เอกสารประชุมวิชาการระดับขาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 28 2561

939 งานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อสังคมที่มั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน (Research and Innovation for Social Stability, Prosperity and Sustainability) P47 ฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์ ต้านอนุมูลอิสระ และยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดสของสารสกัดหยาบจาก ผลมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ Antimicrobial, Antioxidant and Anti-alpha-glucosidase activities of Crude Extracts from Fruits of Carissa carandas ซุลฟา มะมิง 1 ชุติมา แก้วพิบูลย์ 2 และพฤทฐิภร ศุภพล 2* Sulfa Maming, Chutima Kaewpiboon and Preuttiporn Supaphon บทคัดย่อ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์ ต้านอนุมูลอิสระและยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดส ของสารสกัดหยาบจากผลมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ โดยสกัดผลด้วยตัวทาละลายอินทรีย์เฮกเซน ไดคลอโรมีเทน และเมทานอล นาสารสกัดหยาบมาประเมินฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์ ต้านอนุมูลอิสระ และต้านเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดส โดยวิธี colorimetric broth microdilution, DPPH free radical scavenging และ alpha-glucosidase inhibitory activity assay ตามลาดับ ใช้จุลินทรีย์จานวน 6 สายพันธุ์ ในการทดสอบฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์ ประกอบด้วย Staphylococcus aureus , Methicillin resistant Staphylococcus aureus , Escherichia coli , Pseudomonas aeruginosa, Candida albicans และ Cryptococcus neoformans ผลการทดสอบพบว่าสารสกัดเฮกเซนมีฤทธิ์ต้าน S. aureus , MRSA และ C. albicans ให้ค่า MIC เท่ากับ 512 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร สารสกัดไดคลอโรมีเทนมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดส ให้ค่า IC 50 เท่ากับ 0.12 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ในขณะที่สารสกัดเมทานอลมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระได้ดีที่สุดให้ค่า EC 50 เท่ากับ 1.1 5 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร นอกจากนี้ทดสอบหาสารพฤกษเคมีเบื้องต้นของสารสกัดพบแทนนิน ซาโปนิน อัลคา ลอยย์ และสารประกอบฟีโนลิก แสดงให้เห็นว่าสารสกัดหยาบจากมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่เป็นแหล่งของสารออกฤทธิ์ ทางชีวภาพที่น่าสนใจสาหรับประยุกต์ใช้ในอนาคต คาสาคัญ : มะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ จุลินทรีย์ก่อโรค อนุมูลอิสระ แอลฟากลูโคซิเดส สารพฤกษเคมี Abstract This research aims to evaluate the antimicrobial and antioxidant activities of crude extracts from fruits of Carissa carandas . Fruits were extracted with hexane, dichloromethane and methanol. Three crude extracts were evaluated for their antimicrobial and antioxidant activities by using a colorimetric broth microdilution test, DPPH free radical scavenging assay and alpha- glucosidase inhibitory activity assay, respectively. Six pathogenic bacteria were used in the antimicrobial test including, Staphylococcus aureus , Methicillin resistant Staphylococcus aureus , Escherichia coli , Pseudomonas aeruginosa , Candida albicans and Cryptococcus neoformans . Hexane extract was most active against S. aureus , MRSA and C. albicans with MIC 512 µg/ml. Dichloromethane extract had the strongest anti-alpha-glucosidase activity with IC 50 0. 12 mg/ ml. Whereas, methanol extract had the strongest antioxidant activity with EC 50 1.15 mg/ ml. In addition, these active extracts were test for phytochemical screening. They were found to contain high amount of tannin, saponins, alkaloids and phenolic compounds. These results show that crude extracts from C. carandas are interesting because they are a good source of many active metabolites for future application . Keywords: Carissa carandas , Pathogenic Microorganisms, Free Radical, Alpha-Glucosidase, Phytochemical Compounds 1 นิสิต , สาขาวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ พัทลุง 93210 2 อ.ดร. , สาขาวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ พัทลุง 93210 1 Student, Biology Department, Faculty of Science, Thaksin University, Phattalung, 93210 2 Lecturer, Biology Department, Faculty of Science, Thaksin University, Phattalung, 93210 Corresponding author: Tel.: 0905954414 E-mail address: orathai.sup@gmail.com