2566-2 ปวริศา ผลกล้า-วิทยานิพนธ์

21 กระบวนการชราที่มีความแตกต่างกัน ของแต่ละบุคคลสภาพสังคมและความเชื่อมโยงของอายุที่ เพิ่มขึ้น (Martin, W.C., 1973) ดังนั้น ทฤษฎีแยกตนเองหรือถอยห่าง คือ การหลุดพ้นจากชีวิตทาง สังคมที่ผู้คนประสบเมื่ออายุมากขึ้นและเข้าสู่วัยสูงอายุ โดยเมื่อเวลาผ่านไป ผู้สูงอายุจะถอนตัวหรือ ปลีกตัวออกจากบทบาทและความสัมพันธ์ทางสังคมผู้สูงอายุ และต้องเปลี่ยนบทบาทใหม่เพื่อความสุข ของตนเอง 2.4.3 ทฤษฎีความต่อเนื่อง (Continuity Theory) ทฤษฎีความต่อเนื่อง เป็นทฤษฎีที่พัฒนาขึ้นโดย Bernice Neugarten และคณะ ราวปี 1960 นักทฤษฎีกลุ่มนี้เชื่อว่าการดาเนินชีวิตของผู้สูงอายุที่ประสบความสาเร็จนั้น ขึ้นอยู่กับ บุคลิกภาพและแบบแผนชีวิตของแต่ละช่วงวัยที่ผ่านมาและมีปัจจัยอื่น ๆ ที่เข้ามาร่วมอธิบาย ได้แก่ แรงจูงใจ สถานภาพทางสังคม เศรษฐกิจและสังคม บุคลิกภาพและความยืดหยุ่น ซึ่งสิ่งเหล่ านี้เป็น ปัจจัยความสาเร็จและความล้มเหลวในชีวิตบั้นปลายของผู้สูงอายุ ทฤษฎีนี้ยังได้กล่าวอีกว่าผู้สูงอายุจะ มีความสุขได้ก็ต่อเมื่อได้กระทากิจกรรมหรือปฏิบัติตัวเช่นเคยกระทามาแต่เก่าก่อน อีกทั้งจะต้อง ปรับตัวให้มีพฤติกรรมเข้ากับการเปลี่ยนแปลงมากมายหลายอย่างในสังคมเช่น การเกษียณอายุ ราชการ เป็นต้น (รวิวรรณ ลีมาสวัสดิ์กุล, 2547) ทฤษฎีความต่อเนื่อง เป็นอีกหนึ่งแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการสูงวัยในเชิงบวก โดยทฤษฎี ความต่อเนื่องเสนอว่ากิจกรรมที่แต่ละคนมีส่วนร่วมควรสะท้อนถึงกิจกรรมที่ผ่านมา การเรียนรู้ และ งานที่เกี่ยวข้อง การนาแนวคิดนี้ไปใช้ และได้อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับทฤษฎีความต่อเนื่อง ว่าเป็นการ มุ่งเน้นไปที่ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งที่ผู้คนทากับการทางานทางจิตวิทยา มากกว่าขอบเขตของการมี ส่วนร่วมในอาชีพต่างๆ ขึ้นอยู่กับสมมติฐานที่ว่าบุคลิกภาพของผู้คนมีความมั่นคง และบุคลิกภาพนั้นมี อิทธิพลต่อบทบาทที่แต่ละคนยอมรับ ความสนใจในบทบาทเหล่านั้น และความพึงพอใจในชีวิตของ พวกเขา กล่าวได้ว่า “ความต่อเนื่องของรูปแบบทั่วไปของความคิด พฤติกรรม และความสัมพันธ์เป็น กลยุทธ์แรกที่ผู้คนมักจะพยายามใช้เพื่อให้บรรลุเป้าหมายหรือปรับตัวให้เข้ากับสถาน การณ์ที่ เปลี่ยนแปลง” ความต่อเนื่องอาจมีทั้งภายในหรือภายนอกก็ได้ โดยความต่อเนื่องภายในมาจากแง่มุม ต่างๆ ของบุคลิกภาพของบุคคล เช่น นิสัยใจคอ อารมณ์ และประสบการณ์เฉพาะบุคคล ความ ต่อเนื่องภายในเชื่อมโยงคุณกับอดีตของคุณ ความต่อเนื่องภายนอกมาจากสิ่งแวดล้อม กายภาพและ สังคม รวมถึงบทบาทที่เราแต่ละคนเกี่ยวข้องและงานที่เราปฏิบัติ มิตรภาพและการออกจากงานเป็น ตัวอย่างของการรักษาความต่อเนื่องภายนอกในวัยสูงอายุ การหยุดงานหมายความว่าจะมีเวลามากขึ้น สาหรับครอบครัวและเพื่อน ๆ และงานอาสาสมัคร ความต่อเนื่องภายในจะหายไปในผู้ป่วยอัลไซเมอร์ ที่สูญเสียการตระหนักรู้ในตัวเอง แต่ความต่อเนื่องภายนอกช่วย ทฤษฎีความต่อเนื่องจึงเป็นแนวคิดที่ เชื่อมโยงกิจกรรมยามว่างกับความเป็นอยู่ที่ดีสามารถรวบรวมได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด (V.W. Marshall and P.J. Clarke, 2007) ดังนั้น การที่ผู้สูงอายุยังคงทาสิ่งที่ตนเองชอบหรือถนัดอย่างต่อเนื่อง ช่วยให้ผู้สูงอายุ สามารถปรับตัวเข้ากับสังคมและสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไปได้ และนาไปสู่ความเป็นอยู่ที่ดีในบั้นปลาย ชีวิตของผู้สูงอายุ