วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

ของประเทศไทย ดังนั้น ศาสนาอิสลามก็เป็นศาสนาหนึ่งของประเทศไทย และกฎหมาย อิสลามก็น่าจะถือว่าเป็นกฎหมายอีกประเภทหนึ่งของประเทศไทย ในฐานะที่ประชาชน ชาวไทยมุสลิมโดยเฉพาะในบริเวณจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้ยึดปฏิบัติติดต่อกันมา เป็นเวลานาน ไม่ว่าจะได้รับการรับรองจากรัฐหรือไม่ก็ตาม อิสลามศาสนิกก็จำ�ต้อง ยึดถือปฏิบัติ” 2 ในประวัติศาสตร์ชาติไทยนับแต่สมัยกรุงสุโขทัย กรุงศรีอยุธยา กรุงธนบุรี และกรุงรัตนโกสินทร์ ชาวไทยพุทธและชาวไทยมุสลิมได้อยู่ร่วมกันอย่างมีความเข้าใจ และยอมรับซึ่งกันและกันภายใต้ความสัมพันธ์ในฐานะเมืองประเทศราช ผู้ปกครองหัวเมือง ต่าง ๆ ในภาคใต้ของประเทศไทยหลายเมือง ก็เป็นผู้นับถือศาสนาอิสลาม ไม่ปรากฏว่า มีการส่งคนไทยที่นับถือศาสนาพุทธลงไปปกครอง เมื่อถึงกำ�หนดปีก็เพียงส่งต้นไม้เงิน ต้นไม้ทองเข้ามายังเมืองหลวงส่วนกิจการอื่น ๆ เมืองมลายูต่าง ๆ มีอิสรภาพที่จะ ปกครองตนเอง 3 ชาวไทยมุสลิมในอดีตจึงได้ใช้กฎหมายอิสลามลักษณะต่าง ๆ แตกต่าง กันไปตามประวัติความเป็นมาของมุสลิมแต่ละกลุ่ม เช่น ชาวไทยมุสลิมที่อาศัยอยู่ ในกรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยของสมเด็จพระเอกาทศรถ ได้มีการใช้กฎหมายอิสลามและ มีศาลกรมท่าขวาซึ่งมีขุนนางมุสลิมเป็นเจ้ากรมและข้าราชการมุสลิมในกรม พิจารณา คดีของมุสลิมเชื้อสายต่าง ๆ ไม่ว่ามุสลิมเชื้อสายเปอร์เซีย ชวา มลายู เป็นต้น เด่น โต๊ะมีนา ได้ศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้ พบบันทึกทางประวัติศาสตร์โดยหม่อมราชวงศ์ เสนีย์ ปราโมช ระบุว่า “ข้อยกเว้นนี้ตกทอดมาจากประวัติเดิมที่มีศาลกรมท่าซ้ายพิจารณา คดีชนชาติจีน และมีศาลกรมท่าขวาพิจารณาคดีชนชาติแขก ศาลทั้งสองตัดสินคดีตาม กฎหมายและประเพณีของ ชนชาตินั้น ๆ แต่สำ�หรับชนชาติจีนไม่ปรากฏว่ามีกฎหมาย หรือประเพณีผัวเมียมรดกเป็นการแน่นอน ศาลกรมท่าซ้ายจึงใช้กฎหมายไทยบังคับ แต่ชนชาติแขกนับถือศาสนาอิสลามมีกฎหมายและประเพณีแน่นอนในเรื่องผัวเมีย มรดก ศาลกรมท่าขวาจึงใช้กฎหมายอิสลามบังคับ” 4 2 สมบูรณ์ พุทธจักร, การใช้กฎหมายอิสลามในเขตจังหวัดปัตตานี นราธิวาส ยะลา และสตูล, วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหา บัณฑิต สาขาวิชานิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (สำ�เนา), 2529, หน้า 1. 3 ประยูรศักดิ์ ชลายนเดชะ, เรื่องเดิม, หน้า 2 4 เด่น โต๊ะมีนา, กฎหมายอิสลาม (Islamic Law), พิมพ์ครั้งที่ 4, (กรุงเทพ : มหาวิทยาลัยรามคำ�แหง), 2532, หน้า 22. วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ ปีที่ 5 ฉบับที่ 7 มกราคม - ธันวาคม 2557 