วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

1. หลักกฎหมายอิสลามนี้เดิมที่ประชุมใช้ชื่อว่า “คำ�แปลกฎหมายลัทธิ สาสนาอิสลาม” ครั้นในการประชุมครั้งที่ 3 พิจารณาร่างภาคมรดก มีผู้เสนอว่า กฎหมายอิสลามที่รวบรวมขึ้นมิใช่คำ�แปลมาจากกฎหมายอิสลามตรง ๆ ความจริงได้ ทำ�โดยวิธียกร่างขึ้นใหม่เรียงลำ�ดับดำ�เนินตามแบบประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ โดยอาศัยหลักจากกีตาบต่าง ๆ ซึ่งดะโต๊ะยุติธรรมเป็นผู้แปลมาจากภาษามลายูและ ภาษาอาหรับ ฉะนั้นที่ใช้ชื่อว่า “คำ�แปลกฎหมายลัทธิสาสนาอิสลาม” ก็จะไม่ตรงกับ ข้อเท็จจริง ที่ประชุมจึงตกลงใช้ชื่อใหม่ว่า “หลักกฎหมายอิสลามว่าด้วยครอบครัว และมรดก” 2. การทำ�หลักกฎหมายนี้ หลวงประไพพิทยาคุณ ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล จังหวัดสตูล เป็นผู้ยกร่างขึ้นแล้วนำ�เสนอที่ประชุมพิจารณาว่า การประชุมได้ทำ�กัน 3 ครั้ง ครั้งที่ 1 ประชุมว่าด้วยภาคครอบครัวที่จังหวัดปัตตานี ตั้งแต่วันที่ 9 ถึงวันที่ 14 เมษายน 2481 ครั้งที่ 2 ประชุมว่าด้วยภาคครอบครัวต่อไปที่จังหวัดสงขลา ตั้งแต่วัน ที่ 24 มกราคม ถึงวันที่ 27 มีนาคม 2482 ครั้งที่ 3 ประชุมว่าด้วยภาคมรดกที่จังหวัด สงขลา ตั้งแต่วันที่ 27 สิงหาคม ถึงวันที่ 13 กันยายน 2483 3. การประชุม 2 ครั้งแรกนั้นได้พิจารณาภาคครอบครัวแล้วเสร็จ ในการประชุม ครั้งที่ 3 จึงได้พิจารณาแต่เฉพาะภาคมรดก ส่วนภาคครอบครัวคงพิจารณาแก้ไขเพียง เล็กน้อยในเรื่องถ้อยคำ�เท่าที่มี ผู้เสนอขึ้นขอให้แก้ การประชุมภาคมรดกนี้ได้ประชุม กันเป็น 2 วาระ คือ เมื่อพิจารณาร่างครั้งที่ 1 แล้ว ได้พิจารณาร่างครั้งที่ 2 อีกครั้งหนึ่ง จึงเป็นอันเสร็จการประชุม 4. ในการประชุมครั้งที่ 3 นี้ ที่ประชุมดะโต๊ะยุติธรรมได้เสนอปัญหาสำ�คัญ เรื่องหนึ่ง คือ ปัญหาการจดทะเบียนสมรสและการหย่าของอิสลามิกชนซึ่งอยู่ในจังหวัด ที่ใช้กฎข้อบังคับบริเวณ 7 หัวเมือง เนื่องจากพระราชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ 5 และบรรพ 6 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บัญญัติว่า ประมวลกฎหมายนั้น ไม่กระทบกระเทือนถึงกฎข้อบังคับสำ�หรับปกครองบริเวณ 7 หัวเมือง ร.ศ. 120 ในส่วนที่เกี่ยวด้วยครอบครัวและมรดก ฉะนั้น การสมรสและการหย่าของบุคคลผู้นับถือ ศาสนาอิสลามในบริเวณนี้ไม่อยู่ภายในบังคับของการจดทะเบียนตามประมวลกฎหมาย แพ่งและพาณิชย์และพระราชบัญญัติว่าด้วยการนั้น ดังนี้ การสมรสและการหย่าของ บุคคลเหล่านี้ไม่ต้องจดทะเบียนก็สมบูรณ์ วารสารวิชาการนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ ปีที่ 5 ฉบับที่ 7 มกราคม - ธันวาคม 2557 