เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 970

การมีอํานาจทําใหทุ นขุนนางปราศจากการแขงขัน นอกจากนี้การรวมมือระหวางทุนจักรวรรดิ นิยมกับทุนขุนนาง
ทําใหชนชั้นกระฎมพีไมสามารถเกิดไดในสังคมไทย แตงานชิ้นนี้จบลงที่ปพ.ศ. ๒๕๑๖ ซึ่งหลังจากปนั้ น
สังคมไทยไดเปลี่ ยนแปลงไปมากกวาที่ จะนําแนวคิดของสังสิตมาอธิบายเพราะอํ านาจในกําหนดเศรษฐกิจคอยๆ
ถูกทําลายลงจากกระบวนการทํ าใหสังคมไทยเปนประชาธิปไตยซึ่งเริ่มในปพ.ศ. ๒๕๑๖ หลังจากนั้นทั้งทุนไทย
และทุนตางชาติตางก็มีการปรั บตัว ขอจํากัดดังกลาวจึงไมสามารถอธิบายการพัฒนาของทุนนิยมไทยหลัง ๒๕๑๖
ได นอกจากงานของสังสิตแลวงานเรื่อง Network Monarchy ก็พยายามที่ จะวาดภาพการพัฒนาประเทศโดยมีศูนยอยู
ที่พระมหากษั ตริยไทยอันมี ลักษณะคล ายกับงานของสังสิตเพี ยงแตงานชิ้นเนนที่ชวงเวลาปจจุบั น ซึ่งสถาบั น
พระมหากษัตริ ยไดพัฒนาไปไกลกว าที่สังสิตเสนอมากแลว (McCargo, 2005) อยางไรก็ตามงานชิ้นนี้ยังขาด
หลักฐานและขอมูลเชิงประจักษอีกมากจึงจะสามารถใชอางอิงได
แนวคิดเรื่องทุนนิยมไทยเปนทุนนิยมพึ่งพิงและเกี่ยวของกับการผลิตระบบโลกที่โดดเดนไดแก กําเนิด
ทุมนิ ยมเทียมในเอเชียอาคเนย (โยะชิฮารา, ๒๕๓๗) และโศกนาฏกรรมสยาม (เบลโล, ๒๕๔๒) โยะชิฮาระเสนอ
วา ทุ นนิยมในเอเชี ยตะวันออกเฉียงใตเปนทุนนิยมเทียมเพราะชนชั้นนําในภู มิภาคที่เขามาเปลี่ยนแปลงระบบ
เศรษฐกิจไมได เขาไปมีสวนในภาคการผลิตอยางจริ งจัง ตรงกันขามนายทุ นชาติเหล านี้อาศัยการผู กขาดและ
สัมปทานจากพวกพองในแวดวงการเมืองเขาสะสมทุน นายทุนเป นผูลงทุนในภาคบริการและการเงิ นมากกวาภาค
การผลิตและ/หรื อเปนเพียงนายทุนนายหนาใหกับทุนจั กรวรรดินิ ยม โดยทิ้งการพัฒนาศักยภาพดานการผลิตใน
ประเทศใหกับการนํ าเขาและการพึ่งพิงเทคโนโลยีจากตางประเทศ สวนเบลโลเสนอคล ายกันคือไทยเปนเหยื่อของ
ฉันทามติกรุ งวอชิงตัน การรุกคืบของบรรษัทขามชาติในการแสวงหาผลประโยชนตางแดนในนามการคาเสรีและ
โลกาภิวัฒนทํ าใหประเทศไทยไมมีทางเลื อกในการพัฒนานอกจากการเปดเสรีทางการคา ประเทศไทยเปดเสรี
ทางการคาและการเงินเร็วเกินไป ขณะยังไรเดียงสาในเชิงการบริหารความซับซ อนดานการเงินระหวางประเทศทํา
ใหเศรษฐกิจของประเทศไทยลมสลายในป พ.ศ. ๒๕๔๐ ขอจํ ากัดของการนําทฤษฎีระบบโลกมาใชในการอธิบาย
คือการอธิบายเชนนี้มักมองขามความสัมพั นธเชิงอํานาจที่มีอยูภายใต สังคมไทย ระบบโลกหมายถึงกระแสการ
พัฒนาของโลกมีนั ยยะมากกวาความสั มพันธเชิงอํานาจในสังคมไทยซึ่งทําใหความขัดแยงบางอยาง อันเปน
ลักษณะเฉพาะของสังคมไทยถูกมองขามได
แนวคิดเรื่องธนกิจการเมืองมักถู กการนําไปใชอยางสม่ํ าเสมอโดยไมรูตัวผานกรณีตางๆเชน เจาพ อ
ทองถิ่ น, นั กเลือกตั้งมืออาชีพ และระบบการเมืองอุปถัมภ เปนตน คําศั พทตางๆเหลานี้แสดงให เห็นถึงระบบพึ่งพิง
กันระหวางนักการเมืองและนักเลื อกตั้งทั้งในระดั บทองถิ่ นและในระดับชาติ (ผาสุก, สังสิต: บรรณาธิการ,
๒๕๓๕) แนวคิดนี้เชื่อว าทุนนิยมไทยคือกระบวนการสะสมทุนของนั กธุรกิ จทองถิ่นซึ่งตองหากินกับโครงการ
และนโยบายรัฐ เพื่อที่จะไดมาซึ่ งความกาวหนาทางธุรกิจ นักธุรกิจเหล านี้จึงสงตัวแทนเขาไปในระบบการเมือง
ทั้งระดับทองถิ่นและในระดับชาติเพื่อรักษาผลประโยชน นักการเลือกเองก็มีอาชีพเปนนักเลื อกตั้ง พร อมซื้อเสียง
เมื่อมี การเลือกตั้งเพี ยงเพื่อจะเก็บกําไรเมื่อเปนผูมีอํานาจ แมรัฐบาลทั กษิณจะมาทําลายระบบอุปถัมภทองถิ่นลงก็
เพียงเพื่อที่จะสถาปนาระบบอุปถัมภใหมที่ มีขอบเขตใหญระดั บชาติเทานั้ น (ผาสุก, ๒๕๔๙) ปญหาของแนวคิด
แบบนี้คือแนวคิดแบบนี้เชื่อวาธนกิจการเมืองเปนลักษณะพิเศษของสังคมไทยซึ่งไมมีที่ไหมเหมือนในโลก ซึ่งใน
ความจริงคําวาทุนนิยมพวกพองหรื อทุนนิยมสามานตไมสามารถแยกออกไดจากความเปนทุนนิยมเพราะทุนนิยม
ที่เนนการสะสมทุนสวนบุคคลยอมแสวงหาวิธีการที่จะสะสมทุนให ไดเร็ว, งายและถูกที่สุด เมื่อสถาบันรัฐเปน
กลไกในการจัดสรรผลประโยชน ของสังคม จึงไมแปลกที่นายทุนจะเข าหาอํานาจรัฐเพื่อผลประโยชนของตนเอง
ดังนั้นทุนนิยมพวกพองจึงไมได เปนลักษณะพิเศษของสังคมไทย ในภาษาอังกฤษก็มีคําวา crony capitalism ซึ่งมี