Proceeding2562

34 การประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 29 ประจ�ำปี 2562 วิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน การใช้วัสดุเหลือทิ้งยาสูบเป็นแหล่งธาตุไนโตรเจนส�ำหรับการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ บัญจรัตน์ โจลานันท์ 1* และเกศสุดา สิทธิสันติกุล 2 บทคัดย่อ บทน�ำ: กลุ่มเกษตรปลอดสารพิษชุมชนออนใต้ ประสบปัญหาขาดแคลนมูลสัตว์ส�ำหรับใช้เป็นแหล่งธาตุอาหารในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ เนื่องด้วยเทศบาลต�ำบลออนใต้เป็นแหล่งปลูกพืชยาสูบจึงมีวัสดุเหลือทิ้งยาสูบในปริมาณสูง ซึ่งจ�ำเป็นต้องก�ำจัดอย่างเหมาะสมตาม หลักวิชาการ ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีแนวคิดการจัดการวัสดุเหลือทิ้งยาสูบสู่การใช้ประโยชน์เป็นแหล่งธาตุไนโตรเจนในการผลิตปุ๋ย อินทรีย์ให้แก่กลุ่มเกษตรปลอดสารพิษชุมชนออนใต้ วัตถุประสงค์: เพื่อใช้วัสดุเหลือทิ้งยาสูบเป็นแหล่งธาตุไนโตรเจนในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ให้แก่ชุมชนโดยประยุกต์ใช้เทคโนโลยีกอง สถิตย์ดูดอากาศ วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นขั้นน�ำร่องขนาด 1-1.5 ตันต่อกอง (จ�ำนวน 2 ซ�้ำ) วัสดุเหลือทิ้งยาสูบและเศษใบไม้แห้งถูกผสมที่ อัตราส่วน 1:1 โดยมวล ผสมปุ๋ยอินทรีย์ชนิดเม็ดร้อยละ 3-5 เป็นต้นเชื้อจุลินทรีย์ โดยก�ำหนดค่า C/N และค่าความชื้นเริ่มต้นอยู่ใน ช่วง 20-25 และ 60-65% ท�ำการศึกษาประสิทธิผลของเทคโนโลยีกองสถิตย์ดูดอากาศและคุณภาพปุ๋ยหมัก โดยประเมินการ เปลี่ยนแปลงสมบัติทางกายภาพและทางเคมีของปุ๋ยหมักจนสิ้นสุดการสังเกตการณ์ (60 วัน) ผลการศึกษา: พบว่าการหมักวัสดุเหลือทิ้งยาสูบร่วมกับเศษใบไม้แห้งโดยประยุกต์ใช้เทคโนโลยีแบบกองสถิตย์ดูดอากาศให้ ประสิทธิภาพการย่อยสลายค่อนข้างเร็ว การพัฒนาอุณหภูมิของกองหมักค่อนข้างสูงเข้าสู่ช่วงการหมักแบบเทอร์โมฟิลิค (61.7-63 ºC) อย่างรวดเร็ว จึงส่งผลต่อประสิทธิภาพในการก�ำจัดและลดปริมาณเชื้อโรคในกองหมัก นอกจากนี้ยังพบว่าวัสดุเหลือทิ้งยาสูบสามารถ ใช้เป็นแหล่งธาตุไนโตรเจนทดแทนมูลสัตว์ได้อย่างมีประสิทธิผลและคุณภาพของปุ๋ยหมักผ่านเกณฑ์มาตรฐานที่กรมวิชาการเกษตร ก�ำหนด (พ.ศ.2551) ค�ำส�ำคัญ : วัสดุเหลือทิ้งยาสูบ แหล่งธาตุไนโตรเจน ปุ๋ย การหมักปุ๋ย 1 รศ.ดร., สาขาวิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา 50300 2 ผศ.ดร., สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์เกษตรและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยแม่โจ้ 50290 1 Assoc. Prof., Department of Environmental Engineering, Faculty of Engineering, Rajamangala University of Technology Lanna, 50300, Thailand 2 Assst. Prof., Department of Agricultural and Environmental Economics, Faculty of Economics, Maejo University, 50290, Thailand * Corresponding author: Tel.089-6337761. E-mail address: bjolanun@gmail.com