การประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยทักษิณ 2559 - page 68

67
07
ศักยภาพในการเป็นพาหะนาโรคพยาธิหนอนหัวใจสุนัขของยุงในพื้นที่เคหสถาน
ตาบลกาแพงแสน อาเภอกาแพงแสน จังหวัดนครปฐม
Potential Mosquito Vectors of Canine Heartworm Disease in Urban Areas,
Kamphaeng Saen, Nakhon Pathom
วรรณวิลาศ หงษ์ทอง1 นวภัทร สิงหละชาติ1 นววรรณ ปรมัตถ์สกุล 1 ณัฐกาญจน์ สุ ขขี1 และมณฑาทิพย์ คงมี2*
Wanwilas Hongthong 1, Navapat Singhalachart1 , Nawawan Paramathsakul1 , Nuttakan Sukkhee1 and
Monthathip Kongmee2*
บทคัดย่อ
การศึกษาศักยภาพในการเป็นพาหะนาโรคพยาธิหนอนหัวใจสุนัขของยุงที่พบในพื้นที่เคหสถาน ตาบลกาแพงแสน
อาเภอกาแพงแสน จังหวัดนครปฐม โดยใช้กั บดักแสงไฟ (แบล็คไลท์) ร่วมกับน้าแข็งแห้งในการเก็บตัวอย่างยุงในพื้นที่
ศึกษา 6 พื้นที่ ตั้งแต่เดือนกันยายน-ธันวาคม พ.ศ. 2558 จากการศึ กษาพบยุงทั้งหมด 29 ชนิ ด จากยุงเพศเมียที่เก็บได้
ทั้งหมดจานวน 19,862 ตัว ชนิดยุงที่มีจานวนประชากรมากที่สุด คือ Culex gelidus (60.41%) และพบมากที่สุ ดใน
ช่วงเวลา 18:00-21:00 น. ในการผ่ายุงเพื่อศึกษาอั ตราการติดเชื้อฟิลาเรีย Dirofilaria immitis พบว่ามียุงที่ ติดเชื้อเพียง 3
ตัว จากจานวนยุงทั้งหมดที่ ถูกผ่า 17,302 ตัว (0.017% infection rate) ยุงที่ติดเชื้อทั้งหมดเป็นยุง Cx. gelidus และ
บริเวณที่มีการตรวจพบเชื้อคือบริเวณส่ วนอกและส่วนท้อง ดังนั้นจากผลการวิจัยครั้ งนี้แสดงให้เห็นว่า Cx. gelidus เป็นยุง
ที่มีศักยภาพในการเป็นพาหะนาโรคพยาธิหนอนหั วใจสุนัขในพื้นที่ศึกษานี้ แต่อย่างไรก็ตามจะเห็ นได้ว่าความชุกชุมของ D.
immitis ในช่วงระยะเวลา 4 เดือนที่ทาการศึกษาอยู่ในระดับต่ามาก
คาสาคัญ: พยาธิหนอนหัวใจสุนัข Dirofilaria immitis ยุงพาหะนาโรค Culex gelidus
Abstract
The investigation of potential mosquito vectors of canine heartworm disease in urban areas,
Kamphaeng Saen, Nakhon Pathom was carried out during September-December 2015. Mosquitoes were
collected from six locations of study area, using black light trap with dry ice as carbon dioxide bait. A
total of 19,862 female mosquitoes belonging to 29 species were collected, the dominant species in
the study was Culex gelidus (60.41%) with a marked peak between 18:00-21:00 h. A total of 17,302
mosquitoes were dissected for Dirofilaria immitis larvae, only three Cx. gelidus mosquitoes were found
infected with D. immitis parasites in thorax and abdomen (0.017% infection rate). The results reveal
that Cx. gelidus was as potential vector of D. immitis in this study area. Nevertheless, during the four-
month study period, the prevalence of D. immitis was quite low value.
Keywords: Canine Heartworm Disease, Dirofilaria immitis, Mosquito Vector, Culex gelidus
1 นิสิตปริญญาโท ภาควิ ชากีฏวิ ทยา คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140
2 อ.ดร.,ภาควิชากีฏวิ ทยา คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140
* Corresponding author: Tel.: 034351886 ext. 3319. E-mail address:fagrmtk@ku.ac.th