Proceeding2562

43 การประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 29 ประจ�ำปี 2562 วิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน บทนํา เพลงเดี่ยว เปนวิธีการดําเนินทํานองอยางพิเศษของเครื่องดนตรีแตละชนิด การเดี่ยวโดยทั่วไปนั้นเขาใช เครื่องทําทํานองตาง ๆ ไดแก ขลุย ซออู ซอดวง จะเข ระนาดเอก ระนาดทุม ฆองวงใหญและฆองวงเล็กเปนตน การ เดี่ยวนี้ผิดกับการบรรเลงคนเดียว จะเปนการเดี่ยวก็ตอเมื่อเขาอยูในลักษณะตาง ๆ ดังนี้ 1) เปนการอวดทางหรือวิธี ดําเนินทํานองอยางพิเศษของเครื่องดนตรีชนิดนั้น ๆ 2) เปนการอวดฝมือในการบรรเลง 3) เปนการอวดความ แมนยําสําหรับเพลงที่เดี่ยวนั้น (อุทิศ นาคสวัสดิ์. 2530 : 47) ดังนั้น เพลงเดี่ยว เปนเพลงที่ใชในการอวดทํานองเพื่อ โชวลักษณะเดนเฉพาะของเครื่องดนตรีที่ผูวิจัยตองการแสดงใหเห็น ซึ่งตองใชทักษะความชํานาญและความรูขั้นสูง ของผูวิจัย ทั้งยังเปนการอวดศักยภาพของผูบรรเลง ที่ตองใชความสามารถในการจดจําและฝกฝนวิธีการบรรเลง โดย ไมใหเกิดขอผิดพลาด ฆองวงใหญ เปนเครื่องดนตรีประเภทเครื่องตีอยูในวงปพาทยโดยทําหนาที่ดําเนินแมบทหรือหลักอันเปน ทํานองเพลงที่แทจริง มีทั้งหมด 16 ลูก นอกจากนี้ฆองวงใหญยังนิยมนํามาบรรเลงเดี่ยว เพื่อการแขงขันและการ ประชันอวดฝมืออวดศักยภาพของผูบรรเลง เพลงเหราเลนน้ํา เปนเพลงอัตราจังหวะ สองชั้น ทํานองเกาสมัยอยุธยา ประเภทหนาทับปรบไก มีทอน เดียว 4 จังหวะหนาทับ ตอมาหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปะบรรเลง) ไดนําเพลงเหราเลนน้ํา สองชั้น มาแตง ขยายและแตงตัดครบเพลงเถา เมื่อ พ.ศ. 2475 และไดบรรเลงถวายสมเด็จพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมหลวง ลพบุรีราเมศวร ที่พระตําหนักบางคอแหลมเปนครั้งแรก การประพันธในรูปแบบเพลงเดี่ยวนี้ ผูวิจัยไดทําการเลือกเพลงเหราเลนน้ํา สามชั้น นํามาประพันธเปน ทางเดี่ยวฆองวงใหญ โดยพิจารณาคุณสมบัติของเพลง พบวาเปนเพลงทอนเดียว มี 4 จังหวะหนาทับ ปรบไก อัตรา จังหวะสามชั้น มีโครงสรางทํานองที่นาสนใจ มีเทาครึ่งซอนอยูตรงหัว มีเทาเพลงมีการซ้ําสํานวนกลอน เปนเพลงที่มี ปญหาตอการดําเนินสํานวนกลอน ซึ่งตรงตามคุณสมบัติโบราณาจารยไดวางรูปแบบไวเปนแบบแผน ผูวิจัยจึงนํา เพลงเหราเลนน้ํา สามชั้น มาประดิษฐเปน ทางเดี่ยว เพื่อแสดงอัตลักษณของฆองวงใหญอยางสูงสุด อีกทั้งเพลงเหรา เลนน้ํา สามชั้น ยังไมพบทาง เดี่ยวฆองวงใหญของเกามากอน จากเหตุผลดังกลาวทําใหผูวิจัยมีแรงบันดาลใจในการ ประพันธทางเดี่ยวฆองวงใหญ เพลงเหราเลนน้ํา สามชั้น โดยมีแนวคิดการประพันธในเที่ยวแรก ใชกลวิธีการสะบัด การตีเร็วและการตีกวาดเปนชุดแทรกในสํานวนกลอน และตอนทายของเที่ยวแรก ประพันธใหทํานองเพลงคาดเดา ไดยาก สื่อใหรูสึกถึงอารมณการเลนน้ําของตัวเหราโดยใชกลวิธีการตีไขวมือ, การตีกรอด, การตีปริบ, ตีหนอดและ การตีหนึบ ในสวนเที่ยวกลับผูวิจัยใชกลวิธีการเดินกลอนที่ซับซอน โดยเลือกใชกลเม็ดตาง ๆ ที่แสดงใหเห็นถึงความ เชี่ยวชาญของผูบรรเลงและความเขมขนของทางเพลง จึงทําใหผูวิจัยมีแรงบันดาลใจในการประพันธเพลงเดี่ยวเหรา เลนน้ํา สามชั้น วัตถุประสงค 1. เพื่อศึกษาบริบทของเพลงเหราเลนน้ํา สามชั้น 2. เพื่อประพันธทางเดี่ยวฆองวงใหญ เพลงเหราเลนน้ํา สามชั้น วิธีดําเนินการ งานวิจัยเรื่อง “การประพันธทางเดี่ยวฆองวงใหญ เพลงเหราเลนน้ํา สามชั้น” ผูวิจัยไดใชระเบียบวิธีวิจัย เชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยศึกษาจากบุคคลขอมูลซึ่งเปนศิลปน นักวิชาการ ตลอดจนศิลปนผูมีความ