การประชุมวิชาการและผลงานวิจัย มหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 17 2550 - page 513

การจําแนกเพศตาลโตนดโดยใชลักษณะพฤกษศาสตรและเครื่องหมายเอเอฟแอลพี
Sex Identifying in Palmyra Palm ( Borassus flabellifer L.) Using Botanical Characteristics and
Amplified Fragment Length Polymorphism (AFLP) Marker
เกษศิรินทร รัทจร1* อุบลวรรณ อุโพธิ์2 เปลื้อง สุวรรณมณี 3 และ อรุณรัศมิ์ วณิชชานนท4
Kedsirin Ruttajorn 1* , Ubonwan Upho2, Pluang Suwanmanee3 and Arunrut Vanichanon4
บทคัดยอ
การจําแนกเพศตาลโตนดโดยใชลักษณะทางพฤกษศาสตรและเครื่องหมายเอเอฟแอลพี จากการศึกษาลักษณะ
พฤกษศาสตรของตาลโตนด พบวาตาลโตนดเปนไมยืนตน แยกเพศ ลําตนเดี่ ยว ใบเปนใบประกอบแบบนิ้วมือ คลายรูป
พัด กานใบแผกว างเปนกาบหุมรอบลําตน ดอกเปนชอเชิงลด มีใบประดับ ดอกมีกลีบ 2 วง วงละ 3 อัน ดอกเพศผู มีเกสร
เพศผู 6 อัน เกสรเพศเมียเปนหมั น 3 อั น สวนดอกเพศเมี ยยอดเกสรเพศเมียลักษณะเป นตุม เกสรเพศผูเป นหมัน 6 อั น
รังไขประกอบดวย 3 คารเพล 3 หองแตละหองมี 1 โอวุ ล ผลเปนชนิดผลสดมีเนื้อเมล็ดแข็ ง มี 1-3 เมล็ ด ซึ่งลักษณะ
พฤกษศาสตรของตาลโตนดเพศผูและเพศเมียสวนใหญมีความคลายคลึงกัน ยกเวนลักษณะชอดอกมีลั กษณะแตกตางกัน
อยางชัดเจน จากการสํารวจอัตราสวนเพศของตาลโตนดใน 4 ตําบลของอําเภอสทิงพระ และ 2 ตําบลของอํ าเภอสิงหนคร
จังหวั ดสงขลา ขนาดพื้นที่ ละ 100 x 100 เมตร ทดสอบอัตราสวนเพศของตาลโตนดดวยไคสแควร พบว ามีอั ตราสวนของ
ตาลโตนดเพศผูตอเพศเมียเปน 1:1 และยังพบวาตนตาลโตนดมีการกระจายตัวเป นแบบรวมกลุมในทุกพื้นที่ ที่ศึกษา จาก
ผลการศึกษาเครื่องหมายเอเอฟแอลพีใชตัวอยางตาลโตนดที่ทราบเพศจํานวน 22 ตัวอยาง ทดสอบไพรเมอรจํานวน 20 คู
คัดเลือกไพรเมอร ที่ใหแถบดี เอ็นเอคมชั ด และใหความแตกตางของแถบดีเอ็นเอได จํานวน 8 คู พบวาได แถบดีเอ็นเอ
ทั้งหมด 278 แถบ เฉลี่ย 34.75 แถบตอไพรเมอร โดยมีแถบดีเอ็นเอที่ เหมือนกัน 223 แถบ (80.22 %) แถบดีเอ็นเอที่
แตกตางกัน 55 แถบ (19.78 %) ซึ่งแถบดีเอ็นเอที่แตกตางกันสวนใหญไมจําเพาะตอเพศของตาลโตนด ยกเว นไพรเมอร
E+ACA กับ M+CTG ใหแถบดี เอ็นเอขนาดประมาณ 750 คูเบส แตกต างกันระหวางเพศโดยเพศผูพบเปนแถบคูสวนเพศเมี ย
พบเปนแถบเดี ยว ซึ่งอาจจะเปนเครื่องหมายบงชี้เพศตาลโตนดได
คําสําคัญ : ตาลโตนด; เครื่องหมายเอเอฟแอลพี; การจําแนกเพศ
__________________
1* นิสิ ตบัณฑิ ตศึกษา ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลั ยทักษิณ สงขลา 90000 E-mail: kedsirin_p@hotmail.com
2 ผูชวยศาสตราจารย ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยทั กษิณ สงขลา 90000
3, 4 อาจารย ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยทั กษิณ สงขลา 90000