เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 113

5
ผลการศึกษาวิถีชีวิตชุ มชนเกาะหลีเปะ พบวา ชุมชนมีความหลากหลายในการประกอบอาชีพ โดยเฉพาะฤดู
ทองเที่ยวของเกาะหลีเปะมีระยะเวลา 6 เดื อน เริ่มตั้งแตเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนเมษายนของทุ กป หลั งจากนั้นเข าสูฤดู
มรสุ ม ยากตอการเดินทางไปทองเที่ยว แตกลับเป นโอกาสดีของชุมชนที่สามารถจั บสัตวน้ํ าได โดยมีการใชเครื่ องมือ
ประมงที่ มีความหลากหลาย เชน เหล็กยิ งปลา อวนดัก ลอบ และเบ็ด เปนตน ซึ่ งสัตวน้ํ าเปนจําพวกปลา และหอย เปน
หลัก เชน ปลาสลิดทะเล ปลาเหลืองญี่ ปุน ปลาเกาลายเสือ หอยมะระ หอยมุขปาง หอยหนายักษ และหอยตีนชาง เปนตน
เมื่อเขาสูฤดู ทองเที่ยวชาวเลบางสวนจะปรับเปลี่ยนอาชีพประมงมาขับเรือนําเที่ยว เปดรานขายของ รานอาหาร และเปน
ลูกจางในรีสอรท หรื อโรงแรม ทั้งนี้สํานักงานการทองเที่ยวและกี ฬาจังหวั ดสตูลไดรวมกับองคการบริ หารสวนตําบล
เกาะสาหรายรวบรวมสมาชิกเขาโครงการโฮมสเตย เพื่ อใหเปนรายไดเสริมของครอบครัว จึ งทําใหชาวเลเกาะหลี เปะมี
รายไดตลอดทั้งป (ตารางที่ 1) สอดคลองกับ สถาบันทรัพยากรชายฝ ง (2543) ศึกษาการรวมกลุมกับการปรับเปลี่ยนใน
กิจกรรมเพื่อการท องเที่ยวเชิงนิเวศ และกิจกรรมทางเศรษฐกิ จที่เกี่ยวข องกับการจัดการทรั พยากรของชาวเลเกาะหลีเปะ
และเกาะอาดั ง พบวา นอกจากอาชีพประมงที่อยู คูกับชาวเล และเปนอาชีพที่ ชาวเลมีความชํานาญมากที่สุ ดแลว อาชีพ
อื่น ๆ จะผูกพันกั บการทองเที่ยวทั้ งทางตรงและทางออม แมจะไม สามารถทําไดตลอดป แตมี สวนสรางรายไดใหกับ
ชาวเล ซึ่งมีทางเลื อกในการสรางรายไดนอย
ตารางที่ 1 ช วงเวลาการประกอบกิจกรรมแตละอาชีพของชุมชนเกาะหลีเปะ
อาชีพ ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.
จั บสัตวน้ํา x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
ขับเรือนําเที่ยว x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
รับจางในรี สอรท x x x x x x x x x x x x x x X x X x x x x x x x x x x
เป ดโฮมสเตย x x xx x x x x x x
คาขาย x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
รานอาหาร x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
หมายเหตุ : x = นอย x x = ปานกลาง x x x = มาก x x x x = มากที่ สุด
2. ผลการศึกษาการเปลี่ยนแปลงของทรัพยากรชายฝ งดานการใชประโยชน การพึ่ งพาทรัพยากรชายฝ ง และผลกระทบที่
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของทรั พยากรชายฝงของชุมชนเกาะหลีเปะ
2.1 การเปลี่ยนแปลงของทรั พยากรชายฝงดานการใชประโยชน และการพึ่งพาทรัพยากรชายฝง
1. ยุ คการใชประโยชนและการพึ่งพาทรัพยากรชายฝงจากทรัพยากรชายฝงเพื่อการยั งชีพเพียงอยาง
เดียว ทั้งนี้บรรพบุรุษชาวอุรักลาโวยดั้ งเดิมทําการประมงเพื่ อการดํารงชีพอยูกอนแลว แต ไมไดมีความคิ ดในการนําไป
จําหน ายเพื่อใหมี รายไดเลี้ยงครอบครั ว อาหารที่ไดจึงเปนอาหารจากทะเล ใชวิ ธีการดําน้ําจับสัตวน้ํ า วิธีการโละปลา
(ส องไฟหาปลาในเวลากลางคืน) การตกเบ็ ดปลาอินทรีย จึงทําใหสภาพทรั พยากรชายฝงยังอยู ในสภาพที่สมบูรณ มาก
บางครั้งทําใหเปนแหลงหยุดพั กของเรือสินคา เรือประมงขนาดใหญ และเล็กจํานวนมาก กอนที่ จะมีชาวมลายูเขามาตั้ง
ถิ่นฐานที่มั่นคง ซึ่งเปนบรรพบุรุษของชาวเลเกาะหลีเปะในปจจุบัน โดยอาศั ยความเชื่อ และพิ ธีกรรมทางไสยศาสย ที่จะ
คุมครองและปกปองทรัพยากรเอาไว นอกจากนี้ปาบกบนพื้นที่เกาะหลี เปะในอดีตมีความสมบูรณ ทั้ งพืช และสัตวป า
การหาของปาสามารถหาพืชผักได จากปา เชน หนอไม และยอดผักต าง ๆ สัตวปา ไดแก หมู ปา กระรอก กระจง และ แย
เปนตน แต ปจจุ บันไมเหลือสภาพปาบกใหเห็ น เหลือเพียงสภาพปาเสื่อมโทรม จํานวนพืชและพันธสัตวปาลดน อยลง
ทั้งนี้สอดคล องกับ เยาวนิตย (2541) ศึกษาวัฒนธรรมเกี่ยวกั บปจจัยพื้นฐานในการดํารงชีวิตของชาวเลเกาะหลีเปะ พบวา