งานประชุมวิชาการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร

งานประชุมวิชาการ “เทคโนโลยีและนวัตกรรมการเกษตร” ครั้งที่ 1 ระหว่างวันที่ 1 – 2 สิงหาคม 2567 ณ ทักษิณาคาร มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง JTAI 2024: The 1 st Conference of Technology and Agricultural Innovation between 1 – 2 August 2024 At Thaksinakhan Thaksin University 57 ผลและอภิปราย (Result and Discussion) การควบคุมโรคเหี่ยวเน่าแดงในอ้อยมีแนวทางการจัดการได้หลายวิธีการ การควบคุมโรคโดยชีววิธีเป็น อีกหนึ่งแนวทางสาคัญที่เกษตรกรสามารถนาไปใช้ได้จริงและยังปลอดภัยกับตนเองและสิ่งแวดล้อม การศึกษา นี้เป็นการนาเชื้อราไตรโคเดอร์มา สายพันธุ์ DOA-TH50 ของกรมวิชาการเกษตร (สานักวิจัยพัฒนาการอารักขา พืช, 2564) ที่มีรายงานการควบคุมโรคตายพรายของกล้วยที่เกิดจากเชื้อรา Fusarium oxysporum f. sp. cubense มาต่อยอดผลงานวิจัย โดยนามาใช้ทดสอบควบคุมโรคเหี่ยวเน่าแดงอ้อยในห้องปฏิบัติการ ซึ่งมี เชื้อสาเหตุโรค จานวน 1 ชนิดที่เป็นเชื้อในกลุ่มจีนัสเดียวกัน การควบคุมโรคโดยชีววิธีเป็นการนาเชื้อจุลินทรีย์ ในธรรมชาติที่มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเชื้อราสาเหตุโรคมาใช้ควบคุมโรค มีรายงานการใช้ เชื้อจุลินทรีย์หลายชนิดที่สามารถควบคุมโรคเหี่ยวเน่าแดงได้ Singh and Singh (1983) พบว่าเชื้อ Streptomyces sp., Trichoderma sp. และ Aspergillus sp. ในดินบริเวณรอบๆรากพืชแข่งขันกับเชื้อ C. falcatum ชัดเจน หากเชื้อเหล่านี้เจริญดีเชื้อ C. falcatum จะน้อยลง อัปสร เปลี่ยนสินไชย และคณะ (2536) ทดลองพบว่า เชื้อปฏิปักษ์ T. harzianum และ B. subtilis ยับยั้งการเจริญของเชื้อรา C. falcatum บนอาหารเลี้ยงเชื้อ และยังพบว่าการผสมเชื้อรา T. harzianum ในดินปลูกอ้อยทาให้พบการเกิดโรคเหี่ยวลด ต่าลง (วันทนีย์ อู่วาณิชย์, 2545) Chandra et al. (2010) ได้ใช้เชื้อรา T. harzianum ควบคุมเชื้อรา F. verticillioides และสารพิษฟูโมนิซีน โดยคลุกกับเมล็ดข้าวโพดก่อนปลูก พบว่าสามารถควบคุมเชื้อรา F. verticillioides และลดการสร้างสารพิษฟูโมนิซีนโดยประเมินข้อมูลการเกิดโรค อัตราการงอกของเมล็ด ความแข็งแรงของต้นกล้า น้าหนักผลผลิต (หนึ่งพันเมล็ด) และการผลิตสารฟูโมนิซีน เปรียบเทียบกับเมล็ดที่ได้ ได้คลุกเชื้อราปฏิปักษ์ สรุปผล (Conclusion) การทดสอบประสิทธิภาพเชื้อราไตรโคเดอร์มา สายพันธุ์ DOA-TH50 ในการควบคุมโรคเหี่ยวเน่า แดงอ้อยในห้องปฏิบัติการ โดยแยกและคัดเลือกเชื้อราสาเหตุโรคทั้ง 2 ชนิด ได้แก่ เชื้อรา C. falcatum และ F. verticillioides จากตัวอย่างอ้อยที่แสดงอาการโรคใน 14 จังหวัด จากแหล่งปลูกอ้อยทั่วประเทศ คัดเลือก เชื้อรา C. falcatum จานวน 14 ไอโซเลท และเชื้อรา F. verticillioides จานวน 9 ไอโซเลท เพื่อนามา ทดสอบประสิทธิภาพของเชื้อราไตรโคเดอร์มา สายพันธุ์ DOA-TH50 ต่อการยับยั้งเชื้อราสาเหตุโรคดังกล่าว โดยวิธี Dual plate technique พบว่า เชื้อราไตรโคเดอร์มา สายพันธุ์ DOA-TH50 มีประสิทธิภาพในการ ยับยั้งการเจริญของเส้นใยเชื้อรา C. falcatum และ F. verticillioides สาเหตุโรคเหี่ยวเน่าแดงได้ทุกไอโซเลท (Figure 1) พบเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการเจริญของเส้นใยเชื้อราสาเหตุโรค ระหว่าง 14-58 เปอร์เซ็นต์ (Table 1) โดยเชื้อรา T. harzianum (DOA-TH50) มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเส้นใยเชื้อรา F. verticillioides ไอโซเลท 11-1 มากที่สุด 57.8 เปอร์เซ็นต์ รองลงมาคือ ไอโซเลท 10-3 และ 1-1 พบเปอร์เซ็นต์การยับยั้ง 56 และ 54.5 เปอร์เซ็นต์ ตามลาดับ สาหรับการทดสอบกับเชื้อรา C. falcatum พบเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการเจริญของเส้นใยเชื้อราไอโซเลท 25-1 มากที่สุดแต่ไม่แตกต่างกันกับไอโซเลท 24-1 10-1 และ 6-2 ที่พบเปอร์เซ็นต์การยับยั้ง 55.3 54.2 54.2 และ 52.5 เปอร์เซ็นต์ ตามลาดับ อย่างไรก็ตามยัง ต้องนาเชื้อปฏิปักษ์ดังกล่าวไปทดสอบในสภาพโรงเรือนต่อไป