วารสาร วิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

โน้มน้าวผู้อ่านให้ปฏิบัติตาม ซึ่งช่วยสร้างความเพลิดเพลินใจได้เป็นอย่างดี ต่างจากต�ำรากฎหมายที่มุ่งน�ำเสนอข้อเท็จจริงเป็นส�ำคัญท�ำให้น่าสนใจว่านอกจาก การให้ความรู้เรื่องกฎหมายในต�ำราที่พบเห็นกันโดยทั่วไปแล้ว ในวรรณกรรม มีการน�ำเสนอกฎหมายในแง่มุมใดบ้าง ผู้แต่งใช้กลวิธีใดในการน�ำเสนอเรื่องราว ดังกล่าว ในการศึกษาครั้งนี้ นอกจากผู้อ่านจะได้รับความบันเทิงจากการ ใช้ภาษาถ้อยค�ำแล้ว ยังจะท�ำให้เห็นบทบาทของวรรณกรรมท้องถิ่นที่ท�ำหน้าที่ ในการแนะน�ำสั่งสอนหรือช่วยจัดระเบียบสังคมด้วย ซึ่งสังคมอาจน�ำวิธีการต่าง ๆ ไปประยุกต์ใช้ต่อไป เช่น สอดแทรกไว้ในหนังสืออ่านเล่น หนังสือเรียนที่เป็น วรรณคดี วรรณกรรม หรือหนังสืออ่านนอกเวลาเพื่อขัดเกลาความประพฤติ ของคนรุ่นใหม่ดังการน�ำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับกฎหมายและกลวิธีการโน้มน้าว ให้ปฏิบัติตาม ต่อไปนี้ วิถีแห่งการปฏิบัติตนที่สอดรับกับกฎหมายจากวรรณกรรม ท้องถิ่นภาคใต้ วรรณกรรมที่ผู้ศึกษาน�ำมาวิเคราะห์นี้มี 2 กลุ่ม กลุ่มแรก คือ วรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ที่น�ำมาจากเอกสารโบราณ โดยมากเป็นประเภท วรรณกรรมค�ำสอนที่สอนการปฏิบัติตนของคนกลุ่มต่าง ๆ ที่เชื่อมโยงกับ กฎหมายและแนวคิดทางพระพุทธศาสนาอย่างชัดเจนวรรณกรรมกลุ่มนี้แต่งก่อน พ.ศ. 2475 ต่อมามีการน�ำไปปริวรรตและพิมพ์เผยแพร่ให้คนรุ่นหลังมีโอกาส ศึกษาต่อไป ทั้งนี้ เนื้อหาส่วนใหญ่ก็คล้ายคลึงกับวรรณกรรมของราชส�ำนักด้วย ผู้ศึกษาพบ 3 เรื่อง ได้แก่ สุภาษิตสอนหญิงค�ำกาพย์ โลกนิติสุภาษิตค�ำกาพย์ และอัษฎาพานรค�ำกาพย์ ส่วนวรรณกรรมอีกกลุ่มพิมพ์ในรูปแบบของหนังสือ เล่มเล็ก ปรากฏปีที่พิมพ์ว่าหลัง พ.ศ. 2475 เป็นต้นไป มีการระบุปีที่แต่ง ที่พิมพ์อย่างเด่นชัด แต่เป็นร้อยกรอง ส่วนใหญ่จัดเป็นประเภทวรรณกรรมค�ำสอน กลุ่มที่ 2 นี้ผู้แต่งนิยมสอดแทรกตัวบทกฎหมายไว้โดยมากต่างจากกลุ่มแรก ซึ่งการยกตัวอย่างส่วนใหญ่จะมาจากวรรณกรรมกลุ่มนี้ ได้แก่ พลเรือนสอนบุตร มงคลประชาราษฎร์ ลุงสอนสอนหลานสินธุ์ ค�ำกลอนสอนใจ ค�ำกลอนสอนใจ คนจน ศีลห้าภาษิต สุรายาเสพติด หลายเรื่องหลากรส ประวัติการณ์เตือนไทย วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ ปีที่ 7 ฉบับที่ 9 กรกฎาคม 2561 - มิถุนายน 2562 4