2566-2 นายภัทราวุธ ฉวีนิล-การค้นคว้าอิสระ

49 ประโยชน์สาธารณะ (Public Interest) เป็นถ้อยคำที่ สำคัญและถูกนำมาใช้บ่อยครั้ง ในทางกฎหมายมหาชนเพราะหลักการของ “ประโยชน์สาธารณะ” นั้ น เป็นหลักการข้อแรก ที่ฝ่ายปกครองจะต้องดำเนินการ เพราะหน้าที่หลัก ๆ ของฝ่ายปกครองนั้น จะเป็นการจัดทำกิจกรรม อันมีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์สาธารณะ มิใช่เพื่อประโยชน์ของเอกชนรายใดรายหนึ่งเท่านั้น ซึ่ งจะเรียกวิธีการดังกล่าวว่ า หน่วยงานรัฐกระทำการในเชิงของการจัดทำ บริการสาธารณะ และมีความมุ่งหมายของการจัดทำบริการสาธารณะ ก็เพื่อประโยชน์สาธารณะหรือประโยชน์ของ ส่วนรวมซึ่งการดำเนินการจัดทำบริการสาธารณะถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างหนึ่งของฝ่ายปกครอง รวมถึงหลักการต่าง ๆ ของกฎหมายปกครองและเป็นสิ่งที่นำมาใช้ในการวางกรอบอำนาจหน้าที่ ของฝ่ายปกครอง ซึ่ งกิจกรรมที่ ได้ดำเนินการโดยเอกชนนั้น ในบางลักษณะไม่สามารถจัดได้ว่า เป็น “บริการสาธารณะ” ที่แท้จริง การที่จะถือว่าเอกชนจัดทำบริการสาธารณะที่แท้จริงได้นั้น จะต้องจัดทำขึ้นเพื่อสาธารณชนทั่วไป เช่น งานก่อสร้างต่าง ๆ ไม่จัดว่าเป็นงานโยธาสาธารณะ เพราะบางครั้ง การดำเนินการนั้นอาจจะเป็นไปเพื่อประโยชน์ของกลุ่มก้อนเฉพาะ มิได้เป็นประโยชน์ ต่อบุคคลทั่วไป ซึ่งหากกิจกรรมใดที่เป็นเรื่องประโยชน์สาธารณะแล้ว การบังคับหรือการควบคุม ก็จะต้องอยู่ภายใต้การบังคับใช้กฎหมายที่มีลักษณะพิเศษ ฝ่ายปกครองจะมีอำนาจฝ่ายเดียวในการ ใช้นิติกรรมที่มีผลบังคับกับบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือบุคคลทั่วไป รวมทั้งอำนาจในการแก้ไขสัญญา ฝ่ายเดียวหรือการเวนคืน (อนันต์ คงเครือพันธุ์, 2561) เป็นต้น ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ได้กำหนด คำนิยามความหมายของคำว่า “ประโยชน์แก่ส่วนรวม” ไว้ในมาตรา 3 ว่า คือประโยชน์ต่อสาธารณะ หรือประโยชน์อันเกิดแก่การจัดทำบริการสาธารณะหรือการจัดให้มีสิ่งสาธารณูปโภค หรือประโยชน์อื่นใด ที่เกิดจากการดำเนินการหรือการกระทำที่มีลักษณะเป็นการส่งเสริม หรือสนับสนุนแก่ประชาชน เป็นส่วนรวม หรือประชาชนส่วนรวมจะได้รับประโยชน์จากการดำเนินการหรือการกระทำนั้น โดยนิยามในส่วนนี้ เป็นการกำหนดความหมายในส่วนกฎหมายวิธีสบัญญัติที่มุ่งเพื่อให้การพิจารณา คดีของศาลปกครอง จะต้องคำนึงถึงประโยชน์แก่ส่วนรวมด้วย โดยในมาตราอื่น ๆ และรวมถึง ระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 นั้น แม้จะไม่ปรากฏนิยามศัพท์ของคำว่า“ประโยชน์สาธารณะ” ไว้ก็ตาม แต่ในระเบียบดังกล่าวได้มีการ กล่าวถึงถ้อยคำประโยชน์สาธารณะในหลายจุด ไม่ว่าจะเป็นกรณีในเรื่องระยะเวลาฟ้องคดีปกครอง ตามมาตรา 52 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้ งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ซึ่งได้วางหลักการคุ้มครองประโยชน์สาธารณะไว้ในส่วนของการยื่นฟ้องคดีเพื่อเป็นการ ปกป้องรักษาผลประโยชน์ส่วนรวม