2566-2 นายธนิสร เกิดสม-การค้นคว้าอิสระ

5 แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ประกอบกับพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนและการ ได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2562 มาตรา 53 วรรคหนึ่ง “ที่ดินที่ได้มาหากไม่ได้นำไปใช้ประโยชน์ ตามวัตถุประสงค์แห่งการเวนคืน ภายในระยะเวลาห้าปี นับแต่วันพ้นกำหนดระยะเวลาการใช้บังคับ พระราชกฤษฎีกา หรือภายในระยะเวลาที่กำหนดในพระราชบัญญัติเวนคืนอสังหาริมทรัพย์แล้ว แต่กรณีหรือเหลือจากการใช้ประโยชน์ ให้เจ้าของเดิมหรือทายาทมีสิทธิขอคืนที่ดินนั้น” ย่อมหมายความว่าหน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ผู้ใช้อำนาจเวนคืนจะต้องเริ่มดำเนินการเข้าใช้ตาม วัตถุประสงค์แห่งการเวนคืนนั้นไม่ช้ากว่าห้าปี นับแต่วันพ้นกำหนดระยะเวลาการใช้บังคับตาม พระราชกฤษฎีกาหรือตามพระราชบัญญัติเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ซึ่งการเริ่มนับระยะเวลา เช่น พระราชกฤษฎีกาหรือพระราชบัญญัติเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ กำหนดเขตที่ดินที่จะเวนคืน มีระยะเวลาการใช้บังคับห้าปี หากเริ่มใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2563 จะพ้นระยะเวลาหรือ สิ้นสุดระยะเวลาภายในวันที่ 1 มกราคม 2568 หรือกรณีที่ดินเวนคืนเหลือจากการใช้ประโยชน์ ทำให้เจ้าของที่ดินเดิมหรือทายาทมีสิทธิขอคืนที่ดินนั้นได้ จากผลของการบังคับใช้กฎหมาย ปรากฏว่ายังพบปัญหาในการขอคืนกรรมสิทธิ์ของเจ้าของเดิมหรือทายาทที่ถูกเวนคืนในประเด็น ปัญหา ดังนี้ 1.ปัญหาสิทธิของผู้ถูกเวนคืนที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ด้วยวิธีการซื้อขาย วิธีการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์โดยการเวนคืนที่ดินของรัฐจากประชาชนทั้ง 2 แนวทาง ดังกล่าวนั้น แนวทางแรกจะใช้วิธีการเจรจาซื้อขายโดยผู้ขายยินยอมตามประมวลกฎหมายแพ่งและ พาณิชย์ ส่วนแนวทางที่สอง ผู้ขายไม่ยินยอมจึงได้ใช้วิธีการบังคับด้วยการตราเป็นพระราชบัญญัติ เวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ซึ่งวิธีการได้มาอสังหาริมทรัพย์ทั้งสองแนวทาง อยู่ภายใต้การตราพระราช กฤษฎีกำหนดเขตที่ดินที่จะเวนคืนทั้งสิ้นตามมาตรา 7 และมาตรา 8 แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยการ เวนคืนและการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2562 และมาตรา 53 วรรคหนึ่ง กำหนดให้สิทธิ แก่เจ้าของเดิมหรือทายาทในการขอคืนที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ที่หน่วยงานของรัฐที่เวนคืน หากมิได้ นำไปใช้ประโยชน์ตามวัตถุประสงค์ของกฎหมายที่เวนคืนภายในระยะเวลาที่กำหนด หรือเหลือจาก การใช้ประโยชน์ รวมถึงที่ดินที่มีการซื้อโดยเจ้าของร้องให้เจ้าหน้าที่ซื้อเพราะเนื้อที่ดินส่วนนั้นเหลือ น้อยกว่ายี่สิบห้าตารางวา โดยให้ยื่นคำร้องพร้อมเอกสารหรือหลักฐานต่อเจ้าหน้าที่ตามที่กำหนดไว้ ข้อ 2 ในกฎกระทรวงการขอคืนที่ดินที่ถูกเวนคืน พ.ศ.2564 หากพิจารณาถึงสิทธิการขอคืน อสังหาริมทรัพย์มาตรา 52 บัญญัติไว้ว่า ไม่ใช้บังคับกับการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์โดยวิธีการซื้อขาย และมาตรา 58 ไม่ห้ามหน่วยงานของรัฐที่จะดำเนินการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ตามประมวลกฎหมาย แพ่งและพาณิชย์ จากข้อกำหนดกฎหมายนี้ ย่อมส่งผลเป็นการตัดสิทธิหรือจำกัดสิทธิเจ้าของเดิมหรือ