การประชุมวิชาการและผลงานวิจัย มหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 17 2550 - page 586

3.1 เตรียมความพรอมด านความรูความสามารถในการวิจัย โดยศึ กษาคนควาจากเอกสารและตํ าราตาง ๆ
เกี่ยวกับแนวคิ ดและทฤษฎีการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยแบบมีสวนรวม ตลอดจนศึ กษางานวิจัยตาง ๆ ที่เกี่ยวข อง
3.2 ลงพื้นที่ ศึกษา พบกับเจ าหนาที่ องคการบริ หารส วนตําบล และผู ใหญบาน เพื่ อชี้ แจงรายละเอียด
ของการวิ จัย และขอความร วมมือในการติดตอนัดหมายกับกลุมประชาชนที่เปนเปาหมายของการวิ จัย อันประกอบ
ไปดวยผูนํ าชุมชน ภูมิปญญาทองถิ่ น กลุมอาชีพตาง ๆ และตั วแทนของประชาชนในหมูบานตาง ๆ
3.3 ใช วิธี การประชุมกลุมย อยและการสัมภาษณ คณะผูวิ จัยเก็ บขอมูลชุมชนโดยวิ ธี การจัดประชุ ม
กลุ มยอยที่ เป นประชาชนทั่วไป ใช การสั มภาษณสํ าหรับประชาชนที่ เป นผู นํ าชุ มชน ผู นํ ากลุ มอาชี พตาง ๆ
และภูมิป ญญาทองถิ่น และการศึกษาจากเอกสารตาง ๆ ที่เกี่ ยวของของกลุ มอาชีพตาง ๆ และบันทึกผลการประชุ ม
และสัมภาษณโดยตัวผู วิจัย
ผลการวิจัยและอภิ ปรายผล
จากการวิจัยเรื่อง “การเขาถึงและการจัดการสารสนเทศเพื่อพัฒนาตนเองของชุมชนปาพะยอม” มีประเด็ นที่
น าสนใจบางประเด็นดังนี้
1. ประเด็นเกี่ ยวกับการเขาถึงสารสนเทศ
1.1 ในประเด็ นที่ ชาวชุมชนสวนใหญใช โทรทั ศน เปนแหล งสารสนเทศนั้ น เนื่ องจากคุณสมบั ติ
ของโทรทัศน ที่ให ขาวสารขอมูลทั นตอเหตุ การณ อีกทั้ งแตละครัวเรือนมี โทรทั ศนเปนของตนเองทํ าให ไมตอง
เสียเวลาและคาใชจ ายในการเดินทางไปแสวงหาสารสนเทศ ดังที่ พั ชนี เชยจรรยา และคณะ (2534 : 74) กลาววา
ความสะดวกในการรั บสื่อเป นองค ประกอบที่สํ าคัญประการหนึ่งของการรั บสารสนเทศ และที่ พุ ทธิพร โกศิยะกุล
(2543 : บทคัดยอ) พบจากการศึกษาวิ จัยว า แหลงสารสนเทศที่สําคั ญที่นักเรี ยนนายรอยตํ ารวจตัดสิ นใจเลือกใช
ได แก แหลงสารสนเทศจากตนเองที่ไมเปนการรบกวนผูอื่นและแหล งสารสนเทศจากสื่อที่ทําให ไดรับสารสนเทศ
ที่ มีความทันสมั ย ทันตอเหตุการณ
นอกจากนั้น ชาวชุมชนยังใชแหล งสารสนเทศอื่น ๆ ไดแก วิ ทยุและหอกระจายขาว สื่อสิ่งพิมพ แหลงนัดพบ
ห องสมุด หน วยงาน เพื่อนบ าน ดังนั้น แหล งสารสนเทศของชาวชุ มชนปาพะยอมเข าถึงจึงมี หลากหลาย สอดคลอง
กับที่ พุ ทธิพร โกศิยะกุ ล (2543 : บทคัดยอ) พบว า แหลงสารสนเทศจากบุคคลอื่ น ๆ จะเปนแหลงสารสนเทศ
ที่ นักเรียนนายรอยตํารวจเลือกใช ถาเปนแหล งที่ไมเสียค าใชจายหรื อเสียค าใชจายนอยที่สุ ด และถาจะเลือกใชแหลง
สารสนเทศจากสถาบั นบริการสารสนเทศก็ เพราะเปนแหลงที่ทําใหไดรับสารสนเทศตรงกั บความตองการ รวมทั้ งที่
กัญญา ชมศิลป (2538 : บทคั ดยอ) พบวา การเผยแพรขาวสารในชุมชนมี ลักษณะที่ เปนไปโดยธรรมชาติ ของการ
ดํารงชีวิตในชุ มชน คื อ สมาชิกมีการพูดคุ ยกัน ดังนั้น ในการพู ดคุยกั นนี้จึงมี การนําขอมูลมาถายทอดกั น ทําให เกิด
การรั บขาวสารกันขึ้ น แหลงขาวสารขอมูลของชาวบานที่เปนสื่อมวลชน ประกอบดวย วิทยุ โทรทั ศน หนังสือพิมพ
วิดีโอ สิ่ งพิมพตาง ๆ เนื่องจากขาวสารขอมู ลที่ถายทอดผ านสื่อมวลชนถายทอดอย างกวางขวางและตลอดเวลา
โอกาสในการรับข าวสารขอมูลของชาวบานเกิ ดขึ้นเมื่อชาวบานเปดรับข าวสารจากสื่อที่ ตนเองเปนเจาของหรื อ
สามารถจะรับได ซึ่ งสอดคลองกับที่ ชัยยศ อิ่ มสุวรรณ (2544 : 19 – 23) สรุปไว วา สถานที่ตาง ๆ รอบ ๆ ตัว
เปนสถานที่ที่ จะใหความรูไดตลอดเวลา เปนแหลงที่มีความรูอย างมหาศาล อยูที่ โอกาสไดเขาไปสูสถานที่ ที่จะให
เรียนรู ได อยางไร แหลงการเรียนรู เหลานี้ เปนแหล งที่ บุ คคลสามารถเรียนรู ได ตามความสนใจตามศั กยภาพ
และโอกาสตามความสามารถโดยจะเรี ยนรูไดอยางไมเป นทางการ แตที่สํ าคัญก็คือ แหล งเรี ยนรูเหลานี้ลวนให