การศึกษาอิสระ - วิทยานิพนธ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

30 ด้วยเนื่องจากบุคคลย่อมมีสิทธิและหน้าที่เสมอกันตามกฎหมาย ซึ่งหลักการให้ความเสมอภาคแก่ผู้อยู่ ใต้การปกครองนี้มีผลบังคับที่สำคัญ 3 ประการ คือ (ประยูร กาญจนดุล, 2538) 1. เมื่อมีบทกฎหมายให้อำนาจแก่ฝ่ายปกครองที่จะออกกฎบังคับวางระเบียบเป็นการทั่วไป ฝ่าย ปกครองจะงดเว้นไม่ออกกฎข้อบังคับ และพิจารณาออกคำสั่งเฉพาะกรณีเป็นราย ๆ ไปไม่ได้ เช่น พระราชบัญญัติให้อำนาจแก่ฝ่ายปกครองออกกฎกระทรวงเพื่ อปฏิบัติการให้เป็นไปตาม พระราชบัญญัติ โดยวางเงื่อนไขรายละเอียดไว้ล่วงหน้าสำหรับใช้บังคับแก่บุคคลทั่วไป ฝ่ายปกครอง จะงดเว้นไม่ออกกฎกระทรวงและสงวนอำนาจไว้วินิจฉัยสั่งการเป็นเรื่อง ๆ เมื่อมีกรณีเกิดขึ้นโดยไม่ วางระเบียบไว้ล่วงหน้าย่อมทำไม่ได้ เนื่องจากการที่กฎหมายบังคับให้ฝ่ายปกครองออกกฎบังคับไว้ ล่วงหน้าเพื่อใช้บังคับแก่กรณีที่จะเกิดขึ้นเป็นการทั่วไปย่อมเป็นหลักประกันอย่างดีที่จะให้ความเสมอ ภาคแก่บุคคลในกฎหมาย เพราะเป็นการบัญญัติไว้ล่วงหน้าโดยไม่ได้คำนึงถึงกรณีเฉพาะเรื่องเฉพาะ ราย ถ้าฝ่ายปกครองงดเว้นไม่ออกกฎไว้ล่วงหน้าเพื่อใช้บังคับเป็นการทั่วไปตามที่กฎหมายบัญญัติไว้ และสงวนอำนาจที่จะวินิจฉัยสั่งการเฉพาะกรณีเป็นราย ๆ ไปย่อมไม่ให้หลักประกันแก่ประชาชนอย่าง เพียงพอ เพราะฝ่ายปกครองอาจวินิจฉัยสั่งการในเรื่องหนึ่งแตกต่างกับอีกเรื่องหนึ่งทั้งที่มีลักษณะ อย่างเดียวกันก็ได้ นอกจากนี้เอกชนย่อมไม่สามารถรู้ได้ล่วงหน้าว่าจะต้องปฏิบัติอย่างไร ไม่เหมือนกับ กรณีที่มีกฎระเบียบวางไว้ล่วงหน้าเป็นการทั่วไปแล้ว เมื่อเอกชนได้ปฏิบัติถูกต้องตามเงื่อนไขที่กำหนด ไว้ฝ่ายปกครองก็ไม่อาจบิดเบือนเป็นอย่างอื่นได้ ถ้าปล่อยให้เป็นไปตามดุลยพินิจของฝ่ายปกค รอง ฝ่ายปกครองย่อมมีอำนาจสั่งการได้ตามที่เห็นสมควรและจะเปลี่ยนแปลงอย่างไรก็ได้ จึงอาจทำให้เกิด ความไม่เสมอภาคในผลปฏิบัติที่ให้แก่บุคคลหนึ่งแตกต่างกับอีกบุคคลหนึ่ง 2. บทกฎหมายหรือข้อบังคับอย่างอื่น ที่ออกโดยอาศัยอำนาจกฎหมายย่อมมีผลบังคับฝ่าย ปกครองเช่นเดียวกับเอกชนพลเมือง เมื่อมีบทกฎหมายหรือกฎข้อบังคับวางเงื่อนไขไว้เป็นการทั่วไปแล้วฝ่ายปกครองย่อมไม่อาจที่จะ ให้เอกสิทธิ์แก่บุคคลใดโดยยกเว้นไม่ให้ปฏิบัติตาม หรือจะบังคับให้ต้องมีภาระหน้าที่เกินไปกว่าที่บท กฎหมายหรือกฎข้อบังคับนั้นวางเงื่อนไขไว้ได้ ฝ่ายปกครองต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามบทบัญญัตินั้น ๆ เว้นแต่กฎหมายให้อำนาจฝ่ายปกครองผ่อนผันหรือยกเว้นได้ และฝ่ายปกครองไม่เพียงแต่จะต้อง ปฏิบัติตามบทกฎหมายที่ออกโดยฝ่ายนิติบัญญัติเท่านั้น แม้แต่กฎที่ออกโดยฝ่ายปกครองเองตาม อำนาจที่บทกฎหมายให้ไว้ก็ย่อมมีผลผูกพันให้ฝ่ายปกครองต้องปฏิบัติเช่นเดียวกัน เพราะกฎข้อบังคับ นั้นมีลักษณะเป็นกฎหมายและมีผลใช้บังคับแก่ทุกคนโดยไม่มีข้อยกเว้น ทั้งนี้ก็เพื่อความเสมอภาค 3. ฝ่ายปกครองจะต้องเคารพต่อหลักความเสมอภาคแม้แต่ในกรณีที่กฎหมายให้อำนาจฝ่าย ปกครองที่จะใช้ดุลยพินิจได้ กรณีที่มีข้อเท็จจริงหรือสถานะทางกฎหมายอย่างเดียวกัน ฝ่ายปกครองจะวินิจฉัยกรณีสำหรับ บุคคลหนึ่งให้แตกต่างกับกรณีสำหรับอีกบุคคลหนึ่งไม่ได้ ฝ่ายปกครองต้องไม่มีความลำเอียงและให้ผล