1.ส่วนหน้า - page 146

การศึกษาคุณสมบัติ ทางเคมีของเซลลูโลสจากวั สดุเศษเหลือจากต้นปาล์ มนํ้ามัน
Chemical Characterization of Cellulose from Oil Palm Tree as Agricultural Residues
นันทรัตน์ พฤกษาพิ ทักษ์1* มณฑาทิพย์ กลับส่ง2 และเนตรนภา แซ่หลี1
Nantharat Phruksaphithak1*, Monthathip Klabsong2 and Netnapa Saelee1
บทนํา
ต้นปาล์มนํ้ ามันเป็ นพื ชเศรษฐกิจที่มีการเพาะปลูกกันอย่ างกว้างขว้างในพื้นที่ ภาคใต้ของประเทศไทย จากการ
เพาะปลูกพืชผลทางการเกษตรนี่ เอง ส่งผลให้ภายหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตจะมีเศษวัสดุเหลือทิ ้งในพื้นที่เพาะปลูกเป็ นจํานวน
มากโดยเฉพาะ ส่ วนของใบปาล์ม และทางปาล์ม จะต้องมีการตัดทิ้งและเผาทําลายอยู่ ตลอดเวลาจนเป็ นสาเหตุหนึ่ งที่
ก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ และหากปล่อยให้ทับถมในสวนปาล์มเป็ นเวลานาน ก็จะก่อให้เกิ ดเชื้อรา และแบคที เรี ยซึ่ งมี
ผลเสี ยต่อลําต้น และผลผลิตของปาล์มนํ้ ามันต่อไป นอกจากนี้ ต้นปาล์มที่มีอายุมากกว่า 20-25 ปี จะให้ผลผลิ ตน้อยลง
เกษตรกรส่วนใหญ่จึงปล่อยให้ต้นปาล์มนํ้ ามันนั้ นๆ ยืนต้นตายไป ซึ่ งก่อให้เกิดการบดบังทัศนี ยภาพ
พืชทั่วไปจะมีองค์ประกอบหลักอยู่ สามส่วน คื อ เซลลูโลส(cellulose) เป็ นองค์ประกอบหลัก ประมาณ 40-50
เปอร์เซ็นต์ ถัดมาเป็ นเฮมิ เซลลูโลส (hemicellulose) ประมาณ 20-25 เปอร์เซ็ นต์ทําหน้าที่เป็ นตัวยึดเซลลูโลสไว้ด้วยกัน ทําให้
เยื่อไม้มีความแข็ งแรง และลิกนิ น (lignin) ประมาณ 20-30 เปอร์เซ็นต์ ทําหน้าที่เป็ นสารยึดเหนี่ยวให้ใยไม้ผนึ กรวมกันแน่น
ทําให้เยื่อไม้โดยรวมมีความแข็งแรง และสารแทรกประมาณ 5-10 เปอร์ เซ็นต์
วัสดุเหลื อทิ้ งจากสวนปาล์มนํ้ ามันมี จํ านวนมากได้แก่ ทาง ใบ และลําต้ น ซึ่ งวัสดุ เหล่านี้ จะประกอบไปด้วย
เซลลูโลส เฮมิเซลลูโลส และลิ กนิน เช่นกัน พบว่า ลําต้นปาล์มนํ้ ามันประกอบด้วย แอลฟาเซลลูโลส 42.51% เฮมิ เซลลูโลส
37.62 % และ ลิกนิน 16.11% (Abe et al., 2013) ใบปาล์มนํ้ามันประกอบด้วย แอลฟาเซลลูโลส 49.8% และ ลิ กนิ น 16.11%
(Abdul Khalil et al., 2006) ดังนั้น จึ งเป็ นแนวทางหนึ่ งที่ จะนําเซลลูโลสซึ่ งมีอยู่มากจากปาล์มนํ้ ามันในพื้ นที่ภาคใต้ และ
เป็ นวัถดุดิ บจากสวนปาล์มนํ้ามันที่หาได้ง่าย ราคาไม่แพง เพื่อใช้เป็ นวัตถุดิ บขั้นต้นในประยุกต์ใช้งานต่างๆ เช่น สารเติมแต่ ง
ในวัสดุ เชิงประกอบ (Qu et al., 2010 และ Shumigin et al., 2011) วัสดุทางการแพทย์ (Abe and Yano, 2011 และ Saito et al.,
2003) อีกทั้ งยังนํามาเป็ นวัสดุทดแทนที่เป็ นมิตรกับสิ่ งแวดล้อมและหาง่าย ราคาถูก และสามารถย่อยสลายหรื อกําจัดได้ง่ าย
ด้วยธรรมชาติ งานวิจัยนี้ สนใจศึกษาปริ มาณเซลลูโลสจากส่วนต่างๆของต้นปาล์มนํ้ามันได้แก่ ใบ ทาง และลําต้น ที่ไม่ก่ อ
ประโยชน์ให้ แก่ต้นปาล์ มนํ้ ามันแล้ ว และศึกษาลักษณะทางเคมีที่ สําคั ญของเซลลูโลสเพื่อเป็ นข้อมูลพื้ นฐานต่อการ
ประยุกต์ใช้งานขั้นต่อไป
..........................................................................................................................................................................................................
การประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 24 ประจํ าปี 2557
วิจั ยเพิ่มมูลค่ า เศรษฐกิจก้าวหน้า การศึกษาก้าวไกล สังคมไทยยั่ งยืน
161