รายงานการประชุมวิชาการระดับชาติทางนิติศาสตร์-ครั้ง-2-เล่ม-2

6 2. คดีที่เด็กหรือเยาวชนต้องหาว่ากระทาความผิดอาญา มีอัตราโทษอย่างน้อยจาคุกไม่เกิน 20 ปี ไม่ ว่าจะมีโทษปรับด้วยหรือไม่ก็ตาม 3. เด็กหรือเยาวชนไม่ได้รับโทษจาคุกโดยคาพิพากษาถึงที่สุด เว้นแต่เป็นความผิดที่กระทาโดย ประมาทหรือความผิดลหุโทษ 4. เด็กหรือเยาวชนต้องสานึกในการกระทาก่อนฟ้องคดี 5. ได้รับความยินยอมจากผู้เสียหาย และเด็กหรือเยาวชน 6. โจทก์ไม่คัดค้าน 7. ข้อเท็จจริงปรากฏว่าพฤติการณ์แห่งคดีไม่เป็นภัยร้ายแรงต่อสังคม 8. ศาลเห็นว่าเด็กหรือเยาวชนนั้นอาจกลับตัวเป็นคนดีได้ 9. ผู้เสียหายอาจได้รับการชดเชยเยียวยาตามสมควร 10. จัดทาแผนแก้ไขบาบัดฟื้นฟู เพื่อเป็นประโยชน์ต่อเด็กหรือเยาวชนและต่อผู้เสียหายมากกว่ากา ร พิจารณาพิพากษา เมื่อเด็กและเยาวชนซึ่งกระทาความผิดในครั้งแรกได้ผ่านการใช้กระบวนการเชิงสมานฉันท์เพื่อ เบี่ยงเบนเด็กและเยาวชนให้ออกจากกระบวนการยุติธรรมมาแล้ว จนได้รับโอกาสให้กลับคืนสู่สังคม แต่อย่างไร ก็ดีเมื่อเด็กและเยาวชนซึ่งผ่านกระบวนการแก้ไขบาบัดฟื้นฟูมาแล้วนั้น ต้องกลับมาเข้าในสถานที่เดิม ๆ ประกอบกับความเป็นอยู่และสภาพแวดล้อมเช่นเดิม ซึ่งเด็กและเยาวชนนั้นก็ยังขาดวัยวุฒิ ขาดประสบการณ์ หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ทั้งยังมีความคิด ความรู้สึกผิดชอบชั่วดีที่น้อยกว่าบุคคลทั่วไป จึงทาให้ถูกชักจูงให้กระทา ความผิดหรือลงมือกระทาความผิดซ้าได้ง่ายจากหลาย ๆ สาเหตุ แสดงให้เห็นว่ามาตรการที่ใช้บังคับอยู่ไม่ว่าจะ เป็นมาตรการก่อนฟ้องหรือหลังฟ้อง ยังไม่สามารถที่จะป้องกันการกระทาความผิดซ้าของเด็กหรือเยาวชนนั้น ได้ ดังนั้น กระบวนการยุติธรรมของประเทศไทยที่นามาใช้สาหรับเด็กและเยาวชนซึ่งกระทาความผิดซ้า ยังคงเป็นกระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ที่นามาใช้เพื่อเบี่ยงเบน ให้เด็กและเยาวชนให้ออกจาก กระบวนการยุติธรรมเสมือนกับการกระทาความผิดครั้งแรก กล่าวคือ คานึงถึงผลประโยชน์สูงสุดที่ เด็กและ เยาวชนควรได้รับจากการบาบัดแก้ไขฟื้นฟู ตลอดจนผู้เสียหายได้รับการเยียวยาเด็กและเยาวชน ลดปัญหาการ กลับไปกระทาผิดซ้า เพื่อโอกาสในการปรับตัว และคืนสู่สังคมได้โดยปกติสุขอย่างยั่งยืน กระบวนการนี้แม้ว่าจะ ส่งผลดีต่อตัวเด็กและเยาวชน แต่ก็เป็นผลให้เด็กและเยาวชนนั้นกลับไปกระทาความผิดซ้า ๆ ดังเดิมอยู่ไม่จบ สิ้น ประเทศไทยจึงควรนากิจกรรม เรียกว่า กิจกรรมครอบครัวบาบัด (Functional Family Therapy) เข้ามา ประยุกต์ใช้ในกระบวนการเชิงสมานฉันท์เพื่อแก้ไขบาบัดฟื้นฟูในการกระทาความผิดครั้งที่สองเป็นต้นไป