่ราชพัสดุจำนวนสามแปลง ประกอบด้วยโฉนดที่ดินเลขที่ 2643 โฉนดที่ดินเลขที่ 2566 และหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส. 3) เลขที่ 274 ตำบลไร่น้อย อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งได้แบ่งขายให้กรม ชลประทาน เพื่อขยายเขตชลประทานบริเวณอ่างเก็บนำห้วยวังนอง เนื่องจากปัจจุบันกรมชลประทาน มิได้ใช้ประโยชน์ในที่ดินตามวัตถุประสงค์ในการจัดซื้อแล้ว และที่ดินของนาง ค ทั้งสามแปลง ซึ่งอยู่ นอกเขตชลประทาน (อ่างเก็บน้ำวังนอง) นอกจากนี้ ยังปรากฏว่าคงมีราษฎรขอซื้อคืนที่ดินราชพัสดุ แปลงอื่น ๆ ในลักษณะเดียวกันเช่นนี้ต่อหน่วยงานต่าง ๆ และกรมธนารักษ์มาเป็นระยะ และมี แนวโน้มมากขึ้นเรื่อย ๆ ส่งผลให้ที่ดินเวนคืนถูกทิ้งไม่ได้นำไปใช้ประโยชน์ตามวัตถุประสงค์หรือ เหลือจากการใช้ประโยชน์ และขาดการดูแลจากหน่วยงานรัฐ ดังนั้นหากเอกชนผู้ถูกเวนคืน อสังหาริมทรัพย์ต้องการที่ดินดังกล่าวคืน เพื่อนำที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์นั้น กลับมาใช้ประโยชน์ เหมือนก่อนมีการเวนคืน ซึ่งแต่เดิมประกาศใช้พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนและการได้มาซึ่ง อสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 ส่งผลให้เกิดปัญหาเนื่องจากประชาชนหรือผู้ถูกเวนคืนที่ดินหรือ อสังหาริมทรัพย์จำต้องใช้สิทธิของตนในการฟ้องร้องคดีต่อศาลเพื่อนำมาสู่คำสั่งศาลเพื่อให้ตนสามารถ เข้าใช้ประโยชน์ในที่ดินได้ดังเดิม (รายงานการประชุมการประชุมหารือแนวทางการแก้ไขปัญหาที่ดิน ราชพัสดุที่กรมชลประทานจัดซื้อจากราษฎรโดยความสมัครใจ และไม่ได้ใช้ประโยชน์, 2564) ต่อมาด้วยเหตุที่การใช้บังคับกฎหมายดังกล่าวมีบทบัญญัติไม่ครบถ้วน จึงได้ประกาศใช้ พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนและการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2562 และกำหนดเกี่ยวกับ เรื่องการเวนคืนที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ ในกรณีที่หน่วยงานที่เวนคืนไม่ใช้อสังหาริมทรัพย์ ตามวัตถุประสงค์ที่เวนคืนภายในกำหนดระยะเวลาหรือมีที่ดินเหลือจากการใช้ประโยชน์ ให้คืนที่ดิน