Proceeding2562

1258 การประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 29 ประจ�ำปี 2562 วิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ชุดทดสอบแบบพกพาส�ำหรับตรวจวัดสารโปรเมทาซีนที่มีการใช้ในทางที่ผิด ในตัวอย่างเครื่องดื่มลีน ค็อกเทล อารีนา หลานต�ำ 1 และอภิชัย พลชัย 2* บทคัดย่อ บทน�ำ : เครื่องดื่มลีน ค็อกเทลเป็นเครื่องดื่มสูตรผสมอันตรายที่มีการใช้ในทางที่ผิดแทนการเสพยาเสพติด มักเสพโดยการผสมยาแก้ แพ้ที่มีส่วนผสมของสารโปรเมทาซีนร่วมกับเครื่องดื่มน�้ำอัดลม ซึ่งก�ำลังเป็นที่ได้รับความนิยมในกลุ่มเยาวชนของ ประเทศไทย การ ตรวจวิเคราะห์ปริมาณสารโปรเมทาซีนในตัวอย่างวัตถุต้องสงสัยสามารถใช้เป็นหลักฐานทางด้าน นิติวิทยาศาสตร์ในการพิสูจน์การ ใช้ยาในทางที่ผิดเกินขนาดจนถึงแก่ความตายได้ วัตถุประสงค์ : เพื่อพัฒนาชุดทดสอบอย่างง่าย และพกพาสะดวกส�ำหรับตรวจวัดสารโปรเมทาซีนในตัวอย่างเครื่องดื่มลีน ค็อกเทล ร่วมกับเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร์แบบพกพา เพื่อใช้ในงานทางด้านนิติวิทยาศาสตร์ วิธีการศึกษา : งานวิจัยนี้ศึกษาการพัฒนาชุดทดสอบโปรเมทาซีนโดยอาศัยหลักการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชันระหว่างสาร โปรเมทา ซีนกับสารโปตัสเซียมเปอร์ซัลเฟต ได้ผลิตภัณฑ์เป็นสีชมพู-แดง ตรวจวัดสัญญาณความเข้มสีด้วยเครื่อง สเปกโตรโฟโตมิเตอร์แบบ พกพา โดยศึกษาสภาวะที่เหมาะสมของการเกิดปฏิกิริยาการเปลี่ยนแปลงสี การพิสูจน์การใช้ได้ของวิธี และตรวจวิเคราะห์ตัวอย่าง เครื่องดื่มลีน ค็อกเทลจ�ำนวน 3 ตัวอย่าง ผลการศึกษา : ชุดทดสอบโปรเมทาซีนที่พัฒนาขึ้นมีความเป็นเส้นตรงในช่วง 25–400 mg L -1 (r 2 = 0.995) มีขีดจ�ำกัดของการตรวจ วัด และขีดจ�ำกัดของการตรวจวัดเชิงปริมาณ เท่ากับ 5 mg L -1 และ 35.6 mg L -1 ตามล�ำดับ มีความสามารถของวิธีในการวิเคราะห์ ภายในวันเดียวกัน และต่างวันกันที่ดี โดยให้ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานสัมพัทธ์ในช่วงร้อยละ 2.0–4.8 (n=5) มีความถูกต้องในการวิเคราะห์ สารโปรเมทาซีนที่ดี โดยมีค่าร้อยละการได้กลับคืน เท่ากับ 86.6–99.9 % (n=5) ตรวจพบสารโปรเมทาซีนในตัวอย่างเครื่องดื่มลีน ค็อกเทล ในช่วงความเข้มข้น 35.1–38.0 mg L -1 วิจารณ์และสรุปผล : ชุดทดสอบโปรเมทาซีนที่พัฒนาขึ้นเป็นชุดทดสอบที่ใช้ง่าย ราคาถูก พกพาสะดวก มีความถูกต้อง แม่นย�ำ และ มีความจ�ำเพาะเจาะจงในการตรวจวัดสารโปรเมทาซีนในตัวอย่างเครื่องดื่มลีน ค็อกเทล สามารถน�ำไปประยุกต์ใช้ในหน่วยงานทาง ด้านนิติวิทยาศาสตร์ได้ ค�ำส�ำคัญ : ชุดทดสอบ สเปกโตรโฟโตมิเตอร์แบบพกพา โปรเมทาซีน เครื่องดื่มลีน ค็อกเทล 1 นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา., สาขานิติวิทยาศาสตร์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ สงขลา 90112 2 ดร., สาขานิติวิทยาศาสตร์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ สงขลา 90112 1 Graduate student, Department of Applied Science, Faculty of Science, Prince of Songkla University, Hatyai, Songkhla 90112 2 Dr., Department of Applied Science, Faculty of Science, Prince of Songkla University, Songkhla 90112, Thailand * Corresponding author: Tel., 081-9261767. E-mail address: papichai_13@hotmail.com