เอกสารประชุมวิชาการระดับขาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 28 2561

944 การประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 28 ประจ�าปี 2561 3. ผลการทดสอบฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดส จากการทดสอบฤทธิ์ต้านเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดสของสารสกัด 3 สาร คือ เมทานอล ไดคลอโรมีเทน และเฮ กเซน พบว่าที่ระดับความเข้มข้น 5 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร สารสกัดไดคลอโรมีเทนมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูงที่สุดให้ค่าการ ยับยั้งเท่ากับ 78 เปอร์เซ็นต์ ส่วนสารสกัดที่เหลือมีฤทธิ์ยั้บยั้งน้อยกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ จากนั้นนาสารสกัดหยาบที่มีฤทธิ์ต้าน อนุมูลอิสระได้มากกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ ที่ระดับความเข้มข้น 5 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร เตรียมใหม่ให้ได้ความเข้มข้น 20 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และเจือจางแบบ 2 fold dilution ให้ได้ความเข้มข้นของสารสกัดในช่วง 10-0.005 มิลลิกรัมต่อ มิลลิลิตร เพื่อนาไปทดสอบหาค่า 50% inhibitory concentration (IC 50 ) พบว่าสารสกัดไดคลอโรมีเทนให้ค่า IC 50 เท่ากับ 1.12 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และยาอะคาโบส ให้ค่า IC 50 เท่ากับ . 11 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร 4. ผลการตรวจสอบหาสารพฤกþเคมี Phytochemical compounds) ตรวจสอบสารพฤกษเคมีเบื้องต้น กลุ่ม ได้แก่ ซาโปนิน แทนนิน อัลคาลอยด์ และสารประกอบฟีนอลิก จากผล การตรวจสอบสารสกัดทั้ง 3 สาร พบสารทุกกลุ่มในสารสกัดเมทานอล ตรวจพบอัลคาลอยด์และสารประกอบฟีนอลิกใน สารสกัดไดคลอโรมีเทน และตรวจไม่พบสารพฤกษเคมีทั้ง 4 กลุ่มในสารสกัดเฮกเซน อภิðรายและสรุðผลการวิจัย เนื่องจากปŦâหาการรักษาผู้ปśวยโรคเบาหวานในปŦจจุบัน ทั้งปŦâหาระดับน้าตาลในเลือด ปŦâหาอนุมูลอิสระ และ ปŦâหาการติดเชื้อจุลินทรีย์ในแผลของผู้ปśวย ดังนั้นนักวิจัยจċงสนใจศċกษาศักยภาพของผลิตภัณæ์ธรรมชาติ โดยเÞพาะพืช สมุนไพร เนื่องจากปŦจจุบันมีการนาสมุนไพรมาใช้อย่างกว้างขวาง ดังนั้นการศċกษานี้จċงสนใจศċกษาสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ ของผลมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ เนื่องจากเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยาและยังมีการศċกษาน้อยอยู่ จากผลการ ทดสอบฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์เบื้องต้นของสารสกัดหยาบจากมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ของสารสกัดเมทานอล สารสกัดได คลอโรมีเทน และสารสกัดเฮกเซน พบว่าสารสกัดเฮกเซนมีฤทธิ์ยับยั้ง S. aureus ATCC25923 MRSA SK1 C. albicans ATCC90028 และ C. albicans NCPF3153 โดยให้ค่า MIC เท่ากับ 512 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร MBC หรือ MFC มากกว่า 512 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ส่วนสารสกัดไดคลอโรมีเทนและเมทานอลให้ค่า MIC มากกว่า 600 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร นอกจากนี้พบว่าสารสกัดทั้ง สาร ไม่มีฤทธิ์ยับยั้งแบคทีเรียแกรมลบทั้ง สายพันธุ์ E. coli ATCC25922 และ P. aeruginosa ATCC27853) นอกจากนี้ยังศċกษาศักยภาพของสารสกัดในการยับยั้งอนุมูลอิสระ ผลการศċกษาพบว่าสารสกัด เมทานอลมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูงที่สุดให้ค่าการยับยั้งเท่ากับ 74.57 เปอร์เซ็นต์ ซċ่งสารสกัดเมทานอลให้ค่า EC 50 เท่ากับ 1.150 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และสารมาตรåานวิตามินซี ให้ค่า EC 50 เท่ากับ . มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ขณะที่สารสกัดได คลอโรมีเทนมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ 66.13 เปอร์เซ็นต์ ส่วนสารสกัดเฮกเซนมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ 13.35 เปอร์เซ็นต์ ตามลาดับ การศċกษานี้ยังศċกษาฤทธิ์ของสารสกัดในการยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดส ผลการศċกษาพบว่าสารสกัดไดคลอ โรมีเทนมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูงที่สุดให้ค่าการยับยั้งเท่ากับ 78 เปอร์เซ็นต์ ส่วนสารสกัดที่เหลือมีฤทธิ์ยั้บยั้งน้อยกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ โดยสารสกัดไดคลอโรมีเทนให้ค่า IC 50 เท่ากับ 1.12 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร เมื่อเทียบกับยาอะคาโบส ซċ่งให้ค่า IC 50 เท่ากับ . 11 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และเมื่อทดสอบหาสารพฤกษเคมีเบื้องต้นทั้ง 4 กลุ่ม ได้แก่ ซาโปนิน แทนนิน อัล คาลอยด์ และสารประกอบฟีนอลิก ของสารสกัดหยาบทั้ง 3 สาร ผลการตรวจสอบพบสารทุกกลุ่มในสารสกัดเมทานอล ตรวจพบอัลคาลอยด์และสารประกอบฟีนอลิกในสารสกัดไดคลอโรมีเทน และตรวจไม่พบสารพฤกษเคมีทั้ง 4 กลุ่มในสาร สกัดเฮกเซน ซċ่งจากผลการศċกษาในงานวิจัยนี้สอดคล้องกับรายงานองค์ประกอบของสารจากมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ โดย พบสารพฤกษเคมีหลายชนิด ได้แก่ อัลคาลอยด์ ฟลาโวนอยด์ ฟีนอล แทนนิน และเทอร์พีน เป็นต้น [4] โดยสารเหล่านี้มี ศักยภาพในการยับยั้งจุลินทรีย์และอนุมูลอิสระได้ดี [5-6] แต่ยังไม่พบรายงานศักยภาพของสารสกัดจากมะม่วงไม่รู้หาว มะนาวไม่รู้โห่ในการยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดสมาก่อน โดยผลการศċกษาฤทธิ์ยับยั้งจุลินทรีย์และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ของสารสกัดจากผลมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ต่างจากการศċกษาก่อนหน้า อาจเนื่องมาจากหลายปŦจจัยทั้งแหล่งของ ตัวอย่าง อายุ ส่วนของพืชที่ศċกษา ฤดูกาล รวมทั้งตัวทาละลายอินทรีย์ที่ใช้ในการสกัด เป็นต้น โดยปŦจจัยเหล่านี้อาจส่งผล ต่อปริมาณสารพฤกษเคมีและศักยภาพของสารสกัดจากพืช [7-8] การศċกษาส่วนใหâ่เป็นการศċกษาศักยภาพของสารสกัด จากส่วนใบ ลาต้น และรากของมะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่ [9-10] แต่พบเพียงบางรายงานศċกษาศักยภาพของสารสกัด จากผลของพืชชนิดนี้ [11] โดยมีรายงานเพียงฤทธิ์ยับยั้งจุลินทรีย์และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ซċ่งผลการศċกษาของ Naing และคณะในปี 2011 [5] รายงานว่าสารสกัดเมทานอลและปŗโตรเลียมของผลไม่สุกของมะม่วงมีฤทธิ์ยับยั้ง S. aureus #acillus pumulis และ 7ibrio chlorae โดยสามารถยับยั้งเชื้อที่ระดับความเข้มข้น 1,500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร และ ยับยั้ง C. albicans ที่ระดับความเข้มข้น 1,000 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร และมีรายงานการศċกษาเปรียบเทียบฤทธิ์ของสาร