full2012.pdf - page 1000

5
แบ่ งปั นข้อมูล มี การสนทนาและ สร้างรู ปแบบของความรับผิดชอบร่ วมกัน ดังนัÊ นการมีส่ วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสีย คื อ
กระบวนการสร้ างปฏิสั มพันธ์ระหว่างผู ้ มีส่ วนได้เสียและบริ ษัท ในการตัดสิ นใจและเข้าร่ วมในการจัดการธุรกิ จเพืÉอสร้าง
ความไว้วางใจ การเคารพซึÉ งกันและกัน ตลอดจนสร้างรู ปแบบของความรับผิดชอบร่ วมกัน
แนวคิดการมีส่วนร่ วมของผู ้ มีส่วนได้เสียยุคแรก คื อ แบบจําลองบันไดของการมี ส่วนร่ วมของผู้มีส่วนได้เสี ย
(A Ladder of Stakeholder Engagement) ของ Arnstein (1969) ประกอบด้วยบันไดของการมีส่วนร่ วม 8 ขัÊ น ทีÉอธิ บายการมี
ส่วนร่ วม 3 ระดับ ดังนีÊ บันไดขัÊนทีÉ 1 การจัดการ(Manipulation) ให้ข้อมู ลความรู้ บันไดขัÊ นทีÉ 2 การบําบัด (Therapy) เป็ นการ
ให้ข้อมูลด้านบวกอย่างต่อเนืÉอง บันไดสองขัÊ นแรกสะท้อนถึงการไม่มีส่วนร่ วม(Non-Participation) บันไดขัÊนทีÉ 3-5 ซึÉ งคือ
การให้ข้อมูล (Informing) การให้คําปรึกษา(Consultation) และ การแต่งตัÊง (Placation) เป็ นบันไดขัÊนกลางทีÉ อธิ บายระดับของ
การยอมรับให้ มี ส่วนร่ วมในระดับกลางเพืÉ อแสดงถึ งมนุ ษยธรรม บันไดขัÊ นทีÉ 6-8 ประกอบด้วยการเป็ นหุ้ นส่ วน
(Partnership) การให้อํานาจผู ้ แทน (Delegated Power) และการควบคุมโดยพลเมือง(Citizen Control) สามารถอธิบายการมี
ส่วนร่ วมในระดับสูงโดยแสดงถึงระดับอํานาจของพลเมืองในการเพิÉมขึÊนของระดั บอํานาจในการตัดสิ นใจ
Friedman & Miles (2006) พัฒนาต่ อเป็ นแบบจําลองบันไดของการมีส่วนร่ วมของผู้มีส่วนได้เสีย 12 ขัÊนซึÉ ง
อธิ บายการมี ส่วนร่ วม 3 ระดับ ดังนีÊ บั นไดขัÊ นทีÉ 1-3 คือ การจัดการ(Manipulation) การบําบัด(Therapy) และ การให้ข้อมูล
(Informing) ล้วนเป็ นบันไดขัÊนต้ นทีÉอธิ บายการมีส่ วนร่วมในการตัดสิ นใจของผู้ มีส่วนได้เสี ยในระดับตํÉ า เน้นการแจ้งให้
ข้อมูลแก่ผู ้ มี ส่วนได้เสี ยทราบเกีÉ ยวกับการตัดสิ นใจทีÉ เกิดขึÊ นผ่านทาง อิ นเตอร์เน็ ต ข้อสรุ ปการประชุ ม ใบปลิว วารสาร
จดหมายข่าว รายงานด้านสังคมและสิÉ งแวดล้อมของบริษัท ในขณะทีÉบันไดขัÊนทีÉ 4-7 คื อ การอธิบาย(Explaining) การแต่งตัÊ ง
(Placation) การให้คําปรึกษา(Consultation)และ การเจรจาต่อรอง (Negotiation)เป็ นบันไดขัÊ นกลางทีÉอธิ บายการมี ส่วนร่ วมใน
การตัดสิ นใจในระดับกลาง ผ่านการแสดงสั ญลักษณ์ ของการมีส่วนร่ วม โดยผู ้ มีส่ วนได้เสี ยมีโอกาสแสดงความคิดเห็ น แต่
ผลลัพธ์ในการตัดสินใจขัÊ นสุดท้ายยังขึÊ นกับบริษัท โดยดําเนิ นการผ่านการสนทนาแบบสองทาง(Two-Way Dialogue) เช่น
การประชุ มเชิงปฏิ บัติการ คณะทีÉปรึ กษา การประชุมโต๊ะกลมเป็ นต้น ในขณะทีÉ มีการสนทนาแบบหลายวิธี (Multi-Way
Dialogue) เช่น การเจรจาต่อรองทีÉ เกิ ดปฏิกิ ริยา สําหรับการมีส่วนร่ วมของผู ้มีส่วนได้เสียในระดับสูง สะท้อนจากบันไดขัÊ น
ทีÉ 8-12 ประกอบด้วย การมีส่วนร่ วม(Involvement) การร่ วมมื อ(Collaborate) ความเป็ นหุ้นส่ วน(Partnerships) การมอบหมาย
อํานาจ(Delegated Power) และ การควบคุมโดยผู ้ มีส่วนได้เสีย(Stakeholder Control) ดําเนินการโดยการผ่านการสนทนาแบบ
หลายวิธี(Multi-way dialogue) อาทิ การใช้พันธมิตรทางกลยุทธ์ การเป็ นตัวแทนคณะกรรมการ และโครงการชุมชน เป็ นต้น
จากแนวคิดของArnstein(1969)และFriedman&Miles(2006) สามารถวิเคราะห์และสรุ ปได้ว่าในการศึกษาครัÊ ง
นีÊ กําหนดให้ระดับขัÊนบันไดของการมีส่วนร่ วมประกอบด้วย 5 ขัÊ นคือการให้ ข้อมู ล(Informing) การให้คําปรึกษา(Consultation)
การร่ วมมือ(Collaborate) การมอบหมายอํานาจ(Delegated Power) และการควบคุมโดยผู ้ มีส่วนได้เสีย(Stakeholder Control)
โดยสามารถจําแนกองค์ประกอบทีÉมีบ่งชีÊ คุณภาพของการมี ส่วนร่ วมของผู้มีส่วนได้เสี ยเป็ น 1)ระดับของการมีส่วนร่ วมในการ
ตัดสินใจ(The Degree of Participation in Decision making) คือ ผู้มีส่ วนได้เสียมี โอกาสในการใช้อํานาจในการแสดงความรู ้สึก
แสดงความคิ ดเห็น และให้คําปรึ กษาหารื อ ต่อแผนงานและกระบวนการตัดสิ นใจของบริ ษัท จําแนกเป็ นการมี ส่วนร่ วมใน
ระดับตํÉา การมี ส่วนร่ วมในระดับปานกลาง และการมีส่วนร่ วมระดับสู ง 2)รู ปแบบของการสนทนา(Style of dialogue) คือ
ลักษณะการส่งผ่านข่าวสารทัÊ งทีÉ เป็ นข้อเท็จจริ ง ความคิดความเห็ น ความรู้สึ ก ทัศนคติ และอารมณ์ ระหว่างผู้ ส่ งข่าวสาร และ
ผู้รับข่าวสารซึÉ งประกอบด้วยบุคคลหรือหน่ วยงานทัÊ งภายในและภายนอกองค์กร โดยมีการสนทนาแบบทางเดี ยว(One-Way
Dialogue) การสนทนาแบบสองทาง(Two-Way Dialogue) และการสนทนาแบบหลายทาง (Multiple Way Dialogue)
1000
การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิ ทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 22 ประจำปี 2555