คำอธิบาย พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540

5 คาอธิบายพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 3 สิงหาคม พ.ศ. 2531) พลเอกชวลิต ยงใจยุทธ (ดารงตาแหน่งนายกรัฐมนตรี 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 – 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540) 3 แต่อย่างไรก็ดี พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ได้มีการประกาศใช้ในขณะที่ พลเอกชวลิต ยงใจยุทธ ดารงตาแหน่งนายกรัฐมนตรี พลเอกชวลิต ยงใจยุทธ จึงเป็นผู้รับสนองพระบรม ราชโองการในการประกาศใช้พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 1.8 โครงสร้างของพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ประกอบไปด้วย 43 มาตรา และมีโครงสร้าง ดังนี้ บทบัญญัติทั่วไป (มาตรา 1 ถึงมาตรา 6) หมวด 1 การเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร (มาตรา 7 ถึงมาตรา 13) หมวด 2 ข้อมูลข่าวสารที่ไม่ต้องเปิดเผย (มาตรา 14 ถึงมาตรา 20) หมวด 3 ข้อมูลข่าวสารส่วนบุคคล (มาตรา 21 ถึงมาตรา 25) หมวด 4 เอกสารประวัติศาสตร (มาตรา 26) หมวด 5 คณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ (มาตรา 27 ถึงมาตรา 34) หมวด 6 คณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร (มาตรา 35 ถึงมาตรา 39) หมวด 7 บทกาหนดโทษ (มาตรา 40 ถึงมาตรา 41) บทเฉพาะกาล (มาตรา 42 ถึงมาตรา 43) 1.9 บทสรุป รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 59 กาหนดว่า รัฐต้องเปิดเผยข้อมูล ข่าวสารของราชการ และต้องจัดให้ประชาชนเข้าถึงข้อมูลข่าวสารดังกล่าวได้โดยสะดวก เว้นแต่ข้อมูลเกี่ยวกับ ความมั่นคงของรัฐ หรือเป็นความลับของทางราชการตามที่กฎหมายบัญญัติ พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 9 ธันวาคม 2540 พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 มีเจตนารมณ์ตามที่กาหนดไว้ในหมายเหตุ ท้ายพระราชบัญญัติดังกล่าว คือ รัฐต้องกาหนดให้ประชาชนมีสิทธิได้รู้ข้อมูลข่าวสารของราชการ เว้นแต่ข้อมูลข่าวสารราชการที่จะเกิดความเสียหายต่อประเทศชาติหรือต่อประโยชน์ที่สาคัญของเอกชน ตามหลัก “เปิดเผยเป็นหลัก ปกปิดเป็นข้อยกเว้น” และรัฐต้องกาหนดให้มีการคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคล ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลข่าวสารของราชการ ตามหลัก “ปกปิดเป็นหลัก เปิดเผยเป็นข้อยกเว้น” พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 มาตรา 5 กาหนดให้นายกรัฐมนตรีรักษาการ ตามพระราชบัญญัตินี้ และมีอานาจออกกฎกระทรวง เพื่อปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ 3 สมชัย วัฒนการุณ, คาอธิบายพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 (กรุงเทพมหานคร: บริษัท พี.เพรส จากัด, 2561), หน้า 3 - 5.