รายงานการประชุมวิชาการระดับชาติทางนิติศาสตร์-ครั้งที่-1-ภายใ

28 ปัญหาการบังคับใช้กฎหมายสาหรับพื้นที่ชุ่มน้าในประเทศไทย The Problems of Law Enforcement for The Wetland in Thailand ศิริชัย กุมารจันทร์ 1 Sirichai Kumanchan 1 บทคัดย่อ พื้นที่ชุ่มน้้า เป็นทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่มีความส้าคัญต่อการด้ารงชีวิต เนื่องจาก เป็นแหล่งทรัพยากรและผลผลิตทางธรรมชาติที่มนุษย์สามารถใช้ประโยชน์ได้ทั้งทางนิเวศวิทยา เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ทั้งในระบบท้องถิ่น ระดับชาติ และระดับนานาชาติ ปัจจุบันพบว่าพื้นที่ชุ่มน้้าได้ถูก ท้าลายหรือเปลี่ยนสภาพไปใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งสาเหตุที่ส้าคัญ ได้แก่ การขาดข้อมูลพื้นฐาน เพื่อการวางแผนจัดการพื้นที่ชุ่มน้้า การก้าหนดอ้านาจหน้าที่ที่แยกส่วนไม่ชัดเจน ขาดความตระหนักถึง คุณค่าและความส้าคัญของพื้นที่ชุ่มน้้าในการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ประชาชนไม่มีส่วนร่วมในการ วางแผนจัดการพื้นที่ชุ่มน้้า การบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับการดูแลทรัพยากรพื้นที่ชุ่มน้้ายังไม่มี ประสิทธิภาพ และในด้านของการจัดการพื้นที่ชุ่มน้้าโดยตรงนั้นยังไม่มีตัวบทกฎหมายรองรับ เพียงแต่น้า พระราชบัญญัติอื่นมาปรับใช้ในการบริหารจัดการพื้นที่ชุ่มน้้าเท่านั้น จากการวิเคราะห์พระราชบัญญัติ ต่าง ๆ ที่น้ามาปรับใช้ในการจัดการพื้นที่ชุ่มน้้าพบว่ายังคงมีจุดอ่อนใน หลายประเด็น เช่นการก้าหนด ขอบเขตอ้านาจหน้าที่ในการรับผิดชอบ ภาคประชาชนขาดโอกาสในการแสดง ความคิดเห็น ขอบเขตของ พื้นที่ในการใช้ประโยชน์ของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไม่ชัดเจน จุดอ่อนดังกล่าวจึงเป็นปัญหา ในการบังคับใช้กฎหมาย และท้าให้การบริหารจัดการด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมภายใต้ พระราชบัญญัตินั้นไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร ดังนั้น จึงควรมีการตรากฎหมายหรือข้อบัญญัติ ที่รองรับ การอนุรักษ์และคุ้มครองพื้นที่ชุ่มน้้าในประเทศไทย โดยให้มีแนวคิดในการออกตัวบทกฎหมายเป็นไปใน ทิศทางเดียวกันกับเนื้อความในอนุสัญญาแรมซาร์ ก็จะส่งผลให้การอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้้าในประเทศไทย เป็นไปอย่าง มีประสิทธิภาพและยั่งยืน คาสาคัญ: ปัญหาการบังคับใช้กฎหมาย, พื้นที่ชุ่มน้้า, อนุสัญญาแรมซาร์ 1 อาจารย์, คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ พัทลุง 93210 1 Lecturer, Faculty of Law, Thaksin University, Phatthalung, 93210 * Corresponding author: E-mail address: Sirichai@tsu.ac.th