วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

บางมาตราที่แก้ไขใหม่กระทบถึงมาตราอื่นที่เกี่ยวโยงถึงกัน ก็ต้องย้อนไปยุบมาตรา นั้นยกร่างใหม่อีก บางมาตราที่แก้ไขแล้ว ภายหลังดะโต๊ะยุติธรรมพบหลักในกีตาบอื่น มีเหตุผลดีกว่าที่แก้มาแล้วก็เสนอขอแก้ซ้ำ�อีก (5) ในบางครั้งดะโต๊ะยุติธรรมเข้าใจความหมายแห่งถ้อยคำ�ภาษาไทย บางคำ�คลาดเคลื่อน แปลคลาดเคลื่อนไป ทำ�ให้การยกร่างคลาดเคลื่อนจากความมุ่ง หมายไปด้วย เมื่อปรากฏขึ้นภายหลังก็ต้องปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติมมาตราที่ร่างไปแล้ว นั้นใหม่ มากบ้างน้อยบ้างแล้วแต่ความคลาดเคลื่อน 12) การยกร่างหลักกฎหมายอิสลามทั้งบรรพ 1 บรรพ 2 ตั้งแต่ต้น ตลอดมาไม่ต้องใช้ล่าม โดยดะโต๊ะยุติธรรมรู้ภาษาและหนังสือไทย โดยเฉพาะ นายเจ๊ะอับดุลลาห์ หลังปูเต๊ะ ดะโต๊ะยุติธรรมรู้ภาษาไทยในเกณฑ์ดีและมีปฏิภาณ คล่องแคล่วรวดเร็วเป็นประโยชน์แก่การยกร่างอย่างมาก 13) ตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2481 เป็นต้นมา มีความพยายาม ยกร่างหลักกฎหมายอิสลามได้รวดเร็วยิ่งขึ้น โดยใช้เวลาประชุมจนถึง 18 นาฬิกา ทุกวัน รวมทั้งวันอาทิตย์และวันหยุดราชการอื่น ๆ และต่อมาได้ประชุมในเวลากลาง คืนอีกคืนละ 2 ถึง 3 ชั่วโมง เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 2 เดือน รวมเวลาประมาณ 1 ปี จึงยกร่างลักษณะครอบครัวเสร็จและใช้เวลาประชุมที่จังหวัดสงขลาอีกประมาณ 2 เดือน จึงแล้วเสร็จ ส่วนลักษณะมรดกมีเนื้อหาน้อยกว่าลักษณะครอบครัว ใช้เวลาร่าง ประมาณ 3 เดือน และใช้เวลาประชุมที่ศาลจังหวัดสงขลาอีกประมาณ 3 สัปดาห์ 2.2 แนวทางการยกร่างคู่มือหลักกฎหมายอิสลามว่าด้วยครอบครัวและมรดก การยกร่างคู่มือหลักกฎหมายอิสลามว่าด้วยครอบครัวและมรดกครั้งที่ 1 ซึ่งต่อไปนี้เรียกว่า “คู่มือหลักกฎหมายอิสลามว่าด้วยครอบครัวและมรดกฉบับ กระทรวงยุติธรรม” ได้ถือคำ�แปลฉบับดังกล่าวแล้วเป็นหลักประกอบกับข้อความ ที่ดะโต๊ะยุติธรรมศาลจังหวัดสตูลทักท้วงเพิ่มเติม กีตาบฉบับที่ดะโต๊ะยุติธรรมศาลจังหวัดปัตตานีนำ�มารวบรวมเรียบเรียงปรากฏ ตามบันทึกคำ�แปลเป็นกีตาบภาษาอาหรับรวม 6 กีตาบ คือ (1) ฆอยะตุลมักศูด (2) ฟัตหุลมุอีน (3) มุฆนิลมุหตาจญ์(4) ชัรหุลเราะห์บียะฮ์ (5) หาชิยะฮ์ อัลบาญูรีย์ อะลาชัรหุชชันชูรีย์ และ (6) หัลลุลมุชกิลาต วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ ปีที่ 5 ฉบับที่ 7 มกราคม - ธันวาคม 2557 