งานประชุมวิชาการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร

งานประชุมวิชาการ “เทคโนโลยีและนวัตกรรมการเกษตร” ครั้งที่ 1 ระหว่างวันที่ 1 – 2 สิงหาคม 2567 ณ ทักษิณาคาร มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง JTAI 2024: The 1 st Conference of Technology and Agricultural Innovation between 1 – 2 August 2024 At Thaksinakhan Thaksin University 83 2556 ) โดยแหล่งผลิตกระจูดที่สาคัญในภาคใต้ คือ (1) บ้านทอน ตาบลโคกเคียน อาเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส เป็นแหล่งที่มีกระจูดขึ้นเองตามธรรมชาติ ชาวบ้านนิยมถอนต้นกระจูดเพื่อการจาหน่าย ( 2) บ้านทะเลน้อย ตาบลพนางตุง อาเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง เป็นแหล่งที่มีลักษณะที่ลุ่มรอบ ๆ ริมทะเลสาบสงขลา มีการปลูก ต้นกระจูดและมีการนามาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ชาวบ้านมีการนาต้นกระจูดมาแปรรูปตลอดทั้งปี (3) บ้านควนยาว บ้านควนใน ตาบลเคร็ง อาเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช ลักษณะพื้นที่เป็นที่ลุ่ม มี กระจูดเจริญเติบโตเป็นจานวนมากทั้งที่ปลูกและขึ้นเองโดยธรรมชาติ คนในชุมชนนิยมสานเสื่อเกือบทุก ครัวเรือน มีการประดิษฐ์ของใช้อื่น ๆ เช่น ที่ใส่ซองจดหมาย กระเป๋าถือ เสื่อสาหรับปูโต๊ะ เป็นต้น นอกจาก อาเภอชะอวดแล้วยังพบแหล่งผลิตกระจูดที่อาเภอหัวไทร อาเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราชอีกด้วย (4) ตาบลท่าสะท้อน อาเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นแหล่งกระจูดที่สาคัญในจังหวัดสุราษฎร์ธานี แต่ คนในชุมชนนามาใช้ประโยชน์น้อย ส่วนใหญ่จะถอนต้นกระจูดเพื่อการจาหน่าย (กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม สานักพัฒนาอุตสาหกรรมในครอบครัวและหัตถกรรม, 2548) กระจูดเป็นพืชที่มีความเหนียว ยืดหยุ่นได้ดี และ เมื่อผสานกับภูมิปัญญาในการรักษาคุณค่าเส้นกระจูดให้ไม่เปราะ ไม่หักง่ายเมื่อนาไปใช้งาน ด้วยการนาต้น กระจูดที่ตัดมาเป็นต้นสดคลุกกับโคลนขาวเพื่อทาให้มีความนิ่ม และเหนียว เส้นใยกระจูดจึงเป็นเส้นใย ธรรมชาติที่มีความยืดหยุ่น ไม่ขาดง่าย มีความมันวาว และระบายความร้อนได้ดี มีความคงทนกว่าวัสดุทั่วไป เมื่อนามาสานเป็นผลิตภัณฑ์ จึงทาให้ผลิตภัณฑ์กระจูดเป็นงานหัตถกรรมที่มีคุณค่าทั้งด้านประโยชน์ใช้สอย และความสวยงาม ตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคได้ (ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ, มปป.) การปลูกหรือการทานากระจูดมีวิธีการคล้ายกับการทานาข้าว (นาดา) ขยายพันธุ์ได้โดยการแยกกอหรือแยก หน่อ เมื่อถอนกระจูดต้นเก่าแล้วที่เหลือจะแตกหน่อและเจริญเติบโตเป็นต้นใหม่หมุนเวียนไปเรื่อย ๆ ส่งผลให้ เกษตรกรมีต้นกระจูดใช้ตลอดทั้งปี กระจูดแบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ กระจูดหนู จะมีลาต้นเล็กและสั้น มีความ เหนียวน้อยกว่าต้นกระจูดใหญ่ เหมาะสาหรับเป็นอาหารสัตว์เคี้ยงเอื้อง และกระจูดใหญ่มีการนามาใช้ ประโยชน์มาก ปัจจุบันผลิตภัณฑ์จักสานจากกระจูดการจาหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ สร้างรายได้ ให้กับชาวบ้าน จึงมีการนาต้นกระจูดมาใช้ประโยชน์มากเกินความสามารถในการให้ผลผลิต และแหล่งกระจูด ถูกทาลายจากไฟไหม้และการบุกรุกพื้นที่เพื่อใช้เป็นประโยชน์ทางการเกษตร ทาให้ปริมาณกระจูดไม่เพียงพอกับ ความต้องการ จึงต้องมีการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการปลูกกระจูดเพื่อถ่ายทอดสู่เกษตรกรต่อไป วัสดุ อุปกรณ์ และวิธีการ (Material and Methodology) กิจกรรมที่ 1 การวิจัยและพัฒนาการผลิตกระจูด การทดลองระยะปลูกที่เหมาะสมของกระจูด สิ่งที่ใช้ในการทดลอง 1. พันธุ์กระจูด 2. ปุ๋ยอินทรีย์ (ปุ๋ยคอก) 3. ปุ๋ยเคมีเกรด 15-15-15 4. ไม้เมตรวัดความสูง 5. เครื่องชั่ง ขนาด 60 กิโลกรัม 6. เวอร์เนีย