2566-2 นายธนิสร เกิดสม-การค้นคว้าอิสระ

41 วิธีการ เป้าหมาย และข้อเท็จจริงที่เป็นพื้นฐานของนิติกรรมทางปกครองนั้น ๆ ดังนั้น หลักความได้ สัดส่วนจึงเป็นหลักกฎหมายที่เรียกร้องให้ฝ่ายปกครองต้องนำกฎเกณฑ์ที่ดีที่สุดมาใช้บังคับกับเอกชน หลักความได้สัดส่วน เป็นหลักการขั้นพื้นฐานของความสัมพันธ์ระหว่างผู้ใช้อำนาจกับผู้ที่ ตกอยู่ภายใต้อำนาจ บังคับให้ผู้อำนาจจำกัดสิทธิและเสรีภาพของผู้ที่ตกอยู่ภายใต้อำนาจของตนอย่าง พอเหมาะพอประมาณ (Moderation) และถือว่าหลักความได้สัดส่วนเป็นหลักรัฐธรรมนูญทั่วไปและ มีค่าบังคับเสมอกันกับบทบัญญัติ แห่งรัฐธรรมนูญทุกประการ (วรเจตน์ ภาคีรัตน, 2543) ดังนั้น หลักความได้สัดส่วนของแนวคิดตามหลักนิติรัฐ (Legal State) เป็นหลักการพื้นฐานที่ สำคัญในการประกันสิทธิและเสรีภาพของประชาชนจากการใช้อำนาจขององค์กรหรือหน่วยงานรัฐ ต่าง ๆ โดยอำเภอใจ เนื่องด้วยหากรัฐจะกระทำการใด ๆ ซึ่งมีผลกระทบต่อประชาชนจำเป็นต้อง ปฏิบัติทุกอย่างตามกฎหมายที่ให้อำนาจไว้ โดยมีผู้ตรวจสอบการใช้อำนาจของฝ่ายบริหารหรือฝ่าย ปกครองว่าการใช้อำนาจดังกล่าวถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ผ่านองค์กรตุลาการ เพื่อให้การใช้อำนาจ ของฝ่ายบริหารหรือฝ่ายปกครองเป็นไปตามวัตถุประสงค์หรือเจตนารมณ์ของกฎหมายที่รัฐสภา ตราขึ้นหรือไม่ ด้วยเหตุที่รัฐมีหน้าที่ในการธำรงรักษาไว้ซึ่งประโยชน์ส่วนรวมหรือประโยชน์สาธารณะ จึงมีอำนาจบังคับให้ประชาชนในรัฐกระทำการหรืองดเว้นกระทำการในบางเรื่อง หมายความว่า ประชาชนในรัฐไม่สามารถใช้สิทธิและเสรีภาพของตนอย่างไรขอบเขต เนื่องด้วยข้อจำกัดว่ารัฐจะใช้ อำนาจได้เท่าที่จำเป็นและเท่าที่กฎหมายให้อำนาจไว้โดยชัดแจ้ง โดยนัยนี้ประชาชนในรัฐจึงต้อง เสียสละเสรีภาพของตนบางเรื่องเพื่อประโยชน์ส่วนรวม เพื่อให้รัฐใช้อำนาจเท่าที่จำเป็นเพื่อประโยชน์ สาธารณะ (อักขราทร จุฬารัตน, 2522) โดยหลักกฎหมายนี้ได้ปรากฏตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 29 ของรัฐธรรมนูญแห่ ง ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มีสาระสำคัญสรุปได้ว่า 1. การจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลที่รัฐธรรมนูญรับรองไว้จะกระทำมิได้ เว้นแต่โดย อาศัยอำนาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย 2. กฎหมายที่จำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลต้องมีผลใช้บังคับเป็นการทั่วไป 3. การจำกัดสิทธิและเสรีภาพกระทำได้เท่าที่จำเป็น 4. การจำกัดสิทธิและเสรีภาพจะกระทบกระเทือนสาระสำคัญแห่งสิทธิและเสรีภาพมิได้ 5. การตรากฎหมายซึ่งมีผลเป็นการจำกัดสิทธิและเสรีภาพต้องระบุบทบัญญัติแห่ง รัฐธรรมนูญที่ให้อำนาจด้วย