เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 966

“ลั กษณะการสะสมทุนของชนชั้นนําทางธุรกิจระหว างปพ.ศ. ๒๕๑๖ – ๒๕๕๒”
Characteristic of Capital Accumulation of Thailand’s Business Elite Between1963-2009
ธนาธร จึงรุงเรืองกิจ 1(*)
Thanathorn Juangroongruangkit
ลักษณะการสะสมทุนของสังคมใดสังคมหนึ่งเกี่ ยวของกับการพั ฒนาของทุนนิยม, ความสัมพั นธทาง
อํานาจและโครงสรางส วนบนของสังคมนั้น แตลักษณะการสะสมทุนของชนชั้นนําทางดานธุรกิจไทยเปนหัวขอที่
ไมไดรับความนิยมนักหลังความตกต่ําของอุดมการณ ฝายซายหลังทศวรรษที่ ๒๕๒๐ งานวิจัยชิ้ นนี้จึงมุ งที่จะเติม
เต็มชองวางทางวิชาการดังกลาว วั ตถุประสงคคือการหาลักษณะการสะสมทุนในประเทศไทยและความสัมพั นธ
ระหวางการสะสมทุนกับการพั ฒนาทุนนิยมไทยในชวงเวลา ๓๐ ปที่ผานมา งานวิจัยนี้ใชวิธี ศึกษาการเจริญเติบโต
ของบริษัทชั้นนําในประเทศไทยจากปพ.ศ. ๒๕๑๖ – ๒๕๕๒ ทั้งจากยอดขายและกําไร หลั งจากนั้นนําขอมู ล
ดังกลาวมาวิเคราะหเพื่อหาลักษณะการสะสมทุ นขอชนชั้นนําทางธุรกิจไทยผานมุ มมองเศรษฐศาสตรการเมือง
การศึกษาพบวาตลอดการพัฒนาประเทศในช วง ๓๐ ปที่ผานมา ปจจัยการผลิตและปจจัยการสะสมทุน
ในประเทศมิไดกระจายสูฐานที่ กวางขึ้นเลย กลับกันปจจัยต างๆกลับกระจุกตัวมากขึ้น ถึงแมวาจะมีนายทุนกลุม
ใหมเกิดขึ้นดวยนวัตกรรมและความสามารถในการแขงขันของตนเอง นายทุนเหลานี้กลับไมสามารถสรางความ
เปลี่ยนแปลงทางสังคมไดอยางมี นัยยะสําคัญและไมสามารถปลดปลอยตนเองจากพันธนาการของอดี ตได กลุม
นายทุนเก าที่รับอานิสคจากการผูกขาดทางธุรกิจผ านอํานาจการเมืองและทหารในอดีต, กลุมขาราชการผานการสง
ตัวแทนเขาไปบริ หารรัฐวิสาหกิจ, และกลุมทุ นตางชาติยังกุมโครงสร างความสัมพันธทางการเมืองและอํานาจทาง
เศรษฐกิจผานการนําของเครือขายวัง
คําสําคัญ ทุนนิยม, การสะสมทุน, นายทุน, ชนชั้นนํา
Abstract
Capital Accumulation is a process that is related to the development of capitalism, power relation and
upper structure of a society. However, the study of capital accumulation in Thailand after 1963 is not popular
mainly due to the ideological decline of the left starting from late 1980s. This research aims to fulfill the gap in
the study of capital accumulation in Thailand during this period. The objective is to find the characteristics of
capital accumulation in Thailand from 1963 by a group of business elites that control the economic power in the
society. The research approaches the problem by listing the leading companies, in term of sales and profits, in
Thailand from 1963 to 2008, then analyze the data base through the political economy lens.
The findings of the research indicate that although output has grown up significantly over the last 30
years, the distribution of wealth and means of production have not been decentralized as much as widely
1 นิสิต ปริญญาโท สาขาเศรษฐศาสตร การเมือง คณะเศรษฐศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
(*) Corresponding Author: e-mail: thanathorn@thaisummit.co.th