งานประชุมวิชาการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร

งานประชุมวิชาการ “เทคโนโลยีและนวัตกรรมการเกษตร” ครั้งที่ 1 ระหว่างวันที่ 1 – 2 สิงหาคม 2567 ณ ทักษิณาคาร มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง JTAI 2024: The 1 st Conference of Technology and Agricultural Innovation between 1 – 2 August 2024 At Thaksinakhan Thaksin University 121 กรรมวิธีที่ 1 วิธีทดสอบ : มันสาปะหลังพันธุ์ระยอง 15 กรรมวิธีที่ 2 วิธีเกษตรกร : มันสาปะหลังพันธุ์ที่เกษตรกรใช้ในปัจจุบัน วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติโดยการเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ย โดยวิธี t-test วิเคราะห์ ข้อมูล Yield Gap Analysis และผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร์ วิธีปฏิบัติการทดลอง เตรียมดินโดยการไถ 2 ครั้ง และตากดิน 14 วัน รองพื้นด้วยปุ๋ยอินทรีย์ โดยวิธีทดสอบปลูกมัน สาปะหลังพันธุ์ระยอง 15 ส่วนวิธีเกษตรกรปลูกมันสาปะหลังโดยใช้พันธุ์ของเกษตรกรเอง ซึ่งมีความ หลากหลาย เช่น พันธุ์ KU50 KU80 HB80 R86-13 และ CMR 36-55-166 (อิเหลืองน้อย) โดยทั้งสองกรรมวิธี ปฏิบัติในแปลงปลูกเหมือนกัน การเตรียมท่อนพันธุ์ตัดท่อนพันธุ์มันสาปะหลังยาวประมาณ 25-30 เซนติเมตร ก่อนปลูกแช่ท่อนพันธุ์มันสาปะหลัง ด้วยปุ๋ยชีวภาพ พีจีพีอาร์-ทรี (ปุ๋ยชีวภาพ พีจีพีอาร์-ทรี อัตรา 1 กก. ต่อน้า 20 ลิตร ต่อ 1 ไร่ ) เป็นเวลา 30 นาที บ่มไว้ 1 คืน ระยะปลูก 100 x 80 เซนติเมตร กรณีใช้เครื่องจักรกลใน การจัดการวัชพืช สามารถขยับระยะปลูกได้และ ใส่ปุ๋ยเคมี N-P 2 O 5 -K 2 O อัตราแนะนาตามค่าวิเคราะห์ดิน เมื่อดินมีความชื้นที่อายุ 1-2 เดือน กาจัดวัชพืชด้วยเครื่องจักรกล แรงงานคน หรือ ใช้สารเคมีกาจัดวัชพืช กาจัดในช่วงมันสาปะหลังอายุ 1-3 เดือน เก็บข้อมูลการเจริญเติบโตทุก 2 เดือน และเก็บเกี่ยวผลผลิตที่อายุ ไม่เกิน 8 เดือน สุ่มเก็บเกี่ยวผลผลิตในพื้นที่ 18 ตารางเมตร จานวน 4 ซ้าต่อกรรมวิธี การบันทึกข้อมูล ข้อมูลเกษตรกร พิกัดแปลงทดสอบ ข้อมูลสมบัติของดิน ก่อนปลูก : ความเป็นกรดด่างของดิน (pH), ปริมาณอินทรีย์ วัตถุ (%OM),ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ (P 2 O 5 ), โพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ (K 2 O), ผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตมันสาปะหลัง (เช่น ผลผลิตหัวสด/ไร่, เปอร์เซ็นต์แป้ง, ผลผลิตแป้ง (กก./ไร่), จานวน หัวต่อต้น และน้าหนักหัวสดต่อต้น) โดยสุ่ม ขนาดพื้นที่ 18 ตารางเมตร ต่อจุด จานวน 4 ซ้า/1 กรรมวิธี และ วัดปริมาณแป้งในหัวมันสดโดยใช้เครื่องวัด Reimann Scale ต้นทุนการผลิต รายได้ และรายได้สุทธิ การวิเคราะห์ข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล ผลต่างของผลผลิต Yield Gap analysis โดยใช้สถิติ Pair T-test เปรียบเทียบ ค่าเฉลี่ย ข้อมูลด้านเศรษฐศาสตร์ วิเคราะห์อัตราผลตอบแทนต่อค่าใช้จ่ายการลงทุน (Benefit Cost Ratio : BCR) คานวณได้จาก B/C ratio = Benefit/Cost (B/C > 1 คุ้มค่าการลงทุน, B/C = 1 เท่าทุน, B/C < 1 ไม่คุ้มทุน ขาดทุน) และประเมินความพึงพอใจ และการยอมรับเทคโนโลยีของเกษตรกรที่เข้าร่วมทดสอบ ผลและอภิปราย (Result and Discussion) คัดเลือกพื้นที่ดาเนินการเป็นพื้นที่แปลงใหญ่มันสาปะหลัง ตาบลคานาดี และตาบลแวง อาเภอโพน ทอง จังหวัดร้อยเอ็ด จากการวิเคราะห์พื้นที่ พบว่า เกษตรกรมีการปลูกมันสาปะหลังมามากกว่า 20 ปี ปลูกโดยอาศัยน้าฝน ปี 2566 จังหวัดร้อยเอ็ดมีปริมาณฝนรวมเท่ากับ 1,538.4 มม./ปี เกษตรกรแบ่งปลูกมัน สาหรับ 2 ช่วงคือ ต้นฝนและปลายฝน ส่วนใหญ่ในพื้นที่เกษตรกร ปลูกพันธุ์เกษตรศาสตร์ 50 ระยอง 72 ระยอง 86-13 ห้วยบง 60 และสายพันธุ์มันสาปะหลังที่ไม่ผ่านการรับรอง เช่น CMR89 CMR 36-55-166 (อิเหลืองน้อย) และ พันธุ์เกษตรศาสตร์ 80 ในพื้นทีแต่ไม่มาก ซึ่งเป็นพันธุ์ที่เก็บเกี่ยวที่อายุ 10 เดือน แต่ใน